Η μουσική που ακούνε οι νέοι συχνά χαρακτηρίζεται για τον θόρυβό της, συνήθως για τον ρυθμό της και τα τελευταία χρόνια για τον καταιγισμό από στίχους, σημάδι κατατεθέν της αμερικανικής μουσικής σκηνής, η οποία έχει αναδείξει και μουσικούς και τραγουδιστές που με πληθώρα λόγου προσπαθούν να δείξουν ότι ο νέος άνθρωπος θέλει να βρει στο τραγούδι την ευκαιρία να αφηγηθεί τη ζωή του, τα παράπονά του από τον κόσμο, την κοινωνική αδικία που βιώνει, την μοναξιά του, την ανάγκη να αγαπήσει και να αγαπηθεί.
Άλλοτε η μουσική είναι διασκεδαστική. Ελαφριά, «ποπ», όπως χαρακτηρίζεται. Σα να θέλει ο νέος να ξεφύγει από τη σοβαρότητα μιας εποχής η οποία μας κάνει να μελαγχολούμε, παρά την πληθώρα των προτάσεων και των αγαθών. Άλλοτε οι νέοι ακούνε τα τραγούδια των μεγάλων που μιλούν για αποτυχημένους έρωτες, για καημούς ανεκπλήρωτων πόθων, για χωρισμούς, για λάθη και πάθη. Οι πιο «ψαγμένοι» ακούνε το λεγόμενο «έντεχνο». Τραγούδι με εσωτερικότητα. Με στίχους που μιλούνε για τον έρωτα, για τη ζωή, για τα συναισθήματα, για το σήμερα και τις δυσκολίες του, με μία σχετική ποιητικότητα. Τραγούδια που αφηγούνται ιστορίες οι οποίες θα μπορούσαν να αγγίξουν τον καθένα.
Οι γονείς συνήθως δεν γνωρίζουν τι ακούνε τα παιδιά τους. Εικάζουν τι τους αρέσει. Νέοι με ακουστικά στ’ αυτιά, πηγαίνουν στα μαθήματα, στις υποχρεώσεις, στη διασκέδασή τους δίνοντας την εντύπωση υπάρξεων που ζούνε σε έναν δικό τους κόσμο. Σα να λένε στους μεγάλους ότι «η μουσική είναι το μοναδικό μας μυστικό» σε έναν κόσμο όπου τα πάντα αναρτώνται στο Διαδίκτυο, «δεν είναι για σας», «μη μας ενοχλείτε»! Κι αν οι γονείς ανησυχήσουν δεν είναι για την ποιότητα της μουσικής που ακούνε τα παιδιά τους, αλλά για το αν η μουσική τα κάνει επαναστατικά και κριτικά έναντί τους.
Τα είδη της μουσικής πάντως που αρέσουν στους νέους έχουν να κάνουν με τον χαρακτήρα τους, τα ακούσματα από τους μεγαλύτερους και το φιλικό περιβάλλον, την μουσική μόδα, τις περιστάσεις της ζωής. Ασυνείδητα η μουσική γίνεται τρόπος έκφρασης του εαυτού μας μέσα στις χαρές και τις λύπες του. Αν η λύπη είναι παρατεταμένη και έχει να κάνει με την απουσία ή την αδυναμία αυθεντικής επικοινωνίας με όσους αγαπούμε και δεν λαμβάνουμε την αγάπη που θα θέλαμε από αυτούς, τότε η μουσική γίνεται εκτόνωση και επανάσταση. Θα είχε ενδιαφέρον αν οι γονείς μπορούσαν να εκτιμήσουν για ποιους λόγους αρέσουν συγκεκριμένα είδη μουσικής στα παιδιά τους. Θα μπορούσαν ευκολότερα να εξηγήσουν στοιχεία του χαρακτήρα τους και να ερμηνεύσουν την συμπεριφορά τους. Θα γινόταν καλύτερη και ποιοτικότερη η επικοινωνία μ’ αυτά.
Γιατί η μουσική που ακούμε εκφράζει και την ποιότητα της ψυχής μας. Τα ενδιαφέροντά μας. Η επιφανειακότητα που μας χαρακτηρίζει αποτυπώνεται στα είδη της μουσικής που θριαμβεύουν εμπορικά. Η μουσική γίνεται έκφραση του αληθινού ή του ψεύτικου που ζούμε, του εσωτερικού μας θορύβου, της ευαισθησίας μας, της ανάγκης μας για κάτι διαφορετικό. Εδώ μπορούμε να συναντηθούμε και με την μουσική της Εκκλησίας μας, η οποία συνδυάζει μοναδικά ποιητική γλώσσα και ηχητική έκφραση περιγράφοντας τα συναισθήματα του ανθρώπου που αναζητεί τον Θεό αλλά και το νόημα ζωής που μας λείπει. Αυτό της κοινωνίας με τον ουρανό.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 8 Φεβρουαρίου 2017
