Μία
από τις πιο δύσκολες καταστάσεις στην καθημερινότητα του ζευγαριού είναι η
ανάγκη να προχωρήσουν τα μέλη του σε συμβιβασμό, όταν διαφωνούν. Συμβιβασμός
σημαίνει την συνειδητοποίηση ότι δεν έχει δίκιο μόνο η μία πλευρά, αλλά και η
άλλη. Ότι πρέπει να υπάρξει μία ισορροπία, στην οποία και οι δύο θα αισθανθούν
ότι παραιτήθηκαν από την εντέλεια του δικαίου τους, προκειμένου να γίνει ένα
καινούργιο ξεκίνημα, δηλαδή να διασωθεί η αγάπη. Παράλληλα χρειάζεται η
ωριμότητα και η νηφαλιότητα, διά των οποίων θα γίνει κατανοητό τι είναι
σημαντικό και τι όχι, σε τι μπορεί να υπάρξει υποχώρηση και σε τι υπάρχει
υπονόμευση της αξιοπρέπειας και της όντως αλήθειας. Αλλιώς, στο όνομα της
αγάπης θα πρέπει να ισοπεδωθούν τα πρόσωπα, κάτι όμως που δεν θα φέρει
μετάνοια, αλλά θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για νέες απαιτήσεις, δηλαδή για
οριστική διάλυση της σχέσης.
Ο
συμβιβασμός προϋποθέτει ξεκάθαρες θέσεις. Όρια. Κόκκινες γραμμές. Αν θέλει το
ζευγάρι να συνυπάρξει αληθινά, χρειάζεται και οι δύο να έχουν ορίσει μέσα τους
τι αξίζει όντως να παλέψουν γι’ αυτό και
τι δεν είναι τόσο σπουδαίο, τι μπορεί να παραχωρηθεί στον άλλο, όχι διότι θα ικανοποιήσει
τον εγωισμό του, αλλά γιατί η αγάπη χρειάζεται να λαμβάνει υπόψιν τον άλλο.
Όταν το ουσιώδες έχει διακριθεί από το λιγότερο σημαντικό, τότε αυτό πρέπει να
καταδειχθεί. Να γίνει κατανοητό από την άλλη πλευρά. Να σταθμισθεί το
«γιατί» του. Και η απόφαση της αποδοχής
του να είναι ολόψυχη, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις. Αν θέλω να συνυπάρξω
μαζί σου, σε αποδέχομαι στα όρια που χαράσσεις και αντέχεις. Δεν μπορώ να σου
διορθώσω τα όριά σου. Δεν μπορώ να ζητώ να υποχωρήσεις σ’ αυτά. Αν δεν γίνεται, τότε καλύτερα να
τελειώνει μία σχέση η οποία δεν μπορεί να προχωρήσει.
Ο
συμβιβασμός προϋποθέτει παραίτηση από την απαίτηση στα μη ουσιώδη να γίνεται το
θέλημά μας. Στα δευτερεύοντα η αγάπη προϋποθέτει ανοχή. Ο απόστολος Παύλος, στο
ερώτημα αν πρέπει ένας χριστιανός/χριστιανή να παίρνει διαζύγιο από μία μη
χριστιανή/ έναν μη χριστιανό, δίνει ξεκάθαρη απάντηση: αν ο άλλος σέβεται την πίστη, τότε ας μη
χωρίζουν. Αν όχι, τότε ας χωρίζουν. Το μείζον, η κόκκινη γραμμή είναι η πίστη.
Τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα.
Στους
καιρούς μας τα ζευγάρια συνήθως περνούν κρίση ή χωρίζουν για επουσιώδη. Ίσως
γιατί εξ αρχής δεν χάραξαν τις κόκκινες γραμμές τους, όταν γνωρίστηκαν, όταν
αποφάσισαν να συνυπάρξουν, όταν δεν θέλησαν να ξεκαθαρίσουν γιατί προχωρούν
στον γάμο, στην οικογένεια, τι είναι αυτό που τους ενώνει, σε τι πρέπει να
κάνουν πίσω, τι δεν αλλάζει στον άλλο.
Έτσι προσποιούνται ότι συμβιβάστηκαν στα μεγάλα και ανοίγουν μέτωπα στα
μικρά, τα καθημερινά. Μαλώνουν αφήνοντας δηλητήριο στην ατμόσφαιρα της σχέσης
και τελικά οδηγούνται στην ρήξη για ασήμαντες αφορμές.
Θέλει
αγάπη ο συμβιβασμός. Θέλει σεβασμό. Θέλει επίγνωση του τι είναι ο άλλος και τι
εμείς. Αλλιώς δημιουργεί περισσότερα προβλήματα από όσα φαίνεται ότι λύνει,
διότι μεταθέτει χρονικά την ρήξη. Η συνύπαρξη στο ζευγάρι βεβαίως είναι θέμα
επιλογής. Η ανάγκη δύσκολα γεννά αγάπη.
Ένας καλός πνευματικός μπορεί να βοηθήσει στην
διάκριση των ουσιωδών. Δεν μπορεί όμως να επιβάλλει συμβιβασμούς όταν «η αγάπη
δεν είναι κραταιά ως θάνατος». Μείζων η αλήθεια.
π.
Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε
στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
Στο φύλλο
της Τετάρτης 20 Ιουνίου 2018
