ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ 160- ΧΑΝ ΓΚΑΝΓΚ, “ΜΑΘΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ”, μτφρ. Αμαλία Τζιώτη, εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
Η Νοτιοκορεάτισσα συγγραφέας Χαν Γκανγκ, η οποία πήρε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2024, έγραψε το 2011 το μυθιστόρημα “Μάθημα Ελληνικών”, το οποίο μεταφράστηκε το 2022 από τα κορεατικά από την Αμαλία Τζιώτη και κυκλοφορείται από τις εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ. Το μυθιστόρημα είναι μία εξαιρετική απόπειρα της συγγραφέως να δει τη δυνατότητα επικοινωνίας των ανθρώπων σε έναν κόσμο ο οποίος στηρίζεται αποκλειστικά στις αισθήσεις, με γνώμονα την καρδιά και την αγάπη.
Οι δύο ήρωες, ένας άντρας και μία γυναίκα, συναντιούνται σε ένα μάθημα της κατεξοχήν γλώσσας που δίνει τη δυνατότητα καταγραφής με πολύ μεγάλη δύναμη και σε λεπτομέρειες μοναδικής αξίας και απεικόνισης, λόγω των λέξεων που αποτυπώνουν έννοιες και καταστάσεις με μεγάλη ακρίβεια, της αρχαίας ελληνικής (τα σχόλια δικά σας για την απονέκρωση αυτής της γλώσσας στους καιρούς μας από εμάς τους Έλληνες, που έχουμε αποφασίσει ότι η γλώσσα μας δεν μας χρειάζεται για να περιγράψουμε τον κόσμο όσο πλουσιότερα γίνεται, αλλά μόνο για τη χρηστικότητα της επιφανειακής επικοινωνίας). Σ’ αυτή τη νεκρή γλώσσα (τραγική ειρωνεία) συναντιούνται ο άντρας που σταδιακά χάνει την όρασή του και είναι ο καθηγητής και η γυναίκα που έχει χάσει την ομιλία και είναι η μαθήτρια. Ο πρώτος εξαιτίας μιας σπάνιας ασθένειας. Η δεύτερη εξαιτίας του σοκ της μοναξιάς της, επειδή χάνει και τον άντρα και το παιδί της, την κηδεμονία του οποίου παίρνει ο πρώην σύζυγός της. Αορασία και Αλαλία συναντιούνται στο μάθημα της νεκρής για τον κόσμο γλώσσας, μόνο που εκεί η τρυφερότητα της αγάπης, της στήριξης του άλλου, της προσφοράς στο ελάχιστο έστω, υπερβαίνουν την κλειστότητα των χαρακτήρων, τους φόβους της κοινωνίας, την αδυναμίας της έκφρασης.
Ίσως οι γλώσσες που δεν μοιάζουν χρήσιμες να είναι η βάση για να σκεφτούμε ότι ο συνάνθρωπός μας, κάποτε ο άχρηστος, ο δυσπροσάρμοστος, ο δύσκολος, να είναι ο τόπος όπου γεννιόμαστε ως λογικά υποκείμενα (Λακάν). Πάντως, η αγάπη περιλαμβάνει τα πάντα και γίνεται η βάση για ζωή με νόημα. Κι ας μην ξεχνούμε τον μοναδικό ορισμό του Θεού στην Καινή Διαθήκη: “ο Θεός αγάπη εστί” . Σε έναν κόσμο όπου τα αισθητά είναι τα σημαντικά, ο νους και η καρδιά μπορούν να πάρουν τον έλεγχο, να νικήσουν φόβους και μελαγχολίες και να δώσουν την ευκαιρία στη συνάντηση. Αυτή που ο Θεός ζητά κι προσφέρει. Αυτή που κάνει τη ζωή αλλιώτικη. Ο θάνατος των αισθήσεων είναι πρόγευση του θανάτου του σώματος. Όμως η αγάπη είναι τελικά η υπέρβαση του θανάτου, το άνοιγμα στην ανάσταση και στη ζωή. Ακόμη κι αν η συγγραφέας δεν είναι χριστιανή, εντούτοις ο λόγος της στην πραγματικότητα μας υπενθυμίζει την πίστη μας. Γι’ αυτήν η αγάπη νοηματοδοτεί τη ζωή. Για μας νοηματοδοτεί και τον θάνατο!
Δυνατό πραγματικά μυθιστόρημα!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
7 Απριλίου 2025
