Οι μεγάλες εορτές της πίστης μας, εκτός του πνευματικού τους περιεχομένου, είναι και μία ευκαιρία για τον καθέναν μας να θυμηθεί τον τελικό σκοπό που κάθε εορτή, κάθε εκκλησιαστικό γεγονός φανερώνει: την είσοδό μας στην Βασιλεία του Θεού. Την θέαση της ζωής μέσα από μίαν άλλη προοπτική. Και αυτό δεν είναι κατάσταση του επέκεινα, του αύριο που συνδυάζεται με την έξοδό μας από τον παρόντα χρόνο, αλλά εμπειρία της αλήθειας από το σήμερα, καθώς καλούμαστε να ζήσουμε την μεταμόρφωση του εαυτού μας στον άνθρωπο που κοινωνεί το Φως του Θεού.
Ο απόστολος Πέτρος ζητά από εμάς στην Β’ Καθολική του επιστολή να πλουτίσουμε την πίστη μας με την αρετή, την αρετή μας με την γνώση, την γνώση με την αυτοκυριαρχία, την αυτοκυριαρχία με την υπομονή, την υπομονή με την ευσέβεια, την ευσέβεια με την αγάπη για τους αδερφούς, την αγάπη για τους αδερφούς με την αγάπη για όλους. «Ούτω γαρ πλουσίως επιχορηγηθήσεται υμίν η είσοδος εις τη αιώνιον βασιλείαν του Κυρίου ημών και σωτήρος Ιησού Χριστού» (Β’ Πέτρ. 1, 11). «Μ’ αυτόν τον τρόπο θα σας χορηγηθεί γενναιόδωρα η είσοδος στην αιώνια βασιλεία του Κυρίου και σωτήρα μας Ιησού Χριστού». Αυτός ο λόγος διαβάζεται στο αποστολικό ανάγνωσμα της εορτής της Μεταμορφώσεως του Κυρίου και δίνει αφορμή να κατανοήσουμε και να ζήσουμε τι σημαίνει μεταμόρφωση για τον καθέναν μας.
Στο όρος Θαβώρ ο Χριστός μεταμορφώθηκε ενώπιον των μαθητών Του και όλα επάνω Του έγιναν φωτεινά, σημείο της δόξας Του, αλλά και του τι περιμένει τον καθέναν από εμάς. Αν στην παρούσα ζωή οι μαθητές είδαν αυτήν την δόξα καθώς ηδύναντο και όσο διαρκεί ένα όραμα, στην αιωνιότητα αυτή η δόξα θα είναι ένα συνεχές παρόν για τον άνθρωπο που αναζήτησε, ακολούθησε, πίστεψε και αφέθηκε στην κοινωνία με τον Χριστό. Όμως αυτό το άφημα δεν είναι απλώς μία θεωρία ή μία συνήθεια ή ένα απλό στοιχείο. Χρειάζεται τα ορατά σημεία εκ μέρους μας. Και τέτοια είναι η μετοχή μας στην Εκκλησία και η συναίσθηση ότι μάς χρειάζεται ο λόγος του αποστόλου Πέτρου να γίνει πράξη στον καθέναν μας.
Η πίστη θέλει αρετή. Θέλει μη συμβιβασμό με το εύκολο. Θέλει πάλη όχι να βελτιώσουμε τον χαρακτήρα μας ηθικά, αλλά να τον οδηγήσουμε στην δίψα για το απόλυτο καλό. Δεν αρκεί να μην θυμώνουμε εξαιτίας του εγωισμού μας. Χρειάζεται να απορρίπτουμε εντελώς το κακό ως στάση ζωής, να μην δικαιολογούμε τον εαυτό μας ότι είμαστε άνθρωποι και τι να κάνουμε και να παλεύουμε να μεταμορφώσουμε τον θυμό σε καταλλαγή. Το θέλημά μας να το δούμε σε συνάρτηση με το θέλημα του άλλου. Την αδυναμία του άλλου που μας προκαλεί να την δούμε με τόση αγάπη, ώστε είτε να πείσουμε υπομονετικά για το λάθος, είτε να ανεχτούμε ώστε η πόρτα της σχέσης να μην κλείσει.
Η αρετή θέλει γνώση. Η γνώση δεν έχει να κάνει μόνο με την κοσμική πρόοδο ή την κατάκτηση δεξιοτήτων ή την επίγνωση της αλήθειας της επιστήμης. Έχει να κάνει με την γνώση του θελήματος του Θεού. Και γνωρίζει το θέλημα Του αυτός που σπουδάζει το Ευαγγέλιο. Αυτός που δεν απολυτοποιεί τον δικό του εαυτό, το μυαλό του, την δυνατότητα κατανόησης της ζωής με βάση τα όσα φαίνονται, αλλά προστίθεται στα όσα γνωρίζει η εμπιστοσύνη για όσα δεν κατανοεί. Και απτό σημείο της γνώσης αυτής είναι η μετοχή στην Εκκλησία και τον τρόπο ζωής της. Όποιος αφήνεται στο μυστήριο της πίστης, όπως εκφράζεται στη λατρεία και την κοινωνία του Θεού και εναποθέτει την ελπίδα του σ’ Εκείνον, τότε γνωρίζει κι αυτά που φαίνονται ακατανόητα.
Η γνώση θέλει εγκράτεια. Δεν αρκεί να ξέρουμε. Χρειάζεται και να ασκούμαστε. Να στερούμαστε. Να λέμε ΟΧΙ στο θέλημα της σαρκός, είτε αυτό εκφράζεται μέσα από την απαίτηση για ικανοποίηση κάθε εγωτικής επιθυμίας, είτε μέσω της κυριαρχίας επάνω στους άλλους, είτε στον θρίαμβο του δικαιώματος ότι όλα μου επιτρέπονται. Η εγκράτεια έχει να κάνει με την επίγνωση των παθών μας. Ότι υπάρχουν ζιζάνια στην ύπαρξή μας τα οποία πνίγουν την αρετή. Ότι η ομορφιά της αγάπης, της καλοσύνης, της συγχώρεσης, της ανοχής πνίγεται από το θέλημα της σαρκός που ζητά οι άλλοι να συμμορφωθούν στα δικά μας, προκειμένου εμείς να είμαστε δήθεν ευτυχισμένοι, ενώ στην ουσία θεριεύουμε την πλεονεξία μας για απόλαυση και κυριαρχία.
Η εγκράτεια θέλει υπομονή. Κανένα πάθος δεν υποχωρεί άμεσα ή επειδή εμείς το θέλουμε. Η υπομονή συνδυάζεται με τον κόπο. Και είναι κόπος να μην αφήνουμε το θέλημά μας να υπερνικά το θέλημα του Θεού, την δική μας απαίτηση να έρχεται σε ρήξη με την οδό του Ευαγγελίου. Αλλά και η οδός του Θεού θέλει υπομονή. Ο πειρασμός θα μας υποδεικνύει συνεχώς ότι δεν είναι καλό να χάνουμε. Ότι δεν μπορούν να νικούν οι άλλοι. Ότι ο Θεός είναι απαιτητικός από εμάς και δεν μας χαρίζει ευχαρίστηση, αλλά φοβάται ότι θα είμαστε χαρούμενοι χωρίς Αυτόν και δεν το θέλει. Είναι η παγίδα του «εδώ και τώρα θεός από μόνος μου», που οδηγεί στην απόλυτη συντριβή, διότι τα μέτρα μας δεν επαρκούν. Πάντοτε θα υπάρχει κάποιος ισχυρότερος από εμάς στο εγώ, στην κακία, στην ικανότητα να βγει πιο μπροστά από μας και τότε θα διαπιστώνουμε ότι επενδύσαμε σε άχυρα.
Η υπομονή θέλει ευσέβεια. Ευσέβεια σημαίνει σεβασμό σε όσους μας αγαπούν, αλλά και σε όσους ο Θεός επέτρεψε να έχουν λόγο για την ζωή μας, όπως επίσης και τιμή στις εντολές και τον νόμο που ο Θεός όρισε, καθώς και αγώνα να τηρηθεί μέχρι την τελευταία οξεία του. Η ευσέβεια δεν θέλει προχειρότητα και επιπολαιότητα, αλλά αφιέρωση στην λεπτομέρεια. Όχι αποθέωσή της ή φαρισαϊκή αυτάρκεια δι’ αυτής, αλλά εφαρμογή της με την πιστότητα του ερωτευμένου, ο οποίος θέλει να αποδεικνύει την αγάπη του μέχρι τέλους.
Η ευσέβεια θέλει αγάπη για τους αδερφούς. Όλος ο δρόμος της μεταμόρφωσης εκεί οδηγεί. Πρώτα στην έξοδο από την προτεραιότητα του εγώ και την θέαση του πλησίον, αυτού που βλέπουμε δίπλα μας, του οικείου, του συνεργάτη, του προεξάρχοντος, του διδασκάλου, του μικρότερου και μεγαλύτερου. Στην ελεημοσύνη τόσο την υλική όσο και την δοτική, μέσα από την συμπαράσταση στην ανάγκη του άλλου, με γνώμονα μία διάκριση, η οποία θα βλέπει, διά του φωτισμού του Θεού, πίσω από το πρόσκαιρο και πέρα από αυτό.
Η αγάπη για τους αδερφούς θέλει αγάπη για όλους. Ο μεταμορφούμενος άνθρωπος ανοίγεται. Δεν μένει στους οικείους, αλλά προχωρά στον κάθε άνθρωπο, ιδίως στον εχθρό του. Ακόμη κι αν δεν θέλουμε να έχουμε εχθρούς, εντούτοις διαπιστώνουμε ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο. Ο πειρασμός θα σκοτίσει τον νου κάποιων είτε ισχυρότερων είτε ασθενέστερων και θα γεννήσει έχθρες και έριδες. Η αγάπη είναι κυρίως για εκείνους που μας δυσκολεύουν. Τελικά για όλη την ανθρωπότητα και γίνεται προσευχή και έγνοια για όλους, κυρίως για την είσοδο των πάντων στην βασιλεία του Κυρίου και σωτήρος μας Ιησού Χριστού.
Ο μεταμορφούμενος άνθρωπος είναι ο άγιος. Χαιρόμαστε διότι στην Εκκλησία μας υπάρχουν άγιοι και στους καιρούς μας και σπεύδουμε να τους επισκεφθούμε για να λάβουμε ευλογία. Λησμονούμε όμως ότι η αγιότητα δεν είναι σημείο μεταθανάτιο, αλλά ξεκίνησε μέσα από την μεταμόρφωση της ύπαρξης, η οποία παραιτήθηκε από τα θέλω της, τα έχω της, τα δικαιώματα, και αφέθηκε στην οδό του Θεού. Αξιώθηκε της χάριτος στην εκκλησιαστική ζωή και προετοιμάστηκε στον καιρό της παρούσας ζωής άλλοτε αφήνοντας τον κόσμο και άλλοτε ζώντας εν τω κόσμω, άλλοτε διά της προσευχής και της ασκήσεως και άλλοτε διά του λόγου και της έμπρακτης αγάπης, να γνωρίσουν οι άνθρωποι τον Χριστό που λυτρώνει και σώζει. Και εισήλθαν στην βασιλεία μαζί Του, καθώς ηδύναντο, αλλά και δεν έμειναν στο όρος της δικής τους σωτηρίας, αλλά μοιράστηκαν την χαρά του Θαβωρείου Φωτός ακόμη και με έναν κόσμο που δεν καταλάβαινε, που απέρριπτε, που έθετε άλλες προτεραιότητες, που τους οδηγούσε στο μαρτύριο είτε του σώματος είτε της μοναξιάς.
Η Μεταμόρφωση είναι ο τρόπος για τον τελικό μας σκοπό: την χαρά της αιώνιας βασιλείας στην οποία θα εισέλθουμε με τον Σωτήρα Κύριό μας Ιησού Χριστό. Αυτός δεν θα μας αφήσει εάν Τον αναζητούμε στην Εκκλησία!
Κέρκυρα, 6 Αυγούστου 2018
