Σε ένα από τους πιο ξεχωριστούς βίους στα συναξάρια της Εκκλησίας, αυτόν της αγίας Βαρβάρας που γιορτάζει κάθε χρόνο στις 4 Δεκεμβρίου, διαβάζουμε το εξής καταπληκτικό: η Αγία προβληματιζόταν για την αλήθεια. Ο πατέρας της, τύραννος και τελικά δήμιος της, την έκλεισε σε έναν πύργο, όταν έφυγε σε ταξίδι. Η Αγία διαπίστωσε ότι χτιζόταν στη βάση του πύργου ένα λουτρό με δύο παράθυρα. Ζήτησε τότε, φωτισμένη από το Άγιο Πνεύμα, από τους εργάτες να χτίσουν κι ένα τρίτο παράθυρο, ώστε η αίθουσα του λουτρού να φωτίζεται από φως τριπλό, σύμβολο του τριαδικού φωτός, του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος. Το τρίτο παράθυρο, μάλιστα, ήταν η αφορμή για να καταλάβει ο πατέρας της ότι είχε γίνει χριστιανή, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει ο διωγμός που την οδήγησε τελικά στο μαρτύριο.
Αυτά τα δύο παράθυρα είναι σύμβολα ενός κόσμου και
ενός πολιτισμού χωρίς Θεό. Το ένα δείχνει τον νου που αναζητεί την αλήθεια. Η
σκέψη μας ταυτίζεται με την αλήθεια και ο εαυτός μας και μόνο είναι το παν. Το
δεύτερο δείχνει τον κόσμο. Μέσα από αυτόν
ο άνθρωπος διευρύνει τους ορίζοντές του, λαμβάνει γνώσεις, σχηματίζει ιδέες,
κρίνει τους άλλους και κατανοεί τον εαυτό του, σπουδάζει τη ζωή και, μέσα από
τις σχέσεις με τους άλλους, καταξιώνεται και ζητά να επικρατήσει,
χρησιμοποιώντας συνήθως τους άλλους για τον εαυτό του. Έτσι, με την βοήθεια της
επιστήμης, της γνώσης, της εικόνας, της πληροφορίας ο άνθρωπος θεωρεί ότι
απέκτησε νόημα για τον παρόντα χρόνο.
Ενώ τα δύο αυτά παράθυρα ανοίγουν στον άνθρωπο
πολλές προοπτικές, δεν του δίνουν πληρότητα. Κι αυτό διότι λείπει το τρίτο, που
είναι η σχέση του ανθρώπου με τον Θεό, ο Οποίος τον δημιούργησε, αλλά και τον
αγάπησε και τον αγαπά. Για μας γεννήθηκε ο Χριστός και για μας πέθανε, για να μας οδηγήσει στο λουτρό του
φωτισμού, που είναι το βάπτισμα. Τα δύο παράθυρα δημιουργούν την ψευδαίσθηση
ότι το φως σταματά στον παρόντα χρόνο και κόσμο. Το τρίτο παράθυρο μάς
διαβεβαιώνει ότι ο χρόνος και ο κόσμος δεν σταματούν στον θάνατο, ακόμη κι αν
αυτός είναι μαρτυρικός, αλλά συνεχίζονται αιωνίως, καθώς μέσα από αυτό περνά το
φως του Τριαδικού Θεού που ομορφαίνει, νοηματοδοτεί και γεμίζει εσωτερικά τον
άνθρωπο, πέρα από τον χρόνο, την συγγένεια, ακόμη και την ίδια τη ζωή.
Η Εκκλησία δίνει, με το άνοιγμα του τρίτου παράθυρου,
νέο νόημα και στα δύο πρώτα. Καθιστά τον εαυτό μας άνθρωπο που πορεύεται προς
την αγιότητα, δηλαδή άνθρωπο που γεμίζει από εμπιστοσύνη στο Θεό που τον αγαπά
και ακολουθεί πορεία κοινωνίας μαζί Του. Παράλληλα, ο κόσμος, το δεύτερο
παράθυρο, γίνεται αφορμή δοξολογίας και ευχαριστίας προς τον Θεό, και ταυτόχρονα
αφορμή όχι εξουσίας αλλά αγάπης προς τους άλλους. Αυτές οι δύο συνιστώσες
αναμορφώνουν τον άνθρωπο, τον καθαρίζουν στο λουτρό που είναι η Εκκλησία και η
ζωή της και τον οδηγούν σε πορεία προς την αιωνιότητα.
Τα τρία παράθυρα μαζί είναι ανοιγμένα στη Θεία Ευχαριστία και την πνευματική ζωή της Εκκλησίας μας. Αγιότητα, δοξολογία, πίστη στον αληθινό Θεό δια Χριστού Ιησού και εν Αγίω Πνεύματι είναι μία διαφορετική πρόταση ζωής, που σώζει. Είναι το βίωμα της Αγίας Βαρβάρας και κάθε Αγίου και αποτελεί μοναδική δωρεά, ανάσα σωτηρίας και για τον καθέναν και για την εποχή μας. Άμποτες να δούμε κι εμείς!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 4 Δεκεμβρίου 2024
