"Καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος ῾Αγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι" (Πράξ. 2, 3-4)
"Επίσης τοὺς παρουσιάστηκαν γλῶσσες σὰν φλόγες φωτιᾶς, ποὺ μοιράστηκαν καὶ κάθισαν ἀπὸ μία στὸν καθένα ἀπ’ αὐτούς. ῞Ολοι τότε πλημμύρισαν ἀπὸ Πνεῦμα ῞Αγιο καὶ ἄρχισαν νὰ μιλοῦν σὲ ἄλλες γλῶσσες, ἀνάλογα μὲ τὴν ἱκανότητα ποὺ τοὺς ἔδινε τὸ Πνεῦμα"
Ένας μεγάλος λειτουργικός κύκλος κλείνει
στην παράδοση της πίστης μας με την εορτή της Πεντηκοστής. Σ' αυτή φανερώνεται το τρίτο πρόσωπο της Αγίας
Τριάδος, το Άγιο Πνεύμα. Η φανέρωσή Του γίνεται διά σημείων. Μία συνάθροιση
ανθρώπων, των μαθητών του Χριστού, γίνεται εν υπερώω τόπω. Τους ένωναν μνήμες
και ελπίδες. Δεν είχαν ξεκαθαρίσει όμως μέσα τους τι επρόκειτο να κάνουν. Ακόμη
και λίγο πριν την Ανάληψη, ρωτούσαν τον αναστάντα Χριστό πότε θα αποκαταστήσει
το βασίλειο του Ισραήλ και πότε θα απελευθέρωνε την πατρίδα και το γένος τους
το Ισραηλιτικό από τον ρωμαϊκό ζυγό. Είχαν την εμπειρία του Θεού που έγινε
άνθρωπος, τους κάλεσε, τους δίδαξε, τους απέστειλε στα όρια του Ισραήλ, τους οδήγησε
στο να κάνουν θαύματα, τους φανερώθηκε μεταμορφωμένος, Τον είδαν να ανασταίνει
νεκρούς και να ανασταίνεται ο Ίδιος, όμως μέσα τους και πάλι δεν μπορούσαν να
κάνουν το επόμενο βήμα.
Και τότε κατεβαίνει το Άγιο Πνεύμα.
Φανερώνεται σε εκείνους με την ακουστική και απτική εικόνα του ήχου που έμοιαζε
με δυνατό άνεμο. Φανερώνεται σε εκείνους με την οπτική εικόνα των πύρινων
γλωσσών. Και τους αλλάζει, σε μιαν άλλη προοπτική. Δεν θα είναι τώρα προσανατολισμένοι
στην πατρίδα τους, στο εθνικό τους και θρησκευτικό όραμα, δεν θα είναι
φοβισμένοι για τυχόν απόρριψη, δεν θα αποσκοπούν στο να φανερώσουν ιδέες και
διδαχές πρόσκαιρες. Οι πρώην τρομαγμένοι, οι πρώην ιδιώτες, οι πρώην νικημένοι
βγαίνουν στον κόσμο "νικώντες και ίνα νικήσωσι" (Αποκ. 6,2).
Βγαίνουν για να μιλήσουν στην γλώσσα του καθενός τα μεγαλεία του Θεού. Ότι ο
Θεός εφανερώθη εν σαρκί. Ότι ο Θεός ήρθε για να νικήσει τον θάνατο. Ότι ο Θεός
ήρθε να δείξει τον τρόπο της αγάπης σε όλους τους ανθρώπους, χωρίς διακρίσεις,
χωρίς εκλεκτούς, χωρίς το πρόσκαιρο να νικά το αιώνιο. Και αλλάζει η ιστορία του
κόσμου μέσα από τον θεσμό της Εκκλησίας, ο οποίος όλος συγκροτείται από το Άγιο
Πνεύμα, αυτό που μεταμορφώνει τις καρδιές των ανθρώπων, εμπνέοντάς τους σε έναν
ξεχωριστό τρόπο σε μία μοναδική πλέον οδό.
Όπως λέει χαρακτηριστικά ο Χρήστος
Γιανναράς (Αλφαβητάρι της πίστης, σελ. 192): "η επιφοίτηση του
Αγίου Πνεύματος δεν είναι μια μαγική προσθήκη ικανοτήτων και χαρισμάτων στον
άνθρωπο. Είναι μια απελευθέρωση των δυνατοτήτων της ζωής που δεν έχει τίποτα το
άλογο και ,,υπερφυσικό,,. Το Πνεύμα επιφοιτά στη φύση μας μεταβάλλοντας όχι τον
λόγο της φύσης (αυτό που είναι η φύση μας), αλλά τον τρόπο υπάρξεώς της, τον
τρόπο συστάσεως της υπόστασής μας. Δεχόμενοι το Πνεύμα του Θεού παύομε να
υπάρχουμε αντλώντας υπόσταση από την αναγκαιότητα της βιολογικής διαδοχής και της
αυτονομημένης ατομικότητας. Υπάρχουμε, επειδή το θέλημα της αγάπης του Θεού
ζωοποιεί και συνιστά και υποστασιάζει το είναι μας. Αυτή η ελευθερία από τη
φυσική αναγκαιότητα και ο συντονισμός της ύπαρξής μας με το ζωοποιό θέλημα του
Θεού έχει ως οργανικό αποτέλεσμα όλα τα ,,σημεία,, που αναφέρει η Γραφή στη ζωή
του Χριστού και των Αποστόλων- ,,σημεία,, που τα ζει αδιάκοπα η Εκκλησία και
στα πρόσωπα των αγίων της.
Οι θεραπείες των ασθενών και η
γλωσσολαλία και η θεολογική σοφία και όποια άλλα χαρίσματα, είναι οι καρποί της
αναγέννησης του ανθρώπου ,,εν Αγίω Πνεύματι,,. Όπως στη γέννηση του ανθρώπου
είναι μια θαυμαστή έκπληξη οι πρώτες εκδηλώσεις της ζωής: η πρώτη ανάσα και το
πρώτο κλαυθμύρισμα, και αργότερα το πρώτο χαμόγελο και η έκφραση στο βλέμμα και
οι πρώτες λέξεις που αρθρώνει το βρέφος- θαυμαστές, αλλά και αυτονόητες εκφράσεις
της προσωπικότητας που γεννιέται- έτσι θαυμαστοί, αλλά και αυτονόητοι είναι και
οι καρποί της αναγέννησης του ανθρώπου ,,εν Αγίω Πνεύματι,,. Κι αν δεν γίνονται
πάντοτε φανεροί αυτοί οι καρποί, δεν είναι γιατί το Πνεύμα χορηγείται με
ποσοτικές διαφοροποιήσεις- ,,ου γαρ εκ μέτρου δίδωσιν ο Θεός το Πνεύμα,, (Ιωάν.
3,34)- αλλά γιατί είναι διαφοροποιημένες οπωσδήποτε οι αντιστάσεις θανάτου που
αναπτύσσει η ελευθερία μας".
Ας κοιτάξουμε γύρω μας και στον
εαυτό μας: νιώθουμε άραγε την Εκκλησία ως ευχαριστιακή κοινότητα, ως δείπνο
μετοχής στο σώμα και το αίμα του Χριστού, ως αδελφοσύνη και ενότητα με τον Θεό
και τον συνάνθρωπο; Νιώθουμε την ανάγκη να παλέψουμε για τον τρόπο της αγάπης, της
ταπείνωσης, της ειρήνης, της χαράς, του μέτρου, της καλοσύνης, της συγχώρεσης, της
πίστης, που μας πάει ένα βήμα παραπέρα από την ιστορία; Νιώθουμε την ανάγκη να
δείξουμε την ανάσταση με το φως και την ελπίδα κάθε στιγμή; Την πίστη στην
πρόνοια του Θεού; Ή παραμένουμε δεμένοι στα ιστορικά του κόσμου τούτου,
θέλοντας να αποκαταστήσουμε το βασίλειο του Ισραήλ, να δείξουμε την δύναμη των
ιδεών μας, των πεποιθήσεών μας, με μόνη προϋπόθεση να γίνουμε πολλοί,
απορρίπτοντας τελικά την οδό του Πνεύματος; Η γιορτή της Πεντηκοστής είναι ευκαιρία
να δούμε ποιοι είμαστε και τι είναι η Εκκλησία.
Χρόνια πολλά!
π. Θεμιστοκλής
Μουρτζανός
4 Ιουνίου 2023
Της Πεντηκοστής
