«Καθώς ηδύναντο». Ο άνθρωπος πάντα ζητά αυτό το κάτι παραπάνω. Να ξεπεράσει τα όρια και τα μέτρα του. Έλαβε ως δωρεά το να είναι εικόνα Θεού και ως στόχο να φτάσει την ομοίωση με τον Θεό. Και από την πρώτη στιγμή της παρουσίας του στον κόσμο είδε την πορεία του εαυτού του ως πορεία εξουσίας. Δεν του έφτανε να νικά την κτίση και τα υπόλοιπα δημιουργήματα του Θεού. Ήθελε να νικά και τους συνανθρώπους του. Εξ αρχής ήθελε να νικήσει και τον ίδιο τον Δημιουργό Του. Να γίνει από μόνος του θεός. Δεν θα μπορούσε να δει τα πραγματικά του όρια και γι’ αυτό ο Θεός τον έβαλε εν τω χρόνω. Για να έχει όριο τον θάνατο. Για να μην νομίζει ότι η δίψα του για επικράτηση δεν θα συναντούσε το μεσότοιχον του φραγμού.
« Καθώς ηδύναντο». Ο άνθρωπος πάντα ζητά αυτό το κάτι παραπάνω. Να νικήσει το όριο των δυνάμεών του. Γι’ αυτό και εργάζεται σκληρά. Άλλοτε ως Ηρακλής, επενδύει στην δύναμη του σώματος. Άλλοτε ως Οδυσσέας επενδύει στην δύναμη του μυαλού. Άλλοτε οργανώνει εκστρατείες συλλογικότητας, υποτάσσοντας τα πάθη του, ιδιαιτέρως του εγωισμού και της φιλοδοξίας, στον κοινό σκοπό. Άλλοτε, ως Αχιλλέας, έχει βουτήξει στα νερά της Στύγας και έχει την απόλυτη δύναμη, χωρίς όμως να μπορεί να αποφύγει την τρωτότητα της πτέρνας, από την οποία ο θάνατος θα περάσει. Το μυστικό το γνωρίζει ο ίδιος και όσοι τον αγαπούνε. Όμως κάποια στιγμή θα νικηθεί, διότι όσο κι αν φαίνεται παντοδύναμος, ο χρόνος είναι αδυσώπητος. Άλλοτε, επενδύει στην δημιουργικότητα, την εφευρετικότητα, την φιλοδοξία και κατασκευάζει φτερά για να φτάσει στον ουρανό. Πληρώνει όμως το πλησίασμα στον ήλιο, χάνοντας όσους αγαπά. Διότι για να φτάσει ψηλά, θα μείνει μόνος σου. Θα χάσει τον Ίκαρό του, διότι τα όρια είναι όρια. «Άρα τις εστίν, βασιλεύς ή στρατιώτης ή πλούσιος ή πένης ή δίκαιος ή αμαρτωλός;».
« Καθώς ηδύναντο». Ο άνθρωπος πάντα ζητά αυτό το κάτι παραπάνω. Κι αν δεν μπορεί να το έχει σε δύναμη και επιβολή στους άλλους, το θέλει ως ηδονή, ως ευχαρίστηση των αισθήσεων. Ο νους και η καρδιά του στο αεί ερωτεύεσθαι. Στο ιδιωτικό που γίνεται στάση ζωής. Απόλαυση χωρίς μέτρο. Είτε βλέποντας τα σώματα των άλλων ως αντικείμενα, στην κανονική και στην εικονική πραγματικότητα, είτε βλέποντας και το δικό του ως πηγή ηδονής. «Μια ζωή την έχουμε». Φαγητό, ντύσιμο, ταξίδια, διασκέδαση, έγνοια για το εγώ, δικαιολόγηση του εγώ. Να προλάβουμε να ζήσουμε εμπειρίες. Δεν χρειάζεται να δενόμαστε. Να αναλαμβάνουμε ευθύνες. Αρκεί η στιγμή.
«Καθώς ηδύναντο». Ο άνθρωπος πάντα ζητά αυτό το κάτι παραπάνω. Με την δύναμη του νου να βρει τα μυστικά της ζωής, της φύσης, της κοινωνίας. Να βρει τον σκοπό που όλα υπάρχουν. Να φιλοσοφήσει. Να ερμηνεύσει. Να υποτάξει. Να ξέρει τουλάχιστον γιατί ζει. Να πει στους άλλους και στον Θεό ότι τα κατάφερε. Ότι ο νους του είναι η δύναμη. Ότι δεν χρειάζεται κανέναν άλλον. Ότι μπορεί να τραβήξει μπροστά.
« Καθώς ηδύναντο». Ο άνθρωπος πάντα ζητά αυτό το κάτι παραπάνω. Το όνειρο του σύγχρονου πολιτισμού, στον οποίο δύναμη, εφευρετικότητα, σώμα και ψυχή συνενώνονται για να κατασκευάσουν μια ευτυχία πριν τον θάνατο. Εδώ και τώρα, διότι μετά έρχεται το μηδέν. Να δικαιολογηθούν τα πάντα, τα λάθη, οι αποτυχίες, τα πάθη. Να αποδοθούν ευθύνες. Να βρούμε εργαλεία που θα μας βοηθήσουν να αντέξουμε, να ξεπεράσουμε, να προχωρήσουμε. Να ελέγχουμε τον νου μας, με ασκήσεις ανατολικής γυμναστικής και διαλογισμού, ώστε να μην σκεφτόμαστε τίποτα. Να τρώμε ό,τι χρειάζεται για να ζήσουμε πολλά χρόνια. Να έχουμε ό,τι θέλουμε και όποιον θέλουμε. Κι αν δεν μπορούμε στην πραγματικότητα, στην εικόνα μπορεί!
« Καθώς ηδύναντο». Η Εκκλησία γιορτάζει την Μεταμόρφωση και προσλαμβάνει όλα τα θέλω μας, για να τα ανα-νοηματοδοτήσει. Να μας προσγειώσει και ταυτόχρονα να μας απογειώσει. Να μας δείξει ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, να βγούμε από αυτόν, «φωτί να προσλάβουμε φως». Να επενδύσουμε σε έναν άλλον τρόπο: αυτόν της αγάπης. Χωρίς να παραιτηθούμε από τα όνειρα και τις δυνατότητές μας, να παλέψουμε ό,τι έχουμε και ό,τι μπορούμε να κάνουμε να το δούμε στην προοπτική της αγάπης και όχι της δόξας. Να μην φοβηθούμε το όριο του θανάτου, αλλά να το νοηματοδοτήσουμε στην προοπτική της ανάστασης. Να μην φοβηθούμε τον κόσμο, αλλά, αφού τον αγαπήσουμε, να αλλάξουμε τον εαυτό μας και μαζί κι αυτόν. Γιατί όποιος ζει εν τω φωτί, γίνεται φως. Να μην μπαίνουμε στην κριτική της απόρριψης, διότι η εικόνα του Θεού είναι ανεξάλειπτη, ακόμη και στους πιο αμαρτωλούς (ποιος άλλωστε μας έχει διαβεβαιώσει ότι εμείς δεν είμαστε ανάμεσά τους, και μάλιστα πρώτοι;), αλλά στο άπλωμα του χεριού εν αγάπη. Να βρούμε απαντήσεις, να δημιουργήσουμε, όχι όμως επενδύοντας μόνο στην αυτάρκεια του νου μας. Να θελήσουμε να ερωτευθούμε, όχι όμως χωρίς ευθύνη και πιστότητα. Να μην παίζουμε με τους άλλους, με το σώμα μας, με τα μέτρα μας, αλλά να ανεβαίνουμε με απόφαση κόπου στο Θαβώρ από το οποίο μπορούμε να δούμε τον κόσμο από ψηλά! Δεν είναι για να αισθανθούμε ανώτεροι, αλλά για να καθαρίσει η ματιά μας. Να δει σε βάθος. Να δούμε τον εαυτό μας, τα σκοτάδια μας, τα όριά μας. Και να κοιτάξουμε ψηλά. Στον διάλογο με τον ουρανό!
« Καθώς ηδύναντο». Το όριό μας το αποκαλύπτει ο Χριστός. Μόνο στην ένωση με τον Θεό η φύση μας μεταμορφώνεται πραγματικά. Της αποκαλύπτονται τα νοήματα που ξεπερνούν το σήμερα. Γιατί τα πάντα περνούν από την σχέση με το Πρόσωπο. Του Μεταμορφωθέντος από αγάπη και για την αγάπη. Και να πάρουμε κουράγιο, διότι συνειδητοποιώντας τα όριά μας, πέφτοντας χαμαί, ζώντας την χάρη και την δύναμη του Αγίου Πνεύματος, ακούγοντας την φωνή του Πατρός να λέει ότι « ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός εν ω ηυδόκησα», καταλαβαίνουμε ότι κοντά Του κι εμείς είμαστε οι υιοί Του οι αγαπητοί, τα τέκνα Του. Και ζούμε την υιοθεσία στην Εκκλησία. Στην προσευχή. Στην λειτουργία. Στην συνάντηση με τους Αγίους. Στην μετάνοια. Στον πλησίον. Στο πέρασμα από το εγώ στο εμείς. Και αυτό το «καθώς ηδύναντο», αυξάνει. Διότι προστίθεται σ’ αυτό η χάρις!
«Δόξα είναι η ευθύνη της δικής μας αλλαγής!» (Δ. Σαββόπουλος)
Της Μεταμορφώσεως