Ακούω στο ραδιόφωνο τα τραγούδια που το δισκογραφικό σύστημα ονομάζει «σουξέ». Μιλούν για «έρωτα» με «ποιητικό» («φεγγάρι μου», «νυχτολούλουδο»), με γελοίο («άντε γεια μωρό μου», «υποφέρω πολύ»), με ανάμεικτο («και φωνάζω τ’ όνομά σου, σπάω πράγματα δικά σου») τρόπο, με κακοποιημένη («δεν έχω τάσεις αυτοκτονίας», «και προκαλεί το κορίτσι της ντίσκο») ή περισσότερο ανεκτή μουσική (κάποια από τα τραγούδια του Χατζηγιάννη και, ίσως, του Ρέμου). Τα μεγάλα «σουξέ» είναι συνήθως τσιφτετέλια («Μαρτύριο η ζωή μου» -και για τ’ αυτιά μας επίσης) ή ζεϊμπέκικα, για να χορεύουμε και να διασκεδάζουμε και όλα ακούγονται με τα ντεσιμπέλ στο ζενίθ.
Το πρόβλημα δεν είναι σήμερα. Και παλαιότερα, που ήμουνα έφηβος, αλλά και στο πανεπιστήμιο, όπως και σήμερα πάντοτε ήμουν ντεμοντέ, όταν επιχειρούσα και επιχειρώ να κάνω κάποιο σχόλιο. Αν διαμαρτυρηθώ στις σχολικές και άλλες εκδρομές για τα απίστευτης ποιότητας άσματα που ακούγονται από τα ηχεία του λεωφορείου θα με θεωρήσουν ότι δεν ξέρω να διασκεδάζω. Αν δεν θελήσω να πάω στο σκυλάδικο που το σχολείο μου ή η πανεπιστημιακή σχολή ή η παρέα μου διασκεδάζει, τότε είμαι συντηρητικός και «φιλόσοφος» και ό,τι άλλο. Αν ψάξω στο ραδιόφωνο, ιδίως νωρίς το απόγευμα στις νεανικές εκπομπές, αλλά και το βράδυ του Σαββάτου, θα διαπιστώσω ότι μόνο τα συγκεκριμένα άσματα ακούγονται και γίνεται «χαμός» για το ποιος θα στείλει smsάκια με αφιερώσεις τέτοιων τραγουδιών προς τον «καλό» του ή την «καλή» του.
Κι όμως, τα τραγούδια αυτά δεν μιλάνε για έρωτα που μπορεί να αγγίξει τη ζωή μας. Κανείς μας δεν έχει στάση και τρόπο ζωής του να ουρλιάζει με την «καψούρικη» φωνή του Βολάνη «πόσο μου λείπεις», ούτε να ωρύεται ότι έχει γίνει «μαρτύριο η ζωή του», ούτε ζει την σχέση του ως ένα ατέλειωτο τσιφτετέλι. Ο έρωτας, σιωπηλός ή εκδηλωτικός, δεν είναι γελοίος και ταυτισμένος με την σάρκα. Ο αληθινός έρωτας κάνει τον άνθρωπο να αισθάνεται και να εκφράζεται μέσα από την τέχνη και την μουσική, που δεν έχουν σχέση με την χυδαιότητα και την κακογουστιά. Ο αληθινός έρωτας δεν λειτουργεί εμπορευματοποιημένα, διότι το εμπόριο των αισθήσεων έχει σχέση με την πορνεία και όχι με την αγάπη. Ο αληθινός έρωτας δεν είναι δημόσια υπόθεση, αλλά βιώνεται στη διακριτικότητα της διαπροσωπικής σχέσης. Ακόμα κι ο χωρισμός, που είναι ένας μικρός θάνατος, δεν λειτουργεί έτσι όπως τον περιγράφουν τα σύγχρονα «σουξέ».
Πουθενά σ’ αυτά τα τραγούδια δεν υπάρχει η θυσία, η υπομονή, η εκτίμηση του εσωτερικού κόσμου του άλλου, η ευαισθησία της αγάπης και η αξιοπρέπεια. Πουθενά δεν υπάρχει η τρυφερότητα της αγάπης, η δημιουργία ενός άλλου κόσμου. Παντού βλέπει κανείς την άσχημη, την σκληρή, την πονετική πλευρά μιας σχέσης που λειτουργεί μόνο σαρκικά. Βλέπει κανείς την κακία και την απονιά του άλλου, που δεν συγκινείται από τον έρωτα που το τραγούδι περιγράφει.
Αν μου εκφράζανε τον έρωτά τους προς το πρόσωπό μου με τα «σκυλάδικα» άσματα, δεν θα μπορούσα να πιστέψω και να δεχτώ ότι με αγαπούνε πραγματικά. Κι όμως, μέσα σ’ αυτή τη γελοιότητα στηριζόμαστε για να εκφράσουμε ό,τι στην ουσία είναι το πιο όμορφο γεγονός της ζωής μας. Βέβαια, το όποιο λαϊκό τραγούδι δεν παύει να εκφράζει την φλέβα και την κατάσταση του λαού που το γεννά. Όταν όμως ακούω τον εξής εκπληκτικό στίχο «στο ‘πα και στο ξαναλέω μη μου γράφεις γράμματα, γιατί γράμματα δεν ξέρω και με πιάνουν κλάματα», και τον συγκρίνω με τα κάθε λογής «υποφέρω πολύ», αναρωτιέμαι γιατί ο λαός μιας εποχής 100-200 χρόνια πριν, ο οποίος ούτε σχολεία, ούτε ελευθερία, ούτε δυνατότητες ζωής είχε, έγραφε και τραγούδαγε την ποίηση της αγάπης, ενώ σήμερα, χωρίς αντιστάσεις, έχουμε αφήσει να βασιλέψει στη ζωή μας η play- list της κάθε εταιρίας και το σκυλάδικο που βλάπτει πολύ σοβαρά την υγεία μας.
Ανήκω στην Εκκλησία, σημαίνει ότι ανήκω στην Βασιλεία του Θεού, στην κοινωνία όπου ο ερωτευμένος με κάθε άνθρωπο Ιησούς Χριστός θυσιάζεται στο Σταυρό και Ανασταίνεται για να μας αποδείξει τον έρωτά Του που οδηγεί στη σωτηρία μας. Είμαι ερωτευμένος στην Εκκλησία σημαίνει ότι αναζητώ την ομορφιά της σχέσης με το Θεό και τον συνάνθρωπο και με λόγια και με ήχους. Και ζω την αλήθεια και όχι τις τραγουδιστικές ψευδαισθήσεις του έρωτα. Κι ας είμαι εκτός εποχής. Θα κλείσω τα αυτιά μου στα σκυλάδικα και θα ακούσω ό,τι με βοηθά να ζήσω την διάκριση της αγάπης και την ομορφιά της στην γνήσια τέχνη. Και ξέρω ότι ακόμα κι αν το σύστημα δεν θα στηριχθεί σε μένα για να επιβιώσει, κάποια στιγμή θα αποκτήσω δύναμη και θα με υπολογίσει. Γιατί δεν θα είμαι μόνος!
(ένα παλαιότερο άρθρο που δεν ξέρω αν διατηρεί επικαιρότητα)
No comments:
Post a Comment