8/14/22

ΟΤΙ ΜΗΤΗΡ ΓΕΓΟΝΑΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΟΥ ΤΩΝ ΑΠΑΝΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

 

"Τήν πάνσεπτόν σου Κοίμησιν, Παναγία Παρθένε ἀγνή, τῶν Ἀγγέλων τά πλήθη ἐν οὐρανῷ, καί ἀνθρώπων τό γένος ἐπί τῆς γῆς μακαρίζομεν . ὅτι Μήτηρ γέγονας τοῦ ποιητοῦ τῶν ἁπάντων Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ. Αὐτόν ἱκετεύουσα ὑπέρ ἡμῶν μή παύσῃ δεόμεθα, τῶν εἰς σέ μετά Θεόν, τάς ἐλπίδας θεμένων, Θεοτόκε πανύμνητε, καί ἀπειρόγαμε" (στιχηρό τῶν Ἀποστίχων τοῦ Ἑσπερινοῦ τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ἦχος δ')

"Την πάνσεπτή σου κοίμηση, Παναγία Παρθένε αγνή, μακαρίζουμε τόσο τα πλήθη των αγγέλων στον ουρανό όσο και το γένος των ανθρώπων επί της γης, διότι έγινες Μητέρα του ποιητού των πάντων Χριστού του Θεού. Μη πάψεις να ικετεύεις Αυτόν, σε παρακαλούμε, για μας που μετά τον Θεό σε σένα έχουμε εναποθέσει τις ελπίδες μας, Θεοτόκε πανύμνητε και απειρόγαμε (που δεν γεύτηκες, ήσουν άπειρη του ανθρώπινου γάμου, αλλά γεύτηκες τον γάμο με τον Άπειρο Θεό) 

            Όταν ένας άνθρωπος φεύγει από αυτή την ζωή μετράμε το βιογραφικό του σημείωμα, τι κατάφερε. Ιδίως στους καιρούς μας, άνδρες και γυναίκες, για να θεωρούνται επιτυχημένοι, καλούνται να δείξουν προόδους στον επαγγελματικό τομέα, στην καριέρα δηλαδή, να έχουν χρήματα, δόξα, να έχουν ικανοποιήσει τις ανάγκες για σχέσεις και δημιουργικότητα, να έχουν κάνει παιδιά και να αφήσουν γενικά καλό όνομα πίσω τους, όταν έρθει η ώρα να εκπληρώσουν το κοινό χρέος όλων μας, που είναι ο θάνατος. Μάλιστα, ιδίως για τις γυναίκες στους καιρούς μας, η μητρότητα δεν θεωρείται το σημαντικότερο γεγονός στην ζωή τους, αλλά ένα από αυτά και όχι απαραίτητο.

            Στην περίπτωση της Παναγίας μας, την ώρα της Κοιμήσεώς της, συνεορτάζουνε, με τον μακαρισμό της χαράς που καθιστά τον θάνατο ζωή, και ο ουρανός και η γη, οι Άγγελοι και οι άνθρωποι, όχι για κάποιο επίτευγμά της, αλλά γιατί έγινε η Μητέρα του ποιητού των απάντων Χριστού του Θεού. Η ιδιότητα της Μητέρας ήταν και είναι αρκετή για να είναι η Παναγία το ιερότερο πρόσωπο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αυτή η ιδιότητα έρχεται να αποτελέσει την ολοκλήρωση της πορείας μιας ύπαρξης, η οποία αγάπησε τον Θεό και συνέβαλε στην μεταμόρφωση του ανθρώπου.

            Γράφει ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, στον εξαίρετο λόγο του "Εἰς τήν Κοίμησιν" (μετάφραση Π. Νέλλα, "Η Θεομήτωρ", έκδοση Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος): "Άνθρωπος ήταν. Από τους ανθρώπους εβλάστησε. Κι ήταν μέτοχος σε κάθε κοινό χαρακτηριστικό του ανθρώπινου γένους. Δεν κληρονόμησε όμως την ίδια νοοτροπία ούτε παρασύρθηκε από την τόσο μεγάλη κακία που επικρατεί σ' αυτή τη ζωή. Αλλά νίκησε την αμαρτία κι αντιστάθηκε στη φθορά της φύσεώς μας κι έδωσε τέλος στην κακία. Έγινε έτσι αυτή η ίδια αγία απαρχή και βάδισε πρώτη και υπήρξε οδηγός των ανθρώπων στον δρόμο προς τον Θεό. Γιατί διατήρησε τη θέλησή της τόσο καθαρή, σαν να ήταν μόνη της σ' αυτή τη ζωή, σαν να μην υπήρχε κανείς άλλος άνθρωπος ούτε κανένα  άλλο πλάσμα να είχε ποτέ δημιουργηθεί, σαν να βρισκόταν μόνη μπροστά στον μόνο Θεό. Δεν συγκέντρωσε την προσοχή της σε κανένα από τα κτίσματα ούτε προσηλώθηκε σε τίποτε απολύτως από ό,τι υπάρχει στον κόσμο. Αλλά από την πρώτη κιόλας στιγμή που ήρθε ανάμεσα στους ανθρώπους τούς αποχωρίστηκε κατά το καλύτερο μέρος. Κι έτσι, έχοντας ξεπεράσει όλη την κτίση, τη γη, τον ουρανό, τον ήλιο, τα αστέρια, τον ίδιο τον χορό των Αγγέλων, που περιβάλλει τον Θεό, δεν σταμάτησε παρά μόνο αφού ενώθηκε με τον καθαρό Θεό, η καθαρή. Κι αναδείχτηκε ιερώτερη από τις θυσίες, τιμιώτερη από τα θυσιαστήρια για τον Θεό, τόσο πιο άγια από τους δικαίους και τους προφήτες και τους ιερείς, όσο αγιώτερος από αυτούς που αγιάζονται είναι εκείνος που τους αγιάζει. Γιατί βέβαια κανείς δεν ήταν άγιος πριν γεννηθεί η μακαρία. Αυτή πρώτη και μοναδική, απαλλαγμένη εντελώς από την αμαρτία, παρουσιάσθηκε να είναι πραγματικά αγία, και αγία αγίων κι ό,τι ακόμη περισσότερο θα μπορούσε κανείς να πει. Κι άνοιξε και στους άλλους την πόρτα της αγιοσύνης με το να έχει προετοιμαστεί κατάλληλα για την υποδοχή του Σωτήρα, από όπου ήλθε η αγιότητα και στους προφήτες και στους ιερείς και σε οποιονδήποτε άλλον αξιώθηκε να συμμετάσχει στα θεία μυστήρια. Γιατί ο καρπός του Παρθένου είναι εκείνος που πρώτος και μόνος έφερε την αγιότητα στον κόσμο".

            Τιμούμε την Παναγία για όλο τον αγώνα της να ενωθεί με τον Θεό, παλεύοντας με την νοοτροπία της κοσμικής καταξίωσης, της συμμόρφωσης στα πρότυπα της εποχής και κάθε εποχής, την εκλογή της αγάπης και της αφιέρωσης και της θυσίας, όπως αυτή εκφράστηκε με το μεγάλο ΝΑΙ στην κλήση του Θεού να γίνει η Μητέρα του ποιητού των απάντων. Τιμούμε την Παναγία γιατί εκπληρώνοντας την φύση της γυναίκας ανεβάζει όλη την ανθρώπινη φύση στο υπέρ την φύσιν, δηλαδή εκ του τόκου της, εκ του καρπού της έρχεται η αγιότητα σε όλο τον κόσμο. Από Μητέρα του Ενός, γίνεται μητέρα όλων των ανθρώπων. Κι αυτή η ιδιότητα της Μητέρας την συνοδεύει και μετά την ένδοξο κοίμησή της, καθότι μετέστη προς την ζωήν και το σώμα της κατέστη πνευματικό σώα, γευόμενη πλέον την ανάσταση και διακηρύσσοντας με την προσευχή της την δωρεά αυτή σε όλον τον κόσμο, όπως την ζούμε στην Εκκλησία.

            Ας μη λησμονεί κάθε γυναίκα του καιρού μας ότι η ιδιότητα της μητέρας είναι μίμηση της Παναγίας. Ότι από τον καρπό της κοιλίας τους μπορεί να προκύψει όχι μόνο ένας ξεχωριστός και επιτυχημένος άνθρωπος, όπως όλοι οι γονείς ονειρεύονται  για τα παιδιά τους, αλλά ένας άγιος και μία αγία, κατά μίμηση της Παναγίας. Ότι η μητρότητα είναι η μεγαλύτερη ευλογία του Θεού στην γυναίκα, το καύχημά της και η ολοκλήρωση της πορείας της στην ζωή. Ότι η ιδιότητα της μάνας είναι η πιο ιερή και όμορφη, διότι είναι η εν σώματι και εν πράξει φανέρωση της αγάπης, που καταξιώνει την γυναίκα. Ότι στον απολογισμό της ζωής, εφόσον η ίδια το θέλει και ο Θεός το επιτρέπει, η ιδιότητα της μάνας την συνοδεύει και την χαρακτηρίζει ως μοναδικά όμορφο γεγονός. Ότι η Παναγία είναι μαζί της, διότι όπως η Ίδια έγινε μάνα του Θεού και όλων μας, νιώθει τον καημό και το καρδιοχτύπι κάθε μάνας και την συνδράμει, την ενισχύει, την παρηγορεί, την φωτίζει σε κάθε δυσκολία της ζωής.

            Ας μη λησμονούμε όμως και όλοι μας ότι εφόσον ζούμε εν Χριστώ, μάς περιμένει η οδός της Παναγίας και ως προς το τέλος της ζωής που θα γίνει και για μας Πάσχα. Λέει πάλι ο άγιος Νικόλαος Καβάσιλας: "Ήταν ανάγκη η παναγία εκείνη ψυχή να χωριστεί από το υπεράγιο εκείνο σώμα. Και χωρίζεται βέβαια και ενώνεται με την ψυχή του Υιού της, με το πρώτο φως ενώνεται το δεύτερο. Και το σώμα της, αφού έμεινε για λίγο στη γη, αναχώρησε κι αυτό με την ψυχή. Το δέχτηκε ο τάφος, το παρέλαβε και ο ουρανός, αυτό το πνευματικό σώμα, την καινή γη, τον θησαυρό της δικής μας ζωής, το τιμιότερο από τους Αγγέλους, το αγιώτερο από τους Αρχαγγέλους. Ξαναδόθηκε έτσι ο θρόνος στον βασιλιά, ο παράδεισος στο ξύλο της ζωής, ο δίσκος στο φως, στον καρπό το δέντρο, η μητέρα στον Υιό, άξια καθόλα αντιπρόσωπος του ανθρώπινου γένους".

            Αυτό θα συμβεί και στον καθέναν μας. Ακολουθώντας την Παναγία στην αγάπη, στην άσκηση, στην προσευχή, στην μετοχή στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, στην κοινωνία δηλαδή με τον Άρτο της ζωής που είναι ο Χριστός, παλεύοντας με  μετάνοια για τις αμαρτίες μας, κανένας θάνατος δεν είναι το τέρμα. Η ψυχή μας συναντά τον Υιό και Θεό της Υπεραγίας Θεοτόκου, την Ίδια και όλους τους αγίους, και το σώμα μας, αφού παραμείνει στη γη μέχρι την κοινή ανάσταση, θα γίνει κι αυτό πνευματικό σώμα και θα ενωθεί με την ψυχή, για να ζήσουμε ως πλήρεις, σωσμένες, ακέραιες υπάρξεις, την βασιλεία του Θεού, το ξύλο της ζωής, το φως, το δέντρο, την χαρά της αιωνιότητας.

            Όντως Πάσχα του καλοκαιριού η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όντως προοίμιο της μετάστασης όλων στην βασιλεία του Θεού, στην πορεία της Παναγίας μας!

            Χρόνια πολλά κι ευλογημένα! 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

15 Αυγούστου 2022

Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου