Ένα σπίτι, για να οικοδομηθεί και είναι σταθερό και ασφαλές ανεξάρτητα με το πέρασμα του χρόνου, χρειάζεται γερά θεμέλια. Χρειάζεται βάσεις στέρεες. Το θεμέλιο είναι η αρχή. Και ο σχεδιαστής, ο αρχιτέκτονας που φροντίζει για να είναι το σπίτι άρτιο, βάζει τα καλύτερα υλικά στα θεμέλια. Αν είναι σεσαθρωμένα, τότε το σπίτι έχει ημερομηνία λήξης. Και η κατάρρευσή του θα συμπαρασύρει όσους κατοικούν σ’ αυτό. Τα ανθρώπινα σπίτια είναι χτισμένα κατ’ απομίμηση του μεγάλου σπιτιού, στο οποίο κατοικούμε όλοι μας. Κι αυτό είναι η γη και ο κόσμος. Μόνο που τα θεμέλια τους τα όρισε ο Τριαδικός Θεός. Αυτός δημιούργησε τον κόσμο και θεμελίωσε την σταθερότητά του στους φυσικούς νόμους, τους οποίους οι άνθρωποι με την επιστημονική πρόοδο αργά αλλά σταθερά ανακαλύπτουμε πώς λειτουργούν. Δεν είμαστε εμείς που τους ορίσαμε, αλλά ο Δημιουργός. Και είναι οι νόμοι τα θεμέλια του κόσμου. Το ίδιο και η σύσταση της γης και του σύμπαντος. Στοιχεία υγρά, στερεά και αέρια, τα οποία σε ενώσεις μεταξύ τους δε σχηματίζουν απλώς τον κόσμο. αλλά του δίνουν και την ομορφιά, το κάλλος που το θαυμάζει ο καθένας, αλλά και τη δυνατότητα εντός του να υπάρχει ζωή, εκεί όπου όρισε ο Θεός. Νόμοι, κάλλος και ζωή τα θεμέλια λοιπόν του σύμπαντος. Και εντός του οι άνθρωποι, που καλούμαστε μέσω αυτών να θεμελιώσουμε και τη δική μας ζωή.
Μόνο που χωρίς το θεμέλιο της πίστης στον Τριαδικό Θεό, ο χρόνος θα μας νικήσει. Διότι νόμοι, κάλλος και ζωή έχουν έναν υπέρτατο παράγοντα, ο οποίος τροποποιεί, αλλοιώνει, ομορφαίνει περαιτέρω, αλλά και υποτάσσει στην φθορά του τα πάντα. Είναι ο χρόνος. Μόνο ο Τριαδικός Θεός είναι υπεράνω του χρόνου. «Συ κατ’ αρχάς, Κύριε, την γην εθεμελίωσας και έργα των χειρών σου εισίν οι ουρανοί . αυτοί απολούνται, συ δε διαμένεις . και πάντες ως ιμάτιον παλαιωθήσονται, και ωσεί περιβόλαιον ελίξεις αυτούς, και αλλαγήσονται . συ δε ο αυτός ει και τα έτη σου ουκ εκλείψουσι» (Εβρ. 1, 10-12). «Εσύ, Κύριε, αρχικά στερέωσες τη γη και έργο δικό σου είναι οι ουρανοί. Αυτοί θα εξαφανιστούν, ενώ εσύ παραμένεις. Τα πάντα θα παλιώσουνε σαν ρούχο. Σαν μανδύα θα τους τυλίξεις, και θ’ αλλάξουν. Εσύ όμως παραμένεις πάντα ο ίδιος, τα χρόνια σου ποτέ δε θα τελειώσουν». Τα λόγια αυτά του Ψαλμωδού (Ψαλμός 101), τα οποία επαναλαμβάνει ο απόστολος Παύλος στους Εβραίους επιβεβαιώνουν αυτή την μεγάλη και μοναδική αλήθεια. Ότι ο μόνος που είναι υπεράνω του χρόνου, είναι ο Δημιουργός Του. Κι όμως, με τη θέλησή Του, υπέστη τις συνέπειες του χρόνου και της φθοράς και ο Ίδιος, προσλαμβάνοντας την ανθρώπινη φύση και παραδίδοντας τον εαυτό του με την θέλησή Του στον θάνατο. Την έσχατη συνέπεια του χρόνου. Κι αυτό από Αγάπη. Επομένως, «ο Θεός που είναι Αγάπη» είναι υπεράνω του χρόνου. Και η αγάπη είναι ο δρόμος για να μπορέσει και το τελειότερο από τα δημιουργήματά Του, δηλαδή ο άνθρωπος, να ενεργοποιήσει το δώρο της ομοίωσης που ο Θεός του έδωσε όταν τον δημιούργησε και να νικήσει με την σειρά του τον χρόνο, δια της πίστεως στον Χριστό και στην Ανάσταση, η οποία καταργεί τον έσχατο εχθρό του ανθρώπου, τον θάνατο, δηλαδή τον χρόνο.
Για να φτάσουμε όμως στην νίκη εναντίον του χρόνου, χρειάζεται να ακολουθήσουμε στην πορεία μας εντός του, τα τρία στοιχεία που είναι τα θεμέλια. Τους νόμους, το κάλλος και τη ζωή. Νόμοι είναι το θέλημα του Θεού. Είναι το Ευαγγέλιο και η ζωή της Εκκλησίας με τις διδαχές της, που γίνονται κριτήριο για τη σχέση με τον Θεό, τον συνάνθρωπο, τον κόσμο, τον εαυτό μας. Και, όπως είπε ο Χριστός, ο νόμος και οι προφήτες κρέμανται επάνω στις δύο μεγάλες εντολές, να αγαπάμε τον Θεό και τον συνάνθρωπο. Κάλλος είναι η απόφασή μας να μην επιτρέπουμε στον εαυτό μας την ασχήμια της αμαρτίας. Να μπορούμε να βλέπουμε στον κάθε άνθρωπο όχι τα αρνητικά του, ό,τι μας κάνει να χωριζόμαστε και μας ενοχλεί, αλλά να λειτουργούμε με καλό λόγο, με καλή σκέψη έναντί του. Είναι η απόφαση να είμαστε ελεύθεροι από πάθη και εξαρτήσεις και την ίδια στιγμή από την κακία. Είναι η δοξολογία του Θεού για ό,τι μας δίδει, ευχάριστο και δυσάρεστο. Και ζωή είναι ο αγώνας και ο κόπος να προχωρούμε με το όνομα του Θεού στις καρδιές μας. Με την βεβαιότητα της παρουσίας του. Με ασκητικότητα και υπομονή. Αλλά και θάρρος. Όχι ηττοπάθεια. Με διάκριση, αλλά και αποφασιστικότητα. Για να δημιουργούμε, όχι μόνο υλικά, κοινωνικά, διανοητικά, αλλά κυρίως πνευματικά. Να μιλάμε και να ζούμε τον Θεό. Στη θεωρία και την πράξη.
Αυτός ο τρόπος υπέρβασης του χρόνου και κοινωνίας με τον τριαδικό Θεό στο πρόσωπο του Χριστού βιώνεται στην Εκκλησία. Σ’ αυτήν απαντούμε τα θεμέλια της δικής μας πορείας, διότι αυτήν ίδρυσε ο ίδιος ο Κύριος με το Αίμα Του. Τους νόμους του Θεού, την ομορφιά της πνευματικής ζωής, αλλά και την χαρά της μετοχής όλου του ανθρώπου στον τρόπο της προσευχής, την θέα του χώρου, την ανα-νοηματοδότηση του χρόνου μέσω της θείας λειτουργίας, όπως επίσης και την απόφαση για μία αλλιώτικη ζωή. Είναι ο δρόμος του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Αυτός που μας βοηθά να συνειδητοποιήσουμε ότι τον Θεό μπορούμε να Τον κοινωνήσουμε στο πρόσωπο του Χριστού και δια της μετοχής στις ενέργειές Του. Σ’ αυτές δηλαδή που θεμελίωσαν τον κόσμο, αλλά και σ’ αυτές που Τον αναδημιούργησαν. Την Ενσάρκωση, την Σταύρωση, την Ανάσταση και την Ανάληψη. Στην Εκκλησία και στο Σώμα και το Αίμα του Χριστού εμπεριέχεται η κοινωνία της αιωνιότητας, δηλαδή της υπέρβασης του χρόνου, η οποία θα βιωθεί στην πληρότητά της κατά την αλλαγή του κόσμου στην Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Και στον δικό μας αγώνα δια των θεμελίων η επιθυμία για μετοχή σ’ αυτήν.
Ζούμε σ’ έναν κόσμο απομακρυσμένο από τον Θεό. Οι νόμοι του Θεού αντικαταστάθηκαν από τους ανθρώπινους νόμους της επιδίωξης της ευτυχίας δια του θριάμβου του εγώ και του περιορισμού της κοινωνίας στην εξυπηρέτηση των ατομικών συμφερόντων, επιδιώξεων, επιθυμιών. Το κάλλος του κόσμου αντικαταστάθηκε από το κάλλος και τη λαγνεία του σώματος και μάλιστα του αντικειμενοποιημένου. Η ζωή από την επιτυχία, τη δόξα, την κατανάλωση. Έτσι ο άνθρωπος πέφτει στην παγίδα να πιστέψει ότι δεν υπάρχει τέλος του χρόνου και φθορά. Διαγράφοντας τον Θεό από θεμέλιο της ζωής του, την στερέωσε στον εαυτό του και τα επιτεύγματά του. Η ήττα ήταν και είναι αναπόφευκτη. Ας επιστρέψουμε λοιπόν στην θεμελίωση της ζωής μας στον Τριαδικό Θεό και εντός της Εκκλησίας ας ξαναβρούμε τον δρόμο που θα μας επαναφέρει στην όντως ζωή.
Κέρκυρα, 27 Μαρτίου 2016
