«Ἱδών δέ ὁ Ἰησοῦς τούς ὄχλους ἐσπλαχνίσθη περί αὐτῶν, ὅτι ἦσαν ἐκλελυμένοι καί ἐρριμένοι ὡς πρόβατα μή ἔχοντα ποιμένα» (Ματθ. 9, 36)
«Όταν είδε ο Ιησούς τον κόσμο, τους σπλαχνίστηκε, γιατί ήσαν ταλαιπωρημένοι και εγκαταλελειμμένοι, σαν πρόβατα που δεν έχουν ποιμένα».
Μεγάλη η συζήτηση στις μέρες μας για την απουσία ηγεσίας. Δεσπόζει το πρότυπο της διαχείρισης. Ο κόσμος ζητά χαρισματικούς ανθρώπους, που θα βγούνε μπροστά, που θα τον οδηγήσουν σε ένα καλύτερο μέλλον, στηριγμένο από την μία στην ιδιοπροσωπία, την ταυτότητα των πολλών και από την άλλη στην έμπνευση να σταθούμε ενάντια στο ρεύμα, κόντρα στον καιρό, κόντρα στους ισχυρούς της γης, σε αυτούς που ρυθμίζουν τις ζωές μας. Ο κόσμος ζητά ηγέτες οι οποίοι θα τον κινητοποιήσουν. Θα τον κάνουν να κρέμεται από τα χείλη τους. Θα αναγνωρίζουν σ ’αυτούς την δύναμη των επιχειρημάτων, την γοητεία της προσωπικότητας, τον παλμό και το μεράκι, την αυταπάρνηση, το χαμόγελο και, συνάμα, την σοβαρότητα που απαιτεί η θέση του επικεφαλής. Και είναι πανθομολογούμενη η απουσία ηγεσίας σε όλους τους θεσμούς. Ακόμη και στην Εκκλησία.
Ο διαχειριστής ασχολείται με τα τρέχοντα. Στην καλύτερη περίπτωση καταφέρνει να νοικοκυρέψει τα πράγματα και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Κάποτε χρειάζεται και η προσφορά του διαχειριστή είναι σημαντικότερη από όσο φαίνεται. Ο διαχειριστής όμως συνήθως ακολουθεί τα προγράμματα άλλων. Ενώνει κοντά του αυτούς που αγαπούν την εξουσία, αυτούς που αντλούν δύναμη από τον χώρο στον οποίο είναι ενταγμένοι, και όχι από την προσωπικότητα, την παιδεία, την γνώση, την αγάπη που οι ίδιοι συχνά δεν διαθέτουν επαρκώς. Ο διαχειριστής είναι αναλώσιμος. Όταν επιτελέσει το έργο του, το σύστημα τον αλλάζει.
Υπάρχει και ο δημαγωγός ηγέτης. Αυτός που εξαπατά. Αυτός που αξιοποιεί χαρίσματα και συγκυρίες για την δική του δόξα. Παρασύρει, αλλά δεν οδηγεί σε δρόμους αυθεντικούς. Χρησιμοποιεί τους πολλούς για την δική του εξουσία, γιατί ουσιαστικά δεν αγαπά κανέναν αλλά μόνο τον εαυτό του. Κι ενώ συγκινεί, κάποια στιγμή η αλήθεια αποκαλύπτει το πρόσωπό του.
Πρότυπο ηγέτη μας δίνει ο Χριστός. Καθώς βλέπει τον λαό να πορεύεται σαν πρόβατα χωρίς ποιμένα, χωρίς καθοδήγηση, τον σπλαχνίζεται. Και καλεί τους δώδεκα μαθητές του, δίδοντάς τους την δύναμη να γίνουν οι επικεφαλής του λαού. Χαρακτηριστικά των αποστόλων ως ηγετών είναι, μεταξύ άλλων, και τα εξής: Το να μπορούν να διακρίνουν τις επιρροές του κακού διά των δαιμονικών πνευμάτων, τα οποία επηρέαζαν τους ανθρώπους. Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές έκριναν την ζωή των ανθρώπων με βάση τις εντολές του Ευαγγελίου, έβλεπαν τους λογισμούς των καρδιών, καταλάβαιναν πού ο διάβολος επηρέαζε τις ψυχές, αλλά και έλαβαν την δύναμη να θεραπεύουν με την προσευχή και την χάρη του Θεού αρρώστιες και αδυναμίες που έκαναν τους ανθρώπους να λιγοψυχούν και να αρνούνται τον Θεό, ζώντας έτσι τον πνευματικό θάνατο. Ακόμα ο Χριστός τους δίνει εντολή αρχικά να ξεκινήσουν από τους δικούς τους, τους συντοπίτες τους, το σπίτι τους. Να μιλήσουν για το Ευαγγέλιο και τον Ίδιο στους συμπατριώτες τους. Μετά την Ανάσταση η πορεία θα είναι σε όλη τη ανθρωπότητα. Ο πρώτος τρόπος συνάντησης θα στηριζόταν στον λόγο, ότι δηλαδή ήρθε η Βασιλεία του Θεού, ήρθε η Εκκλησία, ότι οι άνθρωποι δεν είναι μόνοι τους, ότι εκπληρώθηκαν οι προφητείες και ότι η Αλήθεια βρίσκεται στο πρόσωπο του Χριστού. Η συνάντηση όμως θα περιλαμβάνει όλους τους ανθρώπους, τους περιθωριακούς, τους καταραμένους, τους διαφορετικούς για εκείνη την εποχή. Και όλα να γίνονται δωρεάν. Χωρίς αμοιβή. Χωρίς οικονομικές προϋποθέσεις, αλλά ως έκφραση αγάπης.
Αναζητούμε ηγέτες που να διακρίνουν τι είναι πραγματικά καλό και τι όχι στην ζωή μας και να έχουν το θάρρος να μας το πούνε; Αναζητούμε ηγέτες που μας δείχνουν ότι η ιδιοπροσωπία μας έχει και αδυναμίες που χρειάζονται θεραπεία; Αναζητούμε ηγέτες που να πιστεύουν στον Θεό; Αναζητούμε ηγέτες που να έχουν λόγο, που να σπάνε προκαταλήψεις, που να αγκαλιάζουν όλους τους ανθρώπους, που να έχουν αφιέρωση και αυταπάρνηση, που να μην κοιτούνε το δικό τους συμφέρον αλλά τις ανάγκες των ανθρώπων για ζωή κι αλήθεια;
Πώς μπορούν να γεννηθούν τέτοιοι ηγέτες; Με την αυθεντικότητα της πίστης στον Χριστό, την αποφασιστικότητα για υπέρβαση του εγώ, με την αγάπη που δεν γνωρίζει σύνορα. Αν έχουμε επίγνωση ότι και στους καιρούς μας μοιάζουμε σαν πρόβατα που δεν έχουμε ποιμένα, ο Χριστός θα μας σπλαχνιστεί. Αν έχουμε αναζήτηση, όπως ο λαός εκείνης της εποχής, τότε δεν θα μας αφήσει. Αν έχουμε την παιδεία που μας κάνει να διψάμε για να μαθητεύσουμε και όχι τον εγωκεντρισμό που να μας αφήνει στην λογική ότι τα ξέρουμε όλα, τότε θα βρούμε και ηγέτες, αλλά και θα ακολουθούμε τον Ποιμένα των πάντων, τον Κύριό μας.
Μπορεί στην πολιτική, στην παιδεία, στην κοινωνία οι ηγέτες να είναι δυσεύρετοι και να αρκούμαστε στους διαχειριστές, ωστόσο ας επιλέγουμε εκείνους που νοιάζονται, αγαπούν, θέλουν να είναι αληθινοί. Στην Εκκλησία όμως, επειδή η πνευματική μας πορεία είναι έκφραση της ανάγκης να πιστέψουμε ότι ήρθε η Βασιλεία του Θεού, ότι ήρθε η σωτηρία, ας ακολουθήσουμε την οδό των Αγίων, αλλά και την οδό εκείνων που δεν φοβούνται να μας πούνε την αλήθεια, να μας αγαπήσουν, να νοιαστούν για μας. Το δικό μας θέλημα, οι δικές μας επιθυμίες μάς χωρίζουν από την σωτηρία και αφήνουν την καρδιά μας ευάλωτη στους λογισμούς του κακού, αλλά και στην δύναμη των παθών. Και ο Θεός θα δει την ταπείνωσή μας και θα μας φωτίσει, ώστε να βρούμε εκείνους που θα μας βοηθήσουν στην σωτηρία μας, δηλαδή στην αλήθεια της κοινωνίας με τον Χριστό!
Κέρκυρα, 30 Ιουνίου 2019
Των Αγίων Αποστόλων
