Αν κάτι εντυπωσιάζει όσους ασχολούνται τα τελευταία χρόνια με τη νέα γενιά είναι η μετοχή στην Μεγάλη Εβδομάδα. Νηστεία και θεία Κοινωνία, σεβασμός και προσοχή στις λατρευτικές ακολουθίες, τήρηση εθίμων αλλά και αίσθηση του διαφορετικού. Και όλα αυτά χωρίς πίεση από την οικογένεια. Επιλογές ολοένα και περισσότερο συνειδητές.
Θα ήταν υπερβολή να ισχυριστούμε ότι οι νέοι έγιναν συνειδητά μέλη της Εκκλησίας. Είναι όμως και μία απάντηση σε όσους, ελαφρά τη καρδία, ενορχηστρώνουν έναν θρησκευτικό αποχρωματισμό. Το πώς η Εκκλησία θα αξιοποιήσει αυτό το νεανικό ενδιαφέρον, είναι ζητούμενο. Η διαπίστωση όμως είναι παρήγορη.
Η Μεγάλη Εβδομάδα έχει τρεις ξεχωριστούς τρόπους, με τους οποίους η Εκκλησία μπορεί να μιλήσει στη νεανική καρδιά. Ο πρώτος είναι το πρόσωπο του Χριστού. Δεν είναι μόνο θέμα προτύπου. Είναι και το ότι σε μία εποχή, στην οποία η θυσία θεωρείται αδιανόητη επιλογή, η Εκκλησία δείχνει τον Θεό που γίνεται άνθρωπος και πεθαίνει για να ζήσει ο άνθρωπος. Τον Θεό που συγχωρεί, ακόμη και τον πυθμένα της ανθρώπινης κακίας. Που σιωπά στο ψέμα. Που νοιάζεται για όσους αγαπά μέχρι το τέλος. Που εμπιστεύεται ακόμη και στην απόλυτη εγκατάλειψη. Που νικά τον θάνατο δια του θανάτου Του. Τον Θεό που είναι και δίνει χαρά, ειρήνη και αγάπη.
Ο δεύτερος είναι η ποίηση της εκκλησιαστικής υμνογραφίας, σε συνδυασμό με την μουσική. Είναι ένα ξύπνημα αισθήσεων, που ακόμη κι αν η γλώσσα δε γίνεται απολύτως αντιληπτή, εντούτοις αντανακλά όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα: τη λύπη, την αγωνία, την κατάνυξη, τον θυμό για την προδοσία και την κακία, αλλά και την χαρά και την ελπίδα. Δεν είναι στείρος συναισθηματισμός. Είναι βίωμα, το οποίο προσφέρει διάρκεια. Δεν είναι εύκολο να λησμονηθεί. Είναι μία γλώσσα αλλιώτικης ποιότητας, που σε συνδυασμό με τον λιτό φωτισμό, την χρωματική εναλλαγή των λειτουργικών αμφίων, αλλά και την ευωδία των ανοιξιάτικων λουλουδιών κάνουν τον νέο να σκέφτεται ότι ο Θεός αγιάζει κάθε τι του κόσμου, εντός και εκτός ανθρώπου, για να το ανακαινίσει φωτίζοντάς το στην προοπτική της Ανάστασης.
Ο τρίτος είναι η συνάντηση στο σώμα του Χριστού. Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι μία από τις πιο δυνατές εμπειρίες του ανήκειν. Οι νέοι που εισέρχονται στον ναό διαπιστώνουν ότι όλες οι ηλικίες έχουν μία κοινή συνισταμένη έκφρασης και ενότητας: την παράδοση. Αυτή που εκφράζεται μέσα στον συγκεκριμένο χώρο, αλλά και νοηματοδοτεί διαφορετικά τον χρόνο. Δεν είναι ένα αγχώδες άναμμα κεριού ή μία προσευχή της ανάγκης η Εκκλησία. Είναι η συνάντηση προσώπων, γνωστών και αγνώστων, που έχουν ως πυρήνα της καρδιάς τους το παρελθόν και την ιστορία, το παρόν που είναι ο Χριστός και οι άλλοι, και το μέλλον, που είναι οι μορφές των Αγίων. Είναι η μετοχή στο κοινό ποτήριο, η αίσθηση ότι υπάρχει ένα άλλο νόημα στη ζωή μας. Είναι ακόμη και το υλικό στοιχείο, η λιτότητα της νηστείας και η αφθονία του πασχαλινού τραπεζιού. Πρωτίστως όμως το φως που η Ανάσταση προσφέρει, τα φιλιά της αγάπης, ο λόγος του ποιητή μας «γλυκιά η ζωή κι ο θάνατος μαυρίλα».
Η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η πιο νεανική πρόταση που έγινε και ισχύει για πάντα στην ιστορία του κόσμου!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Μεγάλης Τετάρτης 27 Απριλίου 2016
