ΖΗΛΕΙΑ

Ζήλεια    

Σε ζηλεύω αγκάθι   

(Μουσική B.D Foxmoοr, Μιχάλης Μυτακίδης, Στίχοι και Ερμηνεία SADAHZINIA, από τον δίσκο Άλλο ένα ψέμα)

Κάθε φορά που για κάτι μετανιώνω ξανά, μένω εδώ και το ζω, δεν κρύβομαι πουθενά
δικαιολογίες δεν ψάχνω πίσω στο χρόνο, κάνω κουράγιο και φιλιώνω με τον πόνο.
Θα ήθελα λίγο να με ξεχάσεις ατυχία,  να ζήσω λίγο κι απ' αυτό που λένε ησυχία
και στου ονείρου μια απόμερη άκρη έχω φυλάξει και χαρά κάτω απ' το δάκρυ.
Θα 'θελα έστω μια φορά το κακό να φοβηθεί να διαλέξει μοναχό του να χαθεί
να μη ζυγώσει κοντά κι όταν θα με κοιτάξει να έχω πάνω μου κάτι που να το τρομάξει.
Έστω για μια φορά, έστω για μια στιγμή  να στείλουν πόνο οι πνιγμένοι μου λυγμοί
Να ξεσπάσω ζητάω για όσα έχω πάθει, απόψε Θεέ μου κάνε με να μοιάζω αγκάθι.
Σε ζηλεύω αγκάθι κανείς δε σε ζυγώνει, σε ζηλεύω αγκάθι κανείς δε σε πληγώνει
Σε ζηλεύω αγκάθι γιατί και να κοπείς συνεχίζεις να ζεις.  
Ζηλεύω, κάποιες στιγμές τη μοναξιά σου, ζηλεύω που όλοι μένουνε μακριά σου
Ζηλεύω που ο ήλιος σε δείχνει χρυσαφένιο παντού, ζηλεύω από πάνω σου το χρώμα του ουρανού
Τον αέρα δε φοβάσαι που σε παίρνει, αφού όπου πας ακόμα θα 'σαι αγκάθι, θα τρυπάς
Δε σε νοιάζει αν χαθείς λίγο πιο πέρα, δε σε νοιάζει αν είναι νύχτα, αν είναι μέρα.
Κυλάει κι ο χρόνος αλλιώτικα για σένα κι όσα αύριο δεις είν' από τώρα ξεγραμμένα
Έχεις ταλέντο αλήθεια να υπάρχεις και χώρο δίπλα σου για όλα πάντα θα 'χεις.
Σε ζηλεύω γιατί κανείς δε σε πληγώνει, σε ζηλεύω γιατί κανείς δε σε ζυγώνει
Γιατί ο φόβος κι όσα σέρνεις σ' έχουν μάθει, σε ζηλεύω τόσο αγκάθι.
Σε ζηλεύω αγκάθι κανείς δε σε ζυγώνει, σε ζηλεύω αγκάθι κανείς δε σε πληγώνει
Σε ζηλεύω αγκάθι γιατί και να κοπείς συνεχίζεις να ζεις.  
  

Ερμηνευτικά σχόλια

Κάθε φορά που για κάτι μετανιώνω: Η Γιολάντα Τσιαμπόκαλου (γενν. 1977), πιο γνωστή ως Sadahzinia (Σανταζίνια), είναι ελληνίδα ράπερ, μέλος του Hip hop/low bap συγκροτήματος Active Member. Θεωρείται η πρώτη γυναίκα που εισήλθε στην ελληνική χιπ-χοπ σκηνή. Εκτός από τη μουσική ασχολείται και με τη συγγραφή παιδικών παραμυθιών.  To ψευδώνυμο Sadahzinia προέρχεται από τις λέξεις sad (λυπημένος στα αγγλικά), (j)ah (δημιουργία στα τζαμαϊκάνικα) και zinia, η ζίνια, το λουλούδι. Η σύνδεση αυτών των λέξεων δημιουργεί ένα λογοπαίγνιο ενός μύθου της Καραϊβικής, ο οποίος λέει ότι η ζίνια, είναι ένα λυπημένο λουλoύδι μα όταν ακούσει μουσική, ανθίζει και η ζωή αλλάζει για πάντα. Το τραγούδι μας μιλά για την ανάγκη ο άνθρωπος να μην κάνει πίσω στις δυσκολίες του, να ζηλεύει ό,τι είναι καλό, να μην νικιέται από τις πληγές του, αλλά να γνωρίζει ποιος είναι και να παραμένει αυτό που είναι. Την ίδια στιγμή το τραγούδι μας δείχνει πόσο δύσκολο είναι να είσαι ρόδο, λουλούδι. Πόσο εύκολα νικιέσαι από τον πόνο, την απόρριψη, την κακία των άλλων, πόσο εύκολα μέσα από τη ζήλεια θέλουν οι άνθρωποι να μαραθείς. Αυτό κλονίζει την ύπαρξη. Μας κάνει να μην χαιρόμαστε πάντα την επιλογή μας να είμαστε ρόδο. Το αγκάθι όμως μένει μόνο του και δεν ομορφαίνει τη ζωή των άλλων. Είναι δύσκολο να διαλέξει κανείς τι μπορεί να είναι. Όμως το θέμα έχει να κάνει με την ίδια τη φύση του και τις επιλογές το. Ο Θεός μας θέλει να είμαστε ρόδα τα οποία θα ομορφαίνουν τη ζωή των άλλων.  Κι Εκείνος θα μας δώσει δύναμη να νικήσουμε το λογισμό του αγκαθιού.

κάνω κουράγιο: απέναντι στην ήττα, την αποτυχία, την σύγκριση με τους άλλους ο καθένας μας καλείται να σταθεί στα πόδια του, να μην ψάχνει δικαιολογίες, αλλά να συμφιλιωθεί και με την έλλειψη, την αδυναμία του. Μόνο τότε μπορεί να εκτιμήσει τι είναι και τι μπορεί να πετύχει, να βρει το αληθινό του πρόσωπο, αλλά και να αντέξει τις δυσκολίες.

να με ξεχάσεις ατυχία: την δύσκολη στιγμή ο άνθρωπος πλημμυρίζεται από τον λογισμό η ζωή του να ήταν διαφορετική. Θα ήθελε λίγη ησυχία. Ωστόσο, αν πιστεύει σ’ αυτό που είναι έχει φυλάξει στην άκρη και την ησυχία και την ελπίδα και την διάθεση να παλέψει από την αρχή.

κάτι που να το τρομάξει: όταν ο άνθρωπος νιώθει νικημένος από το κακό, ψάχνει να βρει ένα όπλο που θα του δώσει δύναμη να κάνει το κακό να απομακρυνθεί. Η λύση είναι το να γίνει και ο ίδιος αγκάθι, να αρνηθεί τη φύση του. Ζηλεύοντας τους «επιτυχημένους» που προκόβουν, να μιμηθεί τον τρόπο τους.

Σε ζηλεύω αγκάθι: ο άνθρωπος που λειτουργεί ως αγκάθι, που υπάρχει όχι για να κάνει το καλό, αλλά για να προστατεύεται από το κακό, αυτός δηλαδή που χωρίς να είναι αφανής, εντούτοις δεν θέλει να ομορφύνει τη ζωή των άλλων, αλλά υπάρχει για να υπάρχει, φαίνεται άτρωτος στη ζωή.  Μοιάζει με το αγκάθι, το οποίο στις   λύπες και τις δυσκολίες μας το ζηλεύουμε. Το αγκάθι, ενώ βρίσκεται στο κορμό του φυτού και συνυπάρχει με το λουλούδι, ιδίως στα τριαντάφυλλα, λειτουργεί αυτόνομο. Δεν ξεραίνεται, αλλά συνεχίζει να υπάρχει αν κοπεί από το λουλούδι. Δεν μπορεί να πληγωθεί, ενώ έχει και μοναξιά, γιατί κανείς δεν ασχολείται μ’ αυτό, κρατά σταθερό το χρώμα του, ακόμη κι ο αέρας να το πάρει δεν πρόκειται να πάθει τίποτα, ενώ η φύση του θα είναι πάντα η ίδια. Θα τρυπά. Ο χρόνος εξάλλου κυλά χωρίς να επηρεάζει το αγκάθι, ενώ έχει το ίδιο ταλέντο και τον ίδιο χώρο δίπλα του, γιατί ούτε αυξάνει πολύ ούτε ελαττώνεται, όπως τα λουλούδια. Όλοι το φοβούνται να μην τους τρυπήσει κι έτσι το αφήνουν ήσυχο.

ο φόβος κι όσα σέρνεις: πρέπει να ζηλεύουμε τους ανθρώπους που προφυλάσσονται αλλά την ίδια στιγμή ζούνε για τον εαυτό τους; Αρκεί μια ζωή χωρίς να γεμίζουμε πληγές, αλλά και χωρίς να μπορούμε να βοηθήσουμε τους άλλους να χαρούνε την ομορφιά, να μυρίσουν την ευωδία που βγαίνει από μία ψυχή που αγαπά; Πρέπει να ζηλεύουμε μια τέτοια ζωή; Ο κόσμος σήμερα κλείνεται στον εαυτό του και θέλει να μας πείσει ότι η προφύλαξη και η ησυχία του να είσαι σ’ έναν κορμό χωρίς να χρειάζεται να καλλιεργηθείς, να ανοίξεις, να σε δούνε οι άλλοι ως κάποιον ή κάτι που ομορφαίνει τη ζωή, με κίνδυνο όμως να κοπείς από όλους εκείνους που δεν ξέρουν να εκτιμήσουν την ομορφιά, να πονέσεις και να πληγωθείς, είναι το σημαντικό. Δεν ξέρουμε όμως πόσο νόημα και σκοπό μας δίνει το να ζηλεύουμε τέτοιους ανθρώπους. Ο καθένας μας ας αναλάβει το ρίσκο να είναι ο εαυτός του και όχι να ζηλεύει να γίνει κάτι άλλο. Άλλωστε το να μπορείς να ομορφύνεις τη ζωή και τους άλλους χρειάζεται αυταπάρνηση. Ίσως όμως αυτό που χρειάζεται πιο πολύ είναι να μένουμε στον κορμό. Όσον εξαρτάται από εμάς να είμαστε ρόδα ανθισμένα, αλλά και να έχουμε και τη βοήθεια των αγκαθιών για την μεγαλύτερη δυνατή προστασία. Τα ρόδα θα θαυμάζουν και θα ζηλεύουν όλοι. Όχι αποκαρδίωση λοιπόν.  

Β. Η ζήλεια στην καθημερινή μας ζωή και πώς την ξεπερνούμε

Μία από τις πιο δύσκολες καταστάσεις της ψυχής μας είναι η ζήλεια. Την βιώνουμε όταν δεν νιώθουμε ευχαριστημένοι μ’ αυτά που έχουμε και, κυρίως, μ’ αυτό που είμαστε. Την στρέφουμε κατά των γονιών μας όταν αυτοί δείχνουν ότι έχουν μεγαλύτερη αδυναμία στ’ αδέρφια μας παρότι σε μας. Την στρέφουμε εναντίον των φίλων μας όταν πάνε καλύτερα από μας στους βαθμούς ή όταν έχουν είτε υλικά αγαθά είτε δυνατότητες στη ζωή τους καλύτερες από τις δικές μας. Τη στρέφουμε εναντίον όσων αγαπούμε, όταν νομίζουμε ότι αυτοί δεν ασχολούνται με μας όσο θα θέλαμε και φαίνεται να θέλουν να ασχοληθούν και με άλλους. Κάποτε την στρέφουμε και εναντίον του κράτους, εναντίον των όσων στη ζωή τους είναι προνομιούχοι, εναντίον όσων έχουν αυτά που θα θέλαμε να έχουμε και δεν έχουμε. Την στρέφουμε συνήθως εναντίον όσων φαίνονται ή και είναι πιο επιτυχημένοι από εμάς. Είναι μία παιδική κατάσταση, η οποία, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, γίνεται πάθος και βγάζει κακία εναντίον των άλλων, ενώ την ίδια στιγμή δείχνει ανωριμότητα.

Η ζήλεια εκφράζεται με  την κακή διάθεση εναντίον των όσων ζηλεύουμε. Εκφράζεται με τους κακούς λογισμούς που αφήνουμε να περνούνε από τη σκέψη και την καρδιά μας. Από το γεγονός ότι κατά βάθος θα θέλαμε να πάθουν κάποιο κακό. Άλλοτε πάλι εκφράζεται με την συνεχή γκρίνια. Με την κατάκριση εις βάρος όσων ζηλεύουμε. Με τον έλεγχο της ζωής τους και την καταπίεση εις βάρος της ελευθερίας τους. Ίσως τελικά και με την ίδια την απόρριψή τους. Κι ενώ η ζήλεια σε μικρό βαθμό γίνεται απόδειξη του ενδιαφέροντός μας γι’ αυτούς και μας βοηθά να δείχνουμε την αγάπη μας και την έγνοια μας, όταν πηγάζει από ένα αίσθημα κατωτερότητας ή από ανασφάλεια για εμάς, τους άλλους και τη σχέση μας μπορεί να γίνει καταστροφή.

Η ζήλεια δεν μας αφήνει να χαρούμε ούτε την αγάπη που έχουμε και μας έχουν, ούτε καν τις επιτυχίες μας. Κριτήριό μας είναι το πόσο αγαπούνε τους άλλους που εμείς ζηλεύουμε και το πόσο εκείνοι είναι επιτυχημένοι. Την ίδια στιγμή δεν μας αφήνει να χαρούμε ούτε τη σχέση μας με το Θεό. Γιατί πάντοτε υπάρχουν εκείνοι που προχωρούν σ’ αυτή τη σχέση περισσότερο από όσο θα θέλαμε να προχωρήσουμε εμείς και έτσι το ταγκαλάκι έρχεται και δεν μας αφήνει να χαρούμε τη δική μας σχέση με Εκείνον.

Από τις Δέκα Εντολές ακόμη η πίστη μάς λέει ότι η ζήλεια δεν εκφράζει το θέλημα του Θεού: «να μην επιθυμείς όσα ανήκουν στον πλησίον σου», να μην τα ζηλεύεις και να μην τον φθονείς γι’ αυτά που έχει. Αντίθετα, να δοξάζεις το Θεό για όσα έχεις εσύ και να παλεύεις για να προχωράς στη ζωή σου περισσότερο και με τη βοήθεια Του και με τον κόπο σου.  

Την ζήλεια την ξεπερνούμε όταν μάθουμε να δοξάζουμε το Θεό για όσα μας έχει δώσει, αλλά και για όσα έχουμε τη δυνατότητα να πετύχουμε και με τη βοήθεια των κόπων μας. Η εξωτερική ομορφιά δεν είναι για να τη ζηλεύει κανείς, αλλά για να τη χαίρεται. Η εσωτερική ομορφιά του άλλου ανθρώπου μπορεί να γίνεται πρότυπο για μας. Να διδασκόμαστε από όσους έχουν να μας δώσουν κάτι ή μας δείχνουν έναν δρόμο επιτυχίας στη ζωή μας. Και ό,τι καλό βλέπουμε στους άλλους, να το αντλούμε με ζήλο. Δηλαδή να γίνεται ευκαιρία και για μας να κάνουμε βήματα προόδου παίρνοντας αφορμή από αυτό.

Την ίδια στιγμή ο ζήλος για κάθε τι όμορφο είναι σπουδαία υπόθεση. Γιατί γίνεται επιθυμία, κίνητρο να γίνουμε καλύτεροι, αλλά και να βοηθήσουμε και τους άλλους να βελτιωθούν. Αυτό όμως δεν συνεπάγεται άκριτο ζήλο. Δηλαδή με το ζόρι να κάνουμε τους άλλους να γίνουν κάτι διαφορετικό. Η αλλαγή προϋποθέτει ελευθερία.

Αν πιστεύουμε στο Θεό ο ζήλος για την πίστη είναι η μεγαλύτερη ευλογία που μπορούμε να έχουμε. Ο ζήλος μας οδηγεί στο να μιλούμε για το Θεό. Να μένουμε σταθεροί στις αρχές και τις αξίες μας τις πνευματικές και να μην κάνουμε πίσω οτιδήποτε κι αν συμβεί, όπως ακριβώς δεν έκαναν πίσω οι Άγιοι, παρά τις πιέσεις είτε από την αμαρτία και το κακό είτε από τους διωγμούς και την απόρριψή τους από τον κόσμο.

Ο πολιτισμός μας έχτισε ένα καταναλωτικό πρότυπο στηριγμένο στη ζήλεια των ανθρώπων για τα αγαθά που οι άλλοι είχαν. Έτσι μπήκαμε όλοι σε έναν ανταγωνισμό ποιος θα έχει περισσότερα και καλύτερα από τους άλλους και γι’ αυτό υποταχτήκαμε στο καταναλωτικό πρότυπο, το οποίο μας οδήγησε στην κρίση. Ο καθένας μας ας μάθει να χαίρεται με ό,τι είναι κυρίως, αλλά και με ό,τι έχει, χωρίς να επιθυμεί ό,τι ανήκει στον πλησίον του. Και μ’ αυτό τον τρόπο θα μπορέσει, αφού δοξάζει το Θεό, να ιεραρχήσει τις αληθινές του ανάγκες και να χαρεί πραγματικά τη ζωή του.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΠΟΛΕΩΣ 

ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ  5               

2.11.2013