8/12/23

ΘΕΑΤΡΟΝ ΕΓΕΝΗΘΗΜΕΝ ΤΩ ΚΟΣΜΩ


"Ὁ
Θεὸς ἡμᾶς τοὺς ἀποστόλους ἐσχάτους ἀπέδειξεν, ὡς ἐπιθανατίους, ὅτι θέατρον ἐγενήθημεν τῷ κόσμῳ, καὶ ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις" (Α' Κορ. 4, 9).

"Ὁ Θεὸς σ’ ἐμᾶς τοὺς ἀποστόλους ἔδωσε τὴν ἐλεεινότερη θέση, σὰν νὰ εἴμαστε καταδικασμένοι νὰ πεθάνουμε στὴν ἀρένα. Γιατὶ γίναμε θέαμα γιὰ τὸν κόσμο, γιὰ ἀγγέλους καὶ γι’ ἀνθρώπους". 

            "Θέατρον εγενήθημεν". Πόσο συγκλονιστική είναι αυτή η φράση του αποστόλου Παύλου, όταν καταγράφει την συνείδηση αυτού που αισθάνεται στην καρδιά του την αποστολή να είναι χριστιανός. Το θέατρο είναι θέαμα. Είναι η αποτύπωση της κατάστασης της ανθρώπινης ψυχής, η οποία παύει να είναι ιδιωτική υπόθεση, αλλά αποκαλύπτεται στα μάτια των πολλών. Σκοπός του θεάτρου είναι η διασκέδαση, αλλά και η παιδεία. Στο θέατρο πηγαίνουν αυτοί που θέλουν να ξεφύγουν από τον ρυθμό, τα βάσανα, τις δυσκολίες της δικής τους ζωής, να παρακολουθήσουν τα παθήματα των άλλων, είτε προκαλούν γέλιο είτε δάκρυ, να βιώσουν μια δική τους εσωτερική κάθαρση ή να πούνε ότι "ξεσκάσαμε" γελώντας με τους άλλους. Αυτοί που αναδιφούν εντός τους, σπουδάζοντας το θέαμα, παιδεύονται. Γνωρίζουν τι σημαίνει ύβρις, αλλά και τι σημαίνει να μην μπορείς να διαχειριστείς την ζωή σου, να είναι εξαρτημένη από άλλους, τι σημαίνει να έχεις μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σου, να μην μπορείς να δεις τα μεγάλα γεγονότα και τις καταστάσεις με πνεύμα ταπείνωσης, να επενδύεις στο εγώ σου και να διαπιστώνεις την γελοιότητα των ιδεών, των συμπεριφορών, της νοοτροπίας σου που σε ρίχνει στην μοναξιά.

            "Θέατρον εγενήθημεν". Η χριστιανική πίστη δεν είναι μίμηση, δεν είναι ηθοποιΐα. Δεν αναλαμβάνουμε έναν ρόλο για να τον υποδυθούμε, αλλά βιώνουμε μία πίστη, η οποία  φανερώνεται, άλλοτε σε λίγους, άλλοτε σε πολλούς, σίγουρα ενώπιον των αγγέλων και του Θεού. Καλούμαστε να ζήσουμε όπως πιστεύουμε. Καλούμαστε να εφαρμόσουμε τις εντολές του Θεού, όπως αυτές αποτυπώνονται στο ευαγγέλιο, στην παράδοση της Εκκλησίας, στα πρόσωπα των αγίων. Καλούμαστε, για ό,τι δεν μπορούμε, να προχωρούμε εν μετανοία και κάνοντας καινούργια αρχή. Καλούμαστε να αναδιφούμε εντός μας για όσα πράττουμε, για όσα παραλείπουμε, για όσον χρόνο ξοδεύουμε ενσωματωμένοι στον αιώνα τούτο. Καλούμαστε να συναντούμε τον Θεό στο πρόσωπο του πλησίον μας. Να αγαπούμε. Να μοιραζόμαστε. Να παραδειγματιζόμαστε και να παραδειγματίζουμε. Να υπερβαίνουμε την στείρα κατάκριση, η οποία πηγάζει από την παρατήρηση των άλλων και την αυτοδικαίωσή μας. Και να ελπίζουμε στο έλεος του Θεού για κάθε επιλογή μας, ενταγμένοι στο σώμα του Χριστού που είναι η Εκκλησία, όπου ο ένας δίνει το χέρι στον άλλο, για να σηκώσουμε τους μικρότερους και μεγαλύτερους σταυρούς μας, με προσευχή, ελεημοσύνη, συμπάθεια, έγνοια.

            " Θέατρον εγενήθημεν". Ο κόσμος πιστεύει για μας τους χριστιανούς ότι συνήθως είμαστε κακοί μιμητές μιας πίστης η οποία δεν έχει νόημα. Και διασκεδάζει παρωδώντας μας, περιμένοντας να σφάλλουμε, να μη φανούμε αντάξιοι του ευαγγελίου, όπως βέβαια ο κόσμος το γνωρίζει και συνήθως το παρανοεί. Για να είναι δικαιολογημένη η απόρριψη της πίστης μας, αφού δεν είμαστε καλοί ηθοποιοί. Για να γελάνε οι άλλοι με το χτες που πιστεύουν ότι εκπροσωπούμε. Κάποτε, για να διασκεδάζουν με τον πόνο, την απόγνωση, το μαρτύριό μας, όπως στ χρόνια των διωγμών κατά των χριστιανών. Τότε οι διώκτες τους θεωρούσαν ότι η ανθρώπινη ζωή δεν είχε καμιά αξία, αν δεν ήταν ο άνθρωπος όπως οι πολλοί, οι κυρίαρχοι. Τα πάντα έμπαιναν κάτω από την σπάθη της εξουσιαστικής νοοτροπίας. Και τα σωματικά παθήματα των υπό διωγμό γίνονταν θέατρο, θέαμα. Δεν αξίζεις, αφού δεν είσαι όπως εμείς. Το να ζεις μαρτύριο, να αποκεφαλίζεσαι, να καίγεσαι, να σε τρώνε τα θηρία, να σε σταυρώνουν απαλλάσσει τον κόσμο από παρείσακτους, συντρίβει το διαφορετικό, μας δείχνει ότι αρκεί που πονάς εσύ κι όχι εγώ για να είμαι ανακουφισμένος και να διασκεδάζω.

            "Θέατρον εγενήθημεν".  Οι απόστολοι, αλλά και κάθε χριστιανός έχουμε μία αποστολή στην ζωή μας: να μην μένουμε στην μίμηση, αλλά να γινόμαστε έμπειροι της πίστης, παιδαγωγοί, πατέρες, αυτοί που δείχνουμε τον Χριστό ως την μόνη Αλήθεια, τον Χριστό ως αγάπη, τον Χριστό ως σταυρό και ανάσταση, τον Χριστό ως τον Θεό και Λυτρωτή μας. Αυτός ο δρόμος εμπεριέχει και την απόρριψη, την κοροϊδία και τον χλευασμό. Αξίζει όμως να τον ζούμε, γιατί το νόημα του ξεπερνά τον χρόνο, τα ίδια, την μοναξιά της ιδιωτείας, ακόμη και τα ίδια μας τα λάθη και τα πάθη. Και γίνεται ζωή στο διηνεκές. Αφήνει να γεννιέται η χαρά όχι του ηθοποιού που περιμένει το χειροκρότημα για τον ρόλο που παίζει, αλλά αυτού που ζει τον Δημιουργό όλων μας σε όλη την ύπαρξή του: τον Χριστό που είναι παρών, μας ενισχύει, μας οδηγεί, μας σώζει. Αυτή είναι η αποστολή μας. 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

13 Αυγούστου 2023

Κυριακή Ι' Ματθαίου