Οι άνθρωποι δεν έχουμε μάθει από καρδίας να
αποδεχόμαστε προσταγές. Συνήθως
θέλουμε εμείς να ελέγχουμε τον εαυτό μας και τη ζωή μας και θα προτιμούσαμε
εμείς να είμαστε εκείνοι που προστάζουμε τους άλλους. Η προσταγή άλλωστε έχει την
έννοια ότι ο προστάζων είναι ο κύριος και ο προσταζόμενος ο διακονών, ο δούλος,
ο υπηρέτης, ο υφιστάμενος. Οι περισσότεροι άνθρωποι εργάζονται στη ζωή τους
για να έρθει εκείνη η ώρα στην οποία να μπορούν να είναι όχι απλώς κύριοι του
εαυτού τους, αλλά να αποδεικνύουν την εξουσία τους δίδοντας προστάγματα και σε
άλλους. Η εξουσία δεν συνδέεται συνήθως
με την διακονία, αλλά με την κυριαρχία εις βάρος των άλλων. Και μετέρχονται ενίοτε οι άνθρωποι κάθε
μέσο, προκειμένου να εξουσιάσουν. Ακόμη και το ψέμα.
Υπάρχει κι ένα άλλο είδος προσταγής, η οποία έχει
να κάνει με την πνευματική πορεία του ανθρώπου. Είναι τα προστάγματα του Θεού, τα οποία έχουν την μορφή της προτροπής,
της ελεύθερης πρόσκλησης στον άνθρωπο να ακολουθήσει έναν δρόμο αγάπης,
αλήθειας και κοινωνίας. Γιατί αυτή ήταν, είναι και θα είναι η οδός του
Κυρίου (Μάρκ. 1, 3). Όχι η οδός της
εξουσίας, της τυφλής κυριαρχίας, η οποία αποσκοπεί στο να καθυποτάξει τον
άνθρωπο σε έναν τρόπο που δεν λαμβάνει υπόψιν την ανθρώπινη προσωπικότητα και
αποστραγγίζει την ανθρώπινη ελευθερία, αλλά
μία οδός καλοσύνης, η οποία αποσκοπεί στο να δώσει στον άνθρωπο νόημα και σκοπό
και, την ίδια στιγμή, αιωνιότητα. Μόνο που η αιωνιότητα δεν μένει στις
προσταγές- προσκλήσεις καθ’ αυτές, αλλά
γίνεται σύνδεση και κοινωνία με ένα
πρόσωπο, αυτό του Χριστού.
Ο Χριστός δεν μας εξουσιάζει, αλλά μας αγιάζει. Δεν
περιφρονεί την ελευθερία μας, αλλά την αναδεικνύει. Δεν μας καλεί σε έναν δρόμο υποταγής και
σκοταδισμού, αλλά σε έναν δρόμο φωτός και αγάπης. Και είναι η κοινωνία μαζί Του
εν τη Εκκλησία, διότι αυτή διασώζει τον δρόμο Του, η εγγύηση και η ασφάλεια για
όλους μας, εφόσον θελήσουμε να Τον ακολουθήσουμε. Γι’ αυτό και οι όποιες προσταγές Του, είναι
παροτρύνσεις αγάπης. Μας δείχνουν ότι υπάρχει το Φως, αρκεί να το αναζητούμε
και να ελπίζουμε σ’ Αυτό. Και γνωρίζει
να μας περιμένει. Ακόμη κι αν Τον αρνούμαστε στη ζωή μας, Εκείνος μας δίδει
όλες τις ευκαιρίες, μέχρι το τέλος, να επιστρέψουμε σε Εκείνον. Αρκεί η καρδιά
μας να είναι καλοπροαίρετη.
Ας σταθούμε λίγο στην έννοια της οδού του Κυρίου. Είναι μία οδός καλοσύνης, σε έναν κόσμο
γεμάτο σκληρότητα, αντιπαραθέσεις, κακία, αμαρτία. Είναι μία οδός φαινομενικά
αδύναμη και απορριπτέα για τους πολλούς που θέλουν άμεσα αποτελέσματα στη ζωή
τους. Είναι μία οδός που ζητά έξοδο από τον εαυτό μας, συγχωρητικότητα και, την ίδια στιγμή, αλήθεια και στις σκέψεις και στους
λόγους και στα έργα μας. Είναι μία οδός αγάπης, η οποία
στρέφεται προς τον πλησίον και ζητά είτε δια της προσευχής, είτε δια της
προσφοράς αγαθών, είτε δια της νομής των χαρισμάτων και εκείνος να ζήσει την
χαρά και το φως. Είναι μία οδός κοινωνίας, τόσο με το Θεό όσο και με το συνάνθρωπο,
όχι οδός ατομοκεντρισμού και εγωλατρίας ή αδιαφορίας για το σύνολο, αλλά μία
οδός η οποία, ακόμη κι αν ο εαυτός μας δεν βρίσκει αυτό που θέλει, αισθάνεται
την ανάγκη για υπευθυνότητα έναντι των πολλών. Μέσα στο σύνολο σώζεται ο
άνθρωπος. Μέσα στο σύνολο έχει αξία το πρόσωπο. Και η Εκκλησία αποτελεί την αυθεντική έκφραση της συλλογικότητας, η
οποία καταξιώνει τα χαρίσματα και την προσωπικότητα του καθενός.
Ζούμε σε μία εποχή από την οποία απουσιάζει η αίσθηση της αποστολής να ετοιμάσουμε
την οδό του Κυρίου. Αυτή την είχαν οι προφήτες στα χρόνια της Παλαιάς Διαθήκης,
με κορυφαίο εκφραστή τους τον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Μόνο που για να ετοιμάσουν
την οδό του Κυρίου δεν αρκούνταν στους λόγους, στον ζήλο, στην έμπνευση, στην
διδαχή της αλήθειας. Έκαναν αυτά πράξη και με τα έργα τους. Την ασκητικότητα
και την λιτότητα στην διατροφή τους. Την απόσυρσή τους στην έρημο, δηλαδή στην
προσευχή και στην αναζήτηση του Θεού. Το θάρρος τους και την αποφασιστικότητά
τους να διακηρύξουν την αλήθεια, ακόμη και με τίμημα το μαρτύριό τους. Αυτή την αποστολή την κληροδότησαν σε όλους
εμάς τους χριστιανούς, οι οποίοι μετέχουμε στο προφητικό αξίωμα του Κυρίου μας,
δηλαδή στην ευθύνη για διδαχή του θελήματος του Θεού σε όλους. Και αυτό το
θέλημα βαπτίζει στο φως τον άνθρωπο, αγιάζει το πρόσωπο και το σύνολο και
γίνεται αφετηρία ενός άλλου ήθους: αυτού
της καλοσύνης, της αγάπης και της αλήθειας, της κοινωνίας με Θεό και πλησίον.
Η προσταγή «ετοιμάσατε την οδόν Κυρίου»
είναι μία παρότρυνση ελπίδας. Υπάρχει αυτή η οδός. Και είμαστε κεκλημένοι
όλοι να αγωνιστούμε να την ετοιμάσουμε. Πρώτα στις καρδιές μας και στη συνέχεια
στη ζωή όλων. Όχι με πνεύμα εξουσιαστικό, αλλά με τρόπο καλοσύνης. Και την ίδια
στιγμή αυτό να ζητούμε από την κοινωνία. Από τους άρχοντες της ζωής μας. Από
όσους είμαστε υποχρεωμένοι να συναναστραφούμε μαζί τους. Να ενδιαφέρονται να
επικρατήσει η καλοσύνη, η αγάπη, η αλήθεια, η γνήσια κοινωνία, με πνεύμα
διακονίας και όχι με αλαζονεία και υποταγή στο κακό. Αν ετοιμαστεί η οδός του
Κυρίου, τότε και η κοινωνία μας θα πορεύεται προς αυτήν, ενώ τα πολλά
προβλήματά μας θα βρούνε απαντήσεις. Ο
καθένας μας ας λειτουργήσει λιγότερο με προσταγές και περισσότερο με εργασία
γι’ αυτήν την οδό. Και ο Ισχυρότερος
όλων μας (Μάρκ. 1, 7) θα δώσει το φως
και τον αγιασμό Του και σε μας και στον κόσμο μας.
Κέρκυρα, 4 Ιανουαρίου 2015
