Οι άνθρωποι σήμερα έχουμε για τους ιερείς διαφορετική γνώμη από ό,τι είχαμε παλαιότερα. Για τους περισσότερους, ιδίως εκείνους που η ζωή τους δεν θέλουν να έχει ιδιαίτερη σχέση με την Εκκλησία, ο ιερέας είναι ένα κατάλοιπο του παρελθόντος. Είναι το σύμβολο ενός τρόπου ζωής, στον οποίο οι άνθρωποι αναζητούσαν στην θρησκευτική πίστη απαντήσεις για τους φόβους και τις αγωνίες τους, για τις ασθένειές τους, για κάθε τι το οποίο δεν μπορούσαν να εξηγήσουν. Για άλλους ο ιερέας είναι ένας θρησκευτικός τελετουργός, απαραίτητος για τις γιορτές και τα έθιμα, αλλά μη «παραγωγικός» για την οικονομία και την ζωή της εργασίας. Για άλλους πάλι, ο ιερέας υπάρχει για να δείχνει τι είναι ηθικό, το δέον στη ζωή, το οποίο, μάλιστα, ενδύεται και τον μανδύα του θεϊκού, για να επηρεάσει κυρίως εκείνους τους απλούς ανθρώπους που θέλουν να δικαιώσουν τους εαυτούς τους, διότι δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες τους όπως όσοι έχουν επιλέξει την ελευθερία από κάθε ηθική.
Όταν ο Χριστός συναντήθηκε με δέκα λεπρούς ανθρώπους, ανάμεσα στην Σαμάρεια και την Γαλιλαία, εκείνοι τον παρακάλεσαν τους ελεήσει, στεκόμενοι μακριά, όπως ο νόμος εκείνης της εποχής όριζε. Και ο Χριστός, απαντώντας στο αίτημά τους, τους προτρέπει να πάνε στους ιερείς και να τους δείξουν τους εαυτούς τους για να εξεταστούν από εκείνους. Έτσι και γίνεται. Και οι λεπροί αποκαθαίρονται και μπορούν πλέον να συνυπάρξουν με τους υγιείς ανθρώπους, επανέρχονται σε κοινωνία με τον κόσμο. Μόνο ένας από τους πρώην λεπρούς, κι αυτός ξένος ανάμεσα στους Ιουδαίους, όντας Σαμαρείτης, θα νιώσει την ανάγκη να επιστρέψει και να ευχαριστήσει τον Χριστό για την θεραπεία του. Οι υπόλοιποι, μεθυσμένοι από τη χαρά για την ίασή τους, θα γυρίσουν στα σπίτια τους, ξεχνώντας ποιος ήταν εκείνος που τους θεράπευσε.
Η προτροπή του Χριστού στους λεπρούς να παρουσιαστούν στους ιερείς τους για να τους εξετάσουν, δείχνει πρώτα απ’ όλα τον ρεαλισμό του Κυρίου. Ο Χριστός δεν ήρθε για να ανατρέψει τον τρόπο που οι άνθρωποι ζούσαν εξωτερικά. Ο σκοπός της διδασκαλίας Του ήταν οι άνθρωποι να συλλάβουν το ήθος της βασιλείας των Ουρανών, να καταλάβουν δηλαδή πώς μπορούν να συναντήσουν το Θεό στη ζωή τους και να ζήσουν αιώνια, χωρίς να τους καταστήσει απόκοσμους. Έτσι, ο Χριστός, τόσο με τις διδασκαλίες, όσο και με τα θαύματα, αλλά και με την ίδια Του τελικά τη ζωή, δεν κηρύσσει επανάσταση εναντίον της εξουσίας ή της πολιτικής κατάστασης ή των ηθών των ανθρώπων, αλλά μεταμόρφωση, εν αγάπη και ελευθερία, του έσω ανθρώπου, που θα οδηγήσει σε μία νέα κοινωνία σταδιακά, αλλά και αμετάκλητα.
Η προτροπή του Χριστού στους λεπρούς να παρουσιαστούν στους ιερείς τους, δείχνει την σύνδεση της πίστης με την ιεραρχία και την τάξη που καθιστούν την Βασιλεία του Θεού κόσμο, στον οποίο τα χαρίσματα του καθενός τιμώνται και δεν περιφρονούνται. Ο Χριστός επέλεξε τους αποστόλους που θα συνέχιζαν και θα επέκτειναν το δικό του έργο «εις πάντα τα έθνη», όχι γιατί ο καθένας από τους ανθρώπους δεν θα είχε την δυνατότητα να εργαστεί πνευματικά –δεν υπάρχουν εντολές για λίγους και εντολές για πολλούς, όλες οι εντολές του Χριστού είναι για τον κάθε χριστιανό στο μέτρο του χαρίσματος και του κόπου του-, αλλά γιατί στην Εκκλησία που ο Κύριος δόμησε πάνω στο Αίμα Του, υπάρχει η διάκριση και η αλληλοσυμπλήρωση των χαρισμάτων, που κάνουν την αγάπη και την προσφορά να αγκαλιάζουν όλον τον κόσμο. Κανείς δεν μπορεί από μόνος του να τα κάνει όλα. Χρειάζεται όμως και ο σεβασμός τόσο σ’ αυτούς που κοπιάζουν, όσο και σ’ εκείνους που από το Θεό και την Εκκλησία λαμβάνουν την ευθύνη να προΐστανται καλών έργων.
Η προτροπή του Χριστού στους λεπρούς να παρουσιαστούν στους ιερείς τους, δείχνει την σύνδεση της πίστης με την κοινωνία των ανθρώπων. Οι λεπροί ήταν οι απόβλητοι, οι άρρωστοι, εκείνοι που κανείς δεν μπορούσε να συναναστραφεί μαζί τους, από φόβο μήπως μεταδοθεί και σε κείνον η ασθένεια. Η όποια θεραπεία τους όμως έπρεπε να βεβαιωθεί, για να επανέλθουν στην κοινωνία με τους άλλους. Και μόνο οι ιερείς ήταν εκείνοι που είχαν το κύρος για να βεβαιώσουν στους άλλους ανθρώπους ότι μπορούσαν οι πρώην λεπροί να επανενταχθούν στην κοινωνία μαζί τους. Και ο αληθινός σκοπός κάθε ανθρώπινης ύπαρξης ήταν και είναι η κοινωνία με τους άλλους, χωρίς τα εμπόδια που οποιαδήποτε ασθένεια, τόσο σωματική όσο και ψυχική, αλλά και κοινωνική, βάζει.
Σήμερα, η σωματική λέπρα έχει θεραπευθεί. Υπάρχει όμως η πνευματική λέπρα που οδηγεί τον άνθρωπο στο να αποφεύγει ή να απορρίπτει την κοινωνία με τον Θεό. Τον κάνει να μετρά τα πάντα με γνώμονα τον εαυτό του και να μην ενδιαφέρεται για την πορεία των συνανθρώπων του. Προκαλεί έτσι φαινόμενα κοινωνικού αυτοματισμού (η μία κοινωνική ομάδα να στρέφεται εναντίον της άλλης, ιδίως σε περιόδους κρίσης, με γνώμονα το ποιος θα επιβιώσει). Παράλληλα, διαλύει κάθε έννοια τάξης και ιεραρχίας στη ζωή μας, όπως διαφαίνεται από τον διασυρμό των θεσμών, τόσο από εκείνους που έχουν ταχθεί να τους διακονούν, όσο και από τα ΜΜΕ, που φαίνεται να θέλουν μια κοινωνία χωρίς αρχές, σεβασμό και αξιοπρέπεια, για να μπορούν τα κάθε λογής συμφέροντα να επιβάλουν τις απόψεις τους και να εκμεταλλεύονται τους ανθρώπους, αλλά και για να μην διαπιστώνεται η αξιοσύνη (τα χαρίσματα περιφρονούνται και επικρατεί κάθε μετριότητα). Χρειάζεται λοιπόν να ξαναδούμε αυτήν την προτροπή του Χριστού.
Ας σπουδάσουμε λοιπόν μέσα στη ζωή της Εκκλησίας, τόσο οι κληρικοί, όσο και οι λαϊκοί τι σημαίνει μεταμόρφωση του εσωτερικού μας κόσμου και θεραπεία της πνευματικής μας λέπρας. Ας ξαναβρούμε την έννοια της ιεραρχίας, του σεβασμού στα χαρίσματα και του να μην φρονούμε υψηλά, πιο πάνω από τις πραγματικές μας δυνάμεις. Ας μάθουμε ότι με τη βοήθεια της πίστης ο άνθρωπος μπορεί να επανενταχθεί στη ζωή της κοινωνίας, με την μετάνοια που ο ίδιος θα δείξει και με την αγάπη και τον σεβασμό στον επιστρέφοντα που καλούμαστε οι υπόλοιποι να ανταποδώσουμε. Και εκεί ας εντοπίσουμε την υπέρβαση της κρίσης την οποία βιώνουμε σε κάθε επίπεδο πλέον.
Κέρκυρα, 16 Ιανουαρίου 2011
