"Τὰ πάντα θὰ παλιώσουνε σὰν ροῦχο. Σὰν μανδύα θὰ τοὺς τυλίξεις, καὶ θ’ ἀλλάξουν. ᾿Εσὺ ὅμως παραμένεις πάντα ὁ ἴδιος, τὰ χρόνια σου ποτὲ δὲν θὰ τελειώσουν" .
Η Εκκλησία πιστεύει πως ο χρόνος μάς
δόθηκε από τον Θεό για να αναπλασθούμε στην σχέση μας μαζί Του και με τον
συνάνθρωπο. Οι άνθρωποι βλέπουμε ότι τα χρόνια περνάνε. Αισθανόμαστε άγχος ότι
δεν θα προλάβουμε να χαρούμε αυτά που επιθυμούμε. Άλλοτε, πάλι, νιώθουμε την
φθαρτότητα της ζωής, το πόσο γρήγορα μπορούμε να μπούμε σε δοκιμασίες, να
χάσουμε την σωματική και πνευματική μας ρώμη, πόσο κοντά μας βρίσκεται ο θάνατος.
Φοβόμαστε τις εναλλαγές του χρόνου. Φοβόμαστε τα γηρατειά, τα οποία τα θεωρούμε
ένα είδος αρρώστιας. Ο κόσμος -πιστεύουμε- είναι για τους νέους και για όσους
αισθάνονται νέοι. Γι' αυτό και ιδανικά μας είναι η απόλαυση, τα αγαθά, μία ελευθερία
χωρίς δεσμεύσεις, ει δυνατόν, μόνο με δικαιώματα, μία νεανική ζωή, σαν να μην
έχει τέλος.
Η γήρανση και το "πάλιωμα"
όμως είναι στοιχεία της ζωής. Δεν έχουν να κάνουν μόνο με την φυσική
φθαρτότητα. Είναι και συνέπειες της ζωής της αμαρτίας, της επιλογής δηλαδή του
ανθρώπου να θεώνει τον εαυτό του, να πιστεύει στο εγώ του, στα όσα έχει
καταφέρει, με αποτέλεσμα να ζει με καταχρήσεις, τόσο σωματικές, όσο και
ψυχικές. Δεν έχει γαλήνη, καθώς η ταχύτητα χαρακτηρίζει την ζωή του. Την
αναζητεί στους καιρούς μας όχι στην προσευχή, αλλά σε διαλογισμό, γιόγκα, άλλες
συνήθειες. Δεν νηστεύει, γιατί θέλει να ξαναβάλει ένα μέτρο στον εαυτό του, να περικόψει
το ίδιον θέλημα, να ακούσει την φωνή του Θεού στην καρδιά του, αλλά γίνεται vegan, διότι λυπάται τα ζώα ή είναι παρασυρμένος από ιδέες ανατολικών
θρησκευμάτων, τα οποία όμως δεν δίνουν καμία τιμή και αξία στο ανθρώπινο σώμα,
μόνο το θεωρούν στην δήθεν μετενσάρκωσή του στα ζώα και, επομένως, δεν
επιτρέπουν στους πιστούς τους να φάνε από αυτά, καθώς θα λειτουργούν εν είδει
κανιβάλων. Δεν θεωρεί την αγάπη ως τον κύριο σκοπό της ζωής του, αλλά την
επικράτηση, τα αγαθά, την ευχαρίστηση της στιγμής, ακόμη κι αν αυτή
επιτυγχάνεται μέσω υλικών αντικειμένων, όπως ένα καινούργιο τηλέφωνο, ένα
αυτοκίνητο, ένα ρούχο. Δεν βλέπει τον πλησίον του ως συν-εικόνα Θεού, που
αξίζει την έγνοια, το χαμόγελο, την στήριξη, αλλά ως ανταγωνιστή ή ως αντικείμενο
χρήσης. Έτσι, ή ζηλεύει τα όσα εκείνος έχει ή τον θεωρεί έτοιμο για
εκμετάλλευση υπέρ του εαυτού του. Όλα αυτά και άλλα, φέρνουν γήρανση. Η αμαρτία
είναι συνυφασμένη με τον θάνατο, πρώτα τον πνευματικό, που επιφέρει η ζωή χωρίς
την προτεραιότητα του Θεού, και ύστερα τον σωματικό, που επέρχεται λόγω της κτιστότητάς
μας αλλά και λόγω του άγχους και της αδυναμίας μας να δούμε το εαυτό μας στην
προοπτική της σχέσης με τον Θεό και τον συνάνθρωπο ως προσφέροντα και
προσφερόμενο.
Τα πάντα βεβαίως σ' αυτόν τον κόσμο
υπόκεινται στην φθορά. Αυτό λέει ο απόστολος Παύλος στους Εβραίους, ακολουθώντας
έναν ψαλμικό στίχο της Παλαιάς Διαθήκης. Επιμένει όμως ότι ο Κύριος θα παραμείνει
πάντοτε ο ίδιος και τα χρόνια Του δεν θα τελειώσουν. Αυτό είναι το ξεχωριστό
μεγαλείο του Θεού. Παραμένει άφθαρτος και αναλλοίωτος, καθώς είναι ο δημιουργός
του χρόνου, παραμένει ο Θεός της αγάπης και της έγνοιας για τον καθέναν μας, ο
Θεός της συγχώρησης, της προσμονής, της εκζήτησης της κοινωνίας μαζί μας.
Περιμένει την μετάνοιά μας, όχι διότι την έχει ανάγκη ο Ίδιος, αλλά διότι
σέβεται την ελευθερία μας. Και μας χαρίζει μία διαρκή ανανέωση κάθε φορά που
Τον κοινωνούμε στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, κάθε φορά που Τον συναντούμε
στα πρόσωπα των πλησίον μας, κάθε φορά που επιλέγουμε την οδό της προσευχής, της
άσκησης, της γαλήνης της καρδιάς, της εμπιστοσύνης σ' Αυτόν. Και έτσι ούτε κι
εμείς θα εκλείψουμε. Διότι όποιον νικά διά της σχέσεως με τον Χριστό τον
πνευματικό θάνατο, "κἄν ἀποθάνη, ζήσεται" (Ιωάν. 11, 26). Και
ο Χριστός είναι η παρηγοριά μας σε κάθε δοκιμασία, σε κάθε πόνο, σε κάθε
θάνατο.
Η αληθινή νεότητα βρίσκεται στην ζωή
της Εκκλησίας. Εκεί "ἀνακαινισθήσεται ὡς ἀετοῦ" (Ψαλμ. 102, 5)
η ύπαρξή μας. Σύμφωνα με
την ισραηλιτική
αντίληψη ο αετός μπορεί να φθάσει στην ηλικία των 70 χρόνων αλλά υπό ορισμένες
προϋποθέσεις. Στην ηλικία των 40 χρόνων πρέπει να πάρει μια σκληρή απόφαση
γιατί τα μακριά και ευέλικτα νύχια του δεν μπορούν πια να αρπάξουν την λεία του, το μακρύ και κοφτερό του
ράμφος έχει γίνει πολύ κυρτό ώστε να μην μπορεί να τεμαχίσει το θήραμά του, ενώ τα φτερά του είναι βαριά, γιατί τα πούπουλα έχουν γίνει πολύ
πυκνά, κολλάνε στο στήθος του και το δυσκολεύουν στο πέταγμα. Του μένουν λοιπόν δύο επιλογές. Ή να
πεθάνει ή να περάσει μια επώδυνη διαδικασία αλλαγής που διαρκεί 150 μέρες. Η
διαδικασία αυτή απαιτεί να πετάξει στην κορυφή ενός βουνού και να παραμείνει
εκεί για το απαιτούμενο χρονικό διάστημα. Εκεί ο αετός κτυπάει το ράμφος του σε
ένα βράχο μέχρι να το αποκόψει. Κατόπιν περιμένει να φυτρώσει καινούργιο και
στη συνέχεια αποκόπτει τα νύχια του. Όταν φυτρώσουν τα νύχια του αρχίζει να
μαδάει τα γερασμένα φτερά. μετά από πέντε μήνες ο αετός έχει αναγεννηθεί και
μπορεί να ζήσει ακόμη για 30 χρόνια.
Εμείς χρειάζεται να αποκοπούμε από μία ζωή στην οποία τα βάρη των βιοτικών μεριμνών, της κυριαρχίας των αισθήσεων, της προτεραιότητας του εδώ χρόνου, μας κλείνουν στον κόσμο της φθοράς. Χρόνος ανακαίνισης εν Χριστώ μας χρειάζεται! Ας τον επιλέξουμε!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
12 Μαρτίου 2023
Κυριακή Β' Νηστειών
