Καλοκαιρινό δειλινό. Στην ακροθαλασσιά σε ένα πανέμορφο τόπο λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα. Ο ήχος της θάλασσας μοναδικός. Η γαλήνη του τοπίου, το «ο ήλιος έγνω την δύσιν αυτού» και το « ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας». Μια παρέα παιδιών πλησιάζει. Εφηβεία. Πρόσωπα χαρούμενα. Κι εκεί που νοσταλγείς την νιότη που περνά, ένα κορίτσι βγάζει ένα κινητό κι ένα ηχείο. Πάει ο ήχος του κύματος. Ένα αμερικάνικο χιπ χοπ καταπίνει όλες τις εικόνες. Τι να πεις;
Δεν μιλάμε οι μεγαλύτεροι την γλώσσα των νεώτερων. Αυτονόητο. Χάσμα γενεών. Πάντα έτσι συνέβαινε. Πώς όμως έχουμε φτάσει οι νεώτεροι να μην μπορούν να χαρούν τίποτα από τον κόσμο, αλλά να έχουν μόνο τον νου τους στον δικό τους κόσμο; Να μην μπορούν να απολαύσουν το τοπίο, τις εικόνες του, την φύση, την μοναδικότητα της στιγμής, αλλά να αισθάνονται ότι περνάνε καλά μόνο με το «εγώ» τους, με την μοντερνιά, με τους ήχους που μπορούν να βρούνε παντού; Το ίδιο δεν συμβαίνει όταν δεν μπορείς να χαρείς την στιγμή, αλλά να έχεις στον νου σου πώς θα την απαθανατίσεις στο κινητό σου και την ίδια στιγμή πώς θα την ποστάρεις, θα την στείλεις σε οικείους σου, θα δείξεις ότι περνάς καλά χωρίς να αφοσιώνεσαι στο βίωμά σου;
Αφοσίωση. Ίσως η λέξη-κλειδί. Μικρότεροι και μεγαλύτεροι δυσκολευόμαστε να αφοσιωθούμε σε οτιδήποτε. Σε πρόσωπα, σε σχέσεις, σε εργασία, σε σκοπούς, σε προσπάθειες, ακόμη και σε προσανατολισμούς ζωής. Η αφοσίωση φέρει πλήξη. Η αφοσίωση προϋποθέτει κόπο και επιμονή. Στοχοθεσία και μελέτη σε βάθος χρόνου. Εμπιστοσύνη. Ανάσταση στις πτώσεις. Αντοχή στην λύπη. Αλλά και δουλειά με τον εαυτό μας. Εσωτερίκευση των μηνυμάτων, των εικόνων, των προοπτικών. Την ίδια στιγμή η αφοσίωση προϋποθέτει συναισθήματα πέραν του εφήμερου. Για να νιώσεις, χρειάζεται να ασκηθείς στο να συνδυάζεις νου, καρδιά, θέληση. Να μπορείς να ελέγξεις, αλλά και να αφεθείς. Να ταπεινωθείς αποδεχόμενος ότι η διάρκεια θέλει πάλη, αλλά και να νικήσεις το πρόσκαιρο «δεν μπορώ».
Την ίδια στιγμή στην όποια σχέση η αφοσίωση προϋποθέτει την απόφαση για σταθερότητα. Τα πρότυπα του πολιτισμού μας όμως δεν την επιτρέπουν! Η σταθερότητα συγκρούεται με το δικαίωμα της αλλαγής, της ανανέωσης. Σταθερότητα σημαίνει προοπτική γήρανσης. Η αλλαγή είναι σημάδι ότι παραμένουμε νέοι! Το παιχνίδι δεν παίζεται στο γήπεδο της αγάπης, αλλά των δικαιωμάτων. Και η αφοσίωση εκεί έχει ηττηθεί.
Ρωτήσαμε το κορίτσι με το κινητό και το ηχείο γιατί δεν απολαμβάνει τους ήχους της θάλασσας και την ομορφιά του τοπίου. Χαμογέλασε αμήχανα. Ψέλλισε κάτι: «ωραία είναι, αλλά βαριέμαι. Δεν με ενδιαφέρει. Το τραγούδι είναι πιο δικό μου». Μια άλλη αφοσίωση βγήκε μέσα από την κουβέντα. Αυτή στο εφήμερο. Αυτή που εξασφαλίζει την αποδοχή από τους συνομήλικους. Το να είναι όπως όλοι. Δεν έχει εύκολα υπαρξιακές αναζητήσεις η γενιά των νεώτερων. Δεν προλαβαίνει. Γι’ αυτό κι όταν έρχεται η ώρα να παλέψει, να δώσει εξετάσεις, να ερωτευτεί, ενώ διψά για σταθερότητα και για καλά αποτελέσματα, ενώ ξέρει τον τρόπο που είναι η αφοσίωση, δυσκολεύεται. Το «εγώ» που θέλει να κάνει ό,τι του αρέσει νικά.
Αναρωτηθείτε: άραγε ο τρόπος της Εκκλησίας δεν έχει πολλά να δείξει;
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην « Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 10 Ιουλίου 2019