Το πρόσωπο της Παναγίας μας είναι ανάσα για την
καρδιά και την σκέψη μας. Δεν είναι μόνο η εικόνα και η εμπειρία της Μάνας που
προσεύχεται για όλους μας, μας αγκαλιάζει, μας νοιάζεται, μας παρηγορεί. Είναι
και το υπόδειγμα της ταπείνωσης που δοξάζεται. « Επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν
της δούλης αυτού ο Κύριος, ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί»
αναφωνεί η ίδια στην επίσκεψή της στην
Ελισάβετ. Η ταπείνωση της Παναγίας δεν είχε να κάνει μόνο με την συναίσθηση ότι
ένας άνθρωπος, για να κυοφορήσει τον Θεό, καλείται να υποταχτεί στο αδιανόητο. Έχει
να κάνει και με τις δοκιμασίες της ζωής της.
Το ότι
στερήθηκε τους γονείς της από την ηλικία των τριών ετών, με δική τους απόφαση.
Αυτό σήμερα θα αποτελούσε έγκλημα με συνέπειες τόσο για τους γονείς όσο και για
το παιδί, καθότι η νοοτροπία της κοινωνίας μας δεν μπορεί να νιώσει την θυσία
και την παραίτηση χάριν της σχέσεως με τον Θεό, αλλά θεωρεί τα παιδιά ότι
ανήκουν στους γονείς και τον κόσμο και όχι πρωτίστως στον Θεό. Ένα παιδί στην
θέση της θα ένιωθε εγκαταλελειμμένο και τραυματισμένο. Κι αυτό διότι δεν
μπορούμε να νιώσουμε την αγάπη του θαύματος του Θεού, της δικής Του παρουσίας,
αλλά ερμηνεύουμε με τα δικά μας, ψυχολογικά κριτήρια την ηλικιακή και κοινωνική
ανάπτυξη του ανθρώπου.
Το ότι
στερήθηκε την παιδικότητα της εξόδου, του παιχνιδιού, της έγνοιας για το
ντύσιμο, για τα δικά της πράγματα, ακόμη και για την επιβίωσή της, καθώς
τρεφόταν, όπως η παράδοση της πίστης μας αναφέρει, από τον αγγελοσταλμένο άρτο,
είναι δείγματα απόλυτης ταπείνωσης, που οδηγεί στην δυστυχία κατά την δική μας
θέαση. Τα δικαιώματά μου λέμε. Τα δικαιώματα των παιδιών. «Τα δικαιώματά σου
δίδαξόν με, Κύριε», λέει η πίστη. Μια
άλλη χαρά, αυτή της σχέσης με τον Θεό, δεν αφήνει την στέρηση του χρόνου και
των δικαιωμάτων και των δραστηριοτήτων και των όσων είναι κατά άνθρωπον
προϋποθέσεις για ευτυχία να υπονομεύουν τα ζητούμενα.
Το ότι
στερήθηκε ακόμη και την χαρά της συζυγίας, της ηδονής που η κλειστή αγάπη άνδρα
και γυναίκας φέρει και αντί αυτής κινδύνευσε να απολυθεί από τον Ιωσήφ και να
διαπομπευθεί, χάριν της κυοφορίας ενός παιδιού που ήξερε εξ αρχής ότι θα ήταν
δικό της, αλλά και θα ανήκε σε όλο τον κόσμο, μπορεί να ταπείνωσε την απόλυτη
για τους ανθρώπους αξία της μητρότητας, αλλά έδειξε ότι η αγάπη είναι δρόμος
ανοίγματος στους πάντες και ότι μέσα από την σμίκρυνση του ταπεινού, γεύονται
όλοι την ευκαιρία να τους δωρισθεί ο Θεός!
Τέλος, η επίγνωση
της προφητείας ότι ο Μεσσίας θα γευόταν την αχαριστία και τον θάνατο, της
στέρησε ακόμη και το ελάχιστο της ανθρώπινης περηφάνειας για τον γόνο της. Μας
είναι επώδυνο να φανταστούμε ότι η σχέση μας με τα παιδιά μας μπορεί να μην
έχει την πορεία που θα θέλαμε. Όμως αυτή είναι η ευλογία της ελευθερίας!
Η Παναγία
υπήρξε θνητή. Γεύτηκε στην ύπαρξή της το τέλος που περιμένει τον καθέναν μας.
Έχοντας όμως ήδη γίνει αθάνατη πνευματικά, έλαβε ως δωρεά, διά της μεταστάσεως,
και την σωματική αθανασία. Την μακαρίζουμε, μαθαίνουμε από την ταπείνωσή της
και την παρακαλούμε να μας βοηθά να αντέχουμε τις δικές μας ταπεινώσεις. Χρόνια
Πολλά!
π.
Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε
στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο
φύλλο της Τετάρτης 19 Αυγούστου 2020