Συνηθισμένη διασκέδαση για τους περισσότερους νέους ο κινηματογράφος. Εύκολη και λογική επιλογή οι εμπορικές ταινίες, συνήθως δράσης, επιστημονικής φαντασίας, θρίλερ. Οι παρέες δύσκολα επιλέγουν κάτι πιο ψαγμένο. Που να γεννά προβληματισμό, παρότι η έβδομη τέχνη δίνει και τέτοιες επιλογές παρά το δυσβάστακτο κόστος παραγωγής. Πόσο όμως μπορεί ένας νέος να προβληματιστεί για την αξία της ομορφιάς, για το νόημα της ζωής, την ανάγκη για λύτρωση που η τέχνη φέρνει; Διότι η εμπορευματοποιημένη κινηματογραφία έχει ως στόχο την εύπεπτη διασκέδαση, το ξόδεμα του χρόνου, την έξοδο από την καθημερινότητα. Όχι άλλη σκέψη, αναφωνούν οι μάστορες της περιπέτειας. Η ζωή είναι δράση και όχι προβληματισμός.
Χωρίς να το καταλαβαίνουν οι νέοι εισέρχονται σε έναν κόσμο όπου περιορίζεται η σημασία της προσωπικής επιλογής. Πηγαίνουν όπου πάνε οι πολλοί. Αρκεί να μπορούν να περάσουν καλά. Παράδειγμα το Star Wars. Περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, με στοιχεία αποκρυφισμού και Νέας Εποχής, ίσως και μιας νέας θρησκείας. Είναι ο τζενταϊσμός, από τους διαστημικούς ιππότες, στους οποίους και προφανώς δε θα απευθύνουν οι νέοι την προσευχή τους, αλλά θα τους βάλουν ως πόστερ στο δωμάτιό τους ή, καλύτερα, ως screen saver στην οθόνη του υπολογιστή και του κινητού, θα λαμβάνουν newsletters από τις διαδικτυακές σελίδες που προβάλλουν την ταινία, θα συμμετάσχουν στα chat rooms, όπου αντίστοιχοι θαυμαστές συζητούν για τους ήρωες, τη δράση, τις προβλέψεις για το τι θα περιλαμβάνει η επόμενη ταινία, θα διαβάσουν τα κόμικς, θα αγοράσουν τα μπλουζάκια και τις κούπες για το πρωινό, θα γίνουν τελικά μέλη του εμπορικού συστήματος, το οποίο ξοδεύοντας μεγάλα ποσά, πετυχαίνει όχι απλώς να κάνει απόσβεση, αλλά να γράψει ιστορία. όχι ως προς τη λύτρωση της ψυχής, αλλά ως προς τη διασκέδασή της.
Θα πει κάποιος ότι μπορούμε να αντλήσουμε ιδέες, ακόμη και μέσα από την εμπορευματοποίηση. Να δούμε τις δυνατότητες του ανθρώπου. Ότι μπορούμε να κατακτήσουμε το ανεξερεύνητο, να παλέψουμε για να ζήσουν και οι άλλοι, να νικήσουμε το κακό με τον ηρωισμό, την ευφυία, τη δύναμή μας. Το πρόβλημα όμως είναι ότι αυτές οι μορφές δεν έγιναν για να φτάσουμε στο ψάξιμο της ζωής, αλλά στην καθήλωσή μας στην παθητικότητα της θέασης. Διότι ο κύριος σκοπός είναι το κέρδος. Χωρίς αυτό να είναι κατ’ ανάγκην κακό, εντούτοις εθίζει στη βουλιμία της κατανάλωσης εικόνων που δεν μας τρέφουν τελικά πνευματικά.
Η Εκκλησία δεν έχει καταφέρει να αξιοποιήσει τη δίψα των νέων για περιπέτεια, για δράση, για δημιουργικότητα. Μελαγχολούμε αν σκεφτούμε πόσο φτωχοί μοιάζουν οι τρόποι της κατηχητικής διακονίας μπροστά στις υπερπαραγωγές της τέχνης, αλλά και πόσο λίγο διαρκούν ευκαιρίες όπως οι καλοκαιρινές κατασκηνώσεις, όπου ο νέος μπορεί εκτός της δημιουργικής αφύπνισης και της σπουδής της πίστης έμπρακτα να βρει νόημα μέσα από τη σχέση με Θεό και άνθρωπο. Ίσως χρειάζεται περισσότερη αφύπνιση. Ενθάρρυνση της πρωτοποριακότητας στις ενορίες. Κυρίως όμως με βίωση της μεγάλης και όμορφης περιπέτειας της αγάπης, η οποία, στις αληθινές της διαστάσεις, μόνο στη ζωή της Εκκλησίας μπορεί να βιωθεί. Εκεί όπου η ανακάλυψη του άλλου, η συζήτηση, το μοίρασμα, οι κοινές δράσεις μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για μια ζωή αληθινά συναρπαστική: αυτή που οδηγεί στην αιωνιότητα!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 10 Φεβρουαρίου 2016
