Κι όμως, ενώ γνωρίζουμε ότι αν δεν υπάρχουν όρια στην ικανοποίηση των επιθυμιών μας, οι άνθρωποι δεν μπορούμε εύκολα να συνυπάρξουμε, διότι είναι αυτονόητες οι συγκρούσεις που μας περιμένουν εξαιτίας των επιθυμιών και των άλλων, εντούτοις το συναίσθημα κυριαρχεί. Ο χειριστικός άνθρωπος, ανεξαρτήτως ηλικίας, εκεί ποντάρει. Στο ότι θα αισθανθούμε την συναισθηματική πίεση του να τον βλέπουμε να στενοχωριέται, να «κρατά μούτρα», να κλαίει κάποτε, να δείχνει δυστυχισμένος επειδή δεν ικανοποιούμε την επιθυμία του. Κι ενώ καμία σχέση, στην πραγματικότητα, δεν μπορεί να σταθεί χωρίς την ισορροπία λογικής και συναισθήματος, χωρίς δηλαδή το όριο που ονομάζεται «μέτρον άριστον», η αδυναμία μας να διαχειριστούμε την διάθεση του άλλου, καθώς εύκολα επηρεαζόμαστε από αυτήν, μας κάνει να υποκύπτουμε.
Αυτό συμβαίνει συχνά στη σχέση γονέων και παιδιών. Είτε από ενοχές διότι εργάζονται πολύ και δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν με τα παιδιά τους όσο θα ήθελαν και αυτοί και εκείνα, είτε από άλλα ενδιαφέροντα, που κάνουν τους γονείς να θέτουν ως προτεραιότητα τον εαυτό τους, είτε γιατί είναι αδύναμοι χαρακτήρες, είτε διότι πιστεύουν στο μότο του πολιτισμού πως το παιδί έχει πάντα δίκιο, πρέπει να έχει ό,τι χρειάζεται και ότι δεν μπορείς να αφήνεις ένα παιδί να αισθάνεται δυστυχισμένο επειδή κάτι του λείπει, οι γονείς αποτυγχάνουμε να θέσουμε όρια στο συναίσθημά μας και, κατ' επέκτασιν, στο παιδί μας. Παραθεωρούμε βέβαια το γεγονός ότι στην ζωή του δεν θα τα βρει όπως τα θέλει. Θα χρειαστεί είτε να κάνει πίσω από επιλογή είτε από ανάγκη, και δεν θα είναι καθόλου ευχαριστημένο αν δεν έχει μάθει να ισορροπεί ανάμεσα στο συναίσθημα και την λογική , αλλά και να βλέπει την ζωή και μέσα από τα μάτια του άλλου, να λειτουργεί στην προοπτική του εφικτού. Ας μη μιλήσουμε για την ευχαριστιακή χρήση του κόσμου, όπως λέει η θεολογία μας, δηλαδή το να δοξάζουμε τον Θεό για ό,τι επιτρέπει να έχουμε και σε ό,τι ευλογεί τον κόπο μας, διότι η πρόνοιά Του γνωρίζει τι αληθινά είναι συμφέρον για μας. Στους καιρούς μας αυτή η θέαση φαντάζει ολότελα ξένη, από τη στιγμή που η ευτυχία ταυτίζεται με το έχειν και με την εκπλήρωση της επιθυμίας.
Πολλοί είναι οι χειριστικοί άνθρωποι. Συχνά γίνονται τοξικοί. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι κακό να εκπληρώνονται επιθυμίες μας. Χρειάζεται όμως να βλέπουμε την ζωή στην προοπτική της ευτυχίας που έρχεται μέσα από την συνύπαρξη και την αγάπη. Την χαρά που μπορούμε να δώσουμε και να πάρουμε όχι επειδή έχουμε ή ικανοποιούμε, αλλά επειδή υπάρχουμε, είμαστε, μοιραζόμαστε. Αυτός ο δρόμος προϋποθέτει όρια, ώστε να μπορούμε να πατάμε στα πόδια μας. Ό,τι περισσότερο έρθει, εκείνο το ωραίο «περιττό», να είναι η έκπληξη και όχι η απαίτηση. Για να μπορεί να εκτιμηθεί.
Ας στρεφόμαστε στην αγάπη. Το θέλημα, αν εκκόπτεται, μάς δίνει άλλη προοπτική. Αυτή του «μαζί». Αν είναι αμοιβαία, είναι η ρίζα μιας γνήσιας ευτυχίας, μπορεί και αιώνιας.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην "Ορθόδοξη Αλήθεια"
στο φύλλο της Τετάρτης 2 Νοεμβρίου 2022
