Η γιορτή των Τριών Ιεραρχών μάς δίνει την ευκαιρία να θυμηθούμε την ιδιότητα των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας να είναι δάσκαλοι. Το έμφυτο χάρισμα συνδυάστηκε με την βαθιά γνώση, ενώ η χάρις και η φώτιση του Θεού συνάρμοσε τους κόπους τους στο θαύμα τού να καταστούν «μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας». Όποιος μελετήσει τα έργα τους θαυμάζει την ποιότητα των λόγων τους και γοητεύεται από τη συναρπαστικότητα των μηνυμάτων τους. Αναγεννιέται η καρδιά του. Και αναρωτιέται: κατά πόσον αναζητούμε τέτοιους δασκάλους στην εποχή μας;
Δεν έχει νόημα να εκφράσει κάποιος την όποια απογοήτευση για το εκπαιδευτικό σύστημα. Δεν κρίνεται ο δάσκαλος από το αν αυτό του παρέχει μία ικανοποιητική ποσότητα γνώσης, τόση ώστε τα παιδιά τα οποία θα μαθητεύσουν κοντά του να μετάσχουν στον τρόπο με τον οποίο ο κόσμος μας θέλει να τα εντάξει στη ζωή του. Αυτό επιτυγχάνεται, έστω και με δυσκολία. Είναι η προσωπικότητα του δασκάλου και η προσωπική του ποιότητα που μετρούν. Η ικανότητά του να χτίσει σχέσεις με τα παιδιά. Να βοηθήσει ώστε το πλοίο της γνώσης να ταξιδέψει από τα πρόσκαιρα και εφήμερα, σ’ αυτά που χαρίζουν έμπνευση, πρότυπα, αξίες και ελπίδα αιωνιότητας. Κριτήρια που θα βοηθήσουν τους νέους να διαμορφώσουν συμπεριφορές και να παλέψουν για ένα άλλο ήθος. Που θα τους κάνουν να μη συμβιβάζονται με το ψεύτικο, αλλά να μπορούν, με ευαισθησία, να νικούν το συμφέρον και την ιδιοτέλεια. Να παλεύουν για πρόοδο που δε θα είναι στηριγμένη στην αδικία ή στην ευκαιριακότητα ή στο δικαίωμα, αλλά στο χάρισμα, το μεράκι, την πίστη στον Θεό που δεν ξεχνά να δώσει τις ευκαιρίες που μας ταιριάζουν.
Κυρίως όμως είναι η αγάπη. Αυτή που πηγάζει από την χαρούμενη καρδιά, από την μεταμορφωμένη ύπαρξη. Αυτή που ξέρει να επιλέγει την κατάλληλη γνώση, χωρίς να φοβάται να ψαύσει τα πάντα. Που προέρχεται από έναν νου ελεύθερο από στεγανά και εύκολες ετικέτες. Που μπορεί να συνδυάσει τη θύραθεν γνώση με τη Θεογνωσία. Που δεν κρύβει την αλήθεια, αλλά τολμά να διαλεχθεί γι’ αυτήν με τα πρόσωπα. Τις εικόνες του Θεού που δεν είναι θηρία για να δαμαστούν ή πελάτες προς άγραν χρημάτων ή αντικείμενα ενασχόλησης με κριτήριο την επιβίωση, αλλά ψυχές. Που χρειάζονται πρότυπα αρετής και αφηγητές της όντως ζωής. Όχι μόνο μηχανήματα, αλλά λόγο ζωντανό, ρέοντα, που να ενώνει το χθες, το σήμερον και το αεί σε μία πρόταση ζωής. Τον θεανθρωποκεντρικό πολιτισμό.
Προβλήθηκε κάποτε μία ταινία στην οποία ο δάσκαλος ενθάρρυνε τους μαθητές να αδράξουν τη μέρα τους. Να ρουφήξουν το μεδούλι της ζωής, για να μη νιώσουν ότι δεν υπήρξαν. Οι Τρεις Ιεράρχες μάς ωθούν να αναζητήσουμε τον χαμένο δάσκαλο στα σεντούκια της παράδοσής μας, όχι ως απολίθωμα, αλλά ως πρόσωπο που θα προσφέρει την όντως Ζωή σ’ αυτούς που μπορούν να ζήσουν. Γονείς, μαθητές, Εκκλησία ας ξαναδούμε την αποστολή μας, ζητώντας δασκάλους με ταλέντο, γνώση και φώτιση. Και μαζί μ’ αυτούς, ας αναζητήσουμε και ιερείς αντίστοιχους. Αν θα παραμείνει άσβεστη η ελπίδα της πίστης στην ανάσταση και την αγάπη οι δάσκαλοι και οι ιερείς θα την κρατήσουν. Ο καθένας ας κάνει το δικό του βήμα.
Δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Ορθόδοξη Αλήθεια»
φύλλο Τετάρτης 27 Ιανουαρίου 2016
