Όσοι
είναι αδιάφοροι ή εχθρικοί στην χριστιανική πίστη έχουν την εντύπωση ότι η
εκκλησιαστική ζωή στερείται χαράς. Ότι είναι στηριγμένη στις απαγορεύσεις, σε
ένα ηθικό πλαίσιο το οποίο δεν επιτρέπει στον χριστιανό να χαρεί την ζωή του
όπως όλος ο κόσμος. Μερίδα μάλιστα χριστιανών φαίνεται ότι ενστερνίζεται αυτήν
την αντίληψη. Θεωρεί την πνευματική ζωή υπόθεση σοβαρότητας, καθώς δεν είναι
δυνατόν να ταυτίζουμε την οδό της πίστης με την εκκοσμικευμένη πραγματικότητα,
στην οποία η χαρά είναι συνδεδεμένη με την ευχαρίστηση.
Αυτή η
αντίληψη όμως δεν μπορεί να είναι σωστή, καθώς η χαρά είναι δώρο του Αγίου
Πνεύματος στον άνθρωπο. Ο χριστιανός που θέλει να ζει αυθεντικά παρακαλεί να
έχει την δωρεά των πνευματικών χαρισμάτων. Ο λόγος του Ρώσου Αγίου Σεραφείμ του
Σάρωφ “Χριστός ανέστη, χαρά μου”, κάθε φορά που συναντούσε έναν άνθρωπο,
καθόλον τον χρόνο, δείχνει ότι η χαρά για την πίστη είναι πρωταρχικής σημασίας
και το περιεχόμενό της, χωρίς να απορρίπτει την ευχαρίστηση συλλήβδην, την
υπερβαίνει.
Η χαρά
πηγάζει από την αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Δεν μπορούμε να μην
είμαστε χαρούμενοι όταν γνωρίζουμε ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος για μας. Δεν
μπορούμε να μην είμαστε χαρούμενοι όταν κοινωνούμε τον Θεάνθρωπο Κύριο σε κάθε
θεία λειτουργία, όταν δηλαδή Τον αφήνουμε να κατοικήσει μέσα μας. Δεν μπορούμε
να μην είμαστε χαρούμενοι όταν συναντούμε τον όποιο πλησίον, ακόμη κι αυτόν που
μας δυσκολεύει, διότι γνωρίζουμε πως ο άλλος υπάρχει και για την πνευματική μας
πρόοδο, για την άσκησή μας, για την καλλιέργεια της αρετής, για να μάθουμε να
δινόμαστε και να προσφερόμαστε και να ανεχόμαστε εν αγάπη.
Αυτή η
χαρά έχει πρωταρχική αξία στις σχέσεις της οικογένειας. Προτεραιότητα στο
ζευγάρι δεν είναι η συμπόρευση για να τα βγάλει πέρα στις δυσκολίες της ζωής ή
για να πάψει η μοναξιά ή για να μεγαλώσει παιδιά. Προτεραιότητα είναι η χαρά
της κοινωνίας του ενός με τον άλλο, η συνάντηση των προσώπων. Το ότι ο άλλος
υπάρχει για μένα κι εγώ γι᾽ αυτόν. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά. Δεν υπάρχουν
μόνο για να μας διαδεχθούν στην ζωή ή για να πετύχουν ή για να καταξιωθούμε
στην κοινωνία ή για να έχουμε βοήθεια καθώς περνούν τα χρόνια. Υπάρχουν για να
μας μάθουν να δινόμαστε, να μην εγκλωβιζόμαστε στην αυτάρκεια μιας σχέσης, η
οποία κάποτε γίνεται πληκτική, όταν ο χρόνος την εγκλωβίζει στην συνήθεια.
Η χαρά
σκοντάφτει συνήθως στον εγωισμό, στην απουσία δοτικότητας, στην απαίτηση ο
άλλος να κάνει το θέλημά μας. Κάποτε σε μία συνεχόμενη διάθεση κατάκρισης, η
οποία εντοπίζει τα λάθη και τις ανεπάρκειες του άλλου, για να δικαιώσει το δικό
μας θέλημα, το δικαίωμα να είναι η σχέση όπως την θέλουμε. Το ίδιο συμβαίνει
και με τα παιδιά μας. Μας στενοχωρούν όταν έχουν θέλημα και όταν το θέλημά τους
δεν συμβαδίζει με το δικό μας. Είναι όμως άλλο η ανατροφή και η πάλη για να
μάθουν την αγάπη και την συνύπαρξη και άλλο η λήθη της χαράς διότι υπάρχουν και
η πρόταξη των αδυναμιών τους που μας πληγώνουν.
Ας
ξαναδούμε το νόημα της χαράς για την πίστη μας και ας το προβάλλουμε και στην
οικογενειακή ζωή!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
Στο φύλλο της Τετάρτης 17 Μαΐου 2018