«Ἕτερον δὲ τῶν ἀποστόλων οὐκ εἶδον εἰ μὴ Ἰάκωβον τὸν ἀδελφὸν τοῦ Κυρίου» (Γαλ. 1,19).
"῎Αλλον ἀπόστολο δὲν εἶδα, παρὰ τὸν ᾿Ιάκωβο, τὸν ἀδελφὸ τοῦ Κυρίου".
Την
Κυριακή μετά την Χριστού Γέννηση η Εκκλησία μάς υπενθυμίζει τρεις ανθρώπους, οι
οποίοι διαδραμάτισαν ρόλο στην παρουσία του Χριστού επί γης και αποδεικνύουν
την ιστορικότητα του προσώπου Του.
Ο πρώτος είναι ο προφητάναξ Δαβίδ, ο οποίος στους
Ψαλμούς του είχε προφητέψει τον ερχομό του Μεσσία και, μάλιστα, τον θάνατό Του
για τους ανθρώπους (ιδίως στον Ψαλμό 21). Παράλληλα, είναι αυτός που συνδέει
τον Χριστό κατά άνθρωπον με τη γενεαλογία των Εβραίων από τη στιγμή που ο
Αβραάμ έλαβε την υπόσχεση του Θεού ότι θα τον καταστήσει πατέρων πολλών
ανθρώπων, ότι από τη γενιά του θα έρθει ο Λυτρωτής του κόσμου από τον θάνατο,
και ότι ο ίδιος θα είναι ευλογημένος στη γη της Παλαιστίνης, στη γη της
Επαγγελίας. Ο Δαβίδ είναι ο δέκατος τέταρτος απόγονος του Αβραάμ και ο Χριστός
είναι ο εικοστός όγδοος απόγονος του Δαβίδ, πάντοτε κατά άνθρωπον. Ο Δαβίδ
γεννήθηκε στη Βηθλεέμ. Το ίδιο και ο Χριστός. Επομένως, για τη χριστιανική
πίστη και παράδοση ο Κύριός μας είναι, εκτός από Θεός, και άνθρωπος κατά πάντα
και σε ό,τι αφορά στην καταγωγή και στη γενεαλογία Του.
Ο
δεύτερος είναι ο Ιωσήφ ο μνήστωρ της Παναγίας. Άνδρας δίκαιος και σοφός,
επέδειξε αγάπη προς τη νεαρή κόρη, ιδίως όταν διαπίστωσε ότι ήταν έγκυος χωρίς
να έχει συζυγικές σχέσεις μαζί του. Ανέλαβε να προστατέψει την Παναγία. Ανέλαβε
να δώσει όνομα στον Ιησού, αναγνωρίζοντάς Τον ως παιδί του και προστατεύοντάς
Τον από το στίγμα του νόθου, αλλά και δίδοντάς Του τη δυνατότητα να μιλήσει
στους ανθρώπους όταν θα ερχόταν η στιγμή, κάτι που θα ήταν δύσκολο έως αδύνατο
να συμβεί, αν ο Ιησούς θεωρούνταν και αντιμετωπίζονταν ως νόθος. Κανείς δεν θα
Τον άκουγε. Τον προστάτευσε πηγαίνοντάς Τον μαζί με την παναγία και πιθανόν και
με όλα τα υπόλοιπα παιδιά από τον πρώτο γάμο στην Αίγυπτο, δείχνοντας ότι η
αγάπη γίνεται θυσία και παραίτηση από την κανονικότητα της ζωής. Ταυτόχρονα,
δίδαξε στον Χριστό την τέχνη του ξυλουργού και τον μεγάλωσε ως πατέρας και
προστάτης Του κατά άνθρωπον. Κι όλα αυτά με πίστη στον Θεό και το θέλημά Του. Με
την στοργική αγάπη και, ταυτόχρονα, τον σεβασμό για ένα πρόσωπο που η ταυτότητά
Του ξεπερνούσε τα μέτρα της λογικής διακρίβωσης και κατανόησης. Μεγάλη υπόθεση
η αγάπη που γίνεται ελευθερία και φροντίδα.
Ο τρίτος
είναι ο άγιος Ιάκωβος ο αδελφόθεος, γιος του Ιωσήφ από προηγούμενο γάμο, με τον
οποίο ο Χριστός μεγάλωσε μαζί. Ο Χριστός, όντας τέλειος Θεός και τέλειος
ανθρωπος, μεγάλωσε σε ένα κανονικό οικογενειακό περιβάλλον, με πατέρα τον Ιωσήφ,
ο οποίος ανέλαβε τον ρόλο αυτό παρότι δεν ήταν φυσικός Του πατέρας. Η μητέρα Του
η Μαρία Τον μεγάλωσε με απέραντη αγάπη και με σεβασμό, κρατώντας στην καρδιά
της όλα όσα ειπώθηκαν για το παιδί της είτε από τους βοσκούς και τους Μάγους,
είτε από τον Συμεών τον ιερέα κατά την Υπαπαντή, αλλά και όσα το παιδί της
έλεγε και έπραττε. Την ίδια στιγμή ο Χριστός μεγάλωσε με την ομορφιά της
κοινότητας τού να έχει αδέρφια. Μοιράστηκε. Έπαιξε. Συζήτησε. Χάρηκε και
λυπήθηκε. Έζησε δηλαδή τη γνησιότητα της αγάπης που γίνεται κοινωνικότητα, με
γνώμονα όχι το «εγώ», αλλά το «εμείς». Γι’ αυτό και ο άγιος Ιάκωβος ο
αδελφόθεος, ο μεγαλύτερος από τα παιδιά του Ιωσήφ, συνόδεψε τον Χριστό στον
αγώνα Του για τον ευαγγελισμό του κόσμου και καταστάθηκε πρώτος επίσκοπος της
Εκκλησίας των Ιεροσολύμων, καθότι έμεινε εγγυητής της νέας πίστης και
παράδοσης, ώστε οι πρώτοι χριστιανοί να αισθάνονται ασφαλείς ότι απευθύνονται σε
ένα πρόσωπο που έζησε και εξέφραζε τον Χριστό, όπως διαφαίνεται και από την
Καθολική επιστολή που συνέγραψε ο άγιος Ιάκωβος και περιλαμβάνεται στα βιβλία
της Καινής Διαθήκης, όπως διαφαίνεται και από την μαρτυρία του αποστόλου Παύλου
στους Γαλάτες, ότι δεν γνώρισε άλλον απόστολο εκτός από τον Πέτρο, αλλά και τον
Ιάκωβο τον αδελφό του Κυρίου, πριν ξεκινήσει την μεγάλη αποστολή να κηρύξει το
Ευαγγέλιο. Ο άγιος Ιάκωβος διετέλεσε και πρόεδρος της Αποστολικής Συνόδου των
Ιεροσολύμων, στην οποία ξεκάθαρα αποφασίστηκε ότι ο χριστιανισμός δεν θα ήταν
ένα ιουδαϊκό παρακλάδι, αλλά μία νέα πορεία.
Η ιστορικότητα του προσώπου του Χριστού προφανώς και αμφισβητήθηκε και θα αμφισβητείται. Για την Εκκλησία όμως δεν υπάρχει αμφιβολία. Γι’ αυτό και την Κυριακή μετά την Χριστού γέννηση μάς το υπενθυμίζει. Ας είμαστε βέβαιοι ότι ακολουθούμε τον Χριστό κατά πίστιν, αλλά και ότι ο Χριστός δεν αρνήθηκε τη συγγένεια, την ένταξη σε έναν λαό και σε μια πατρίδα, την παράδοση. Είναι ιδιότητες πολύτιμες για μας και σήμερα.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
29 Δεκεμβρίου 2024
Κυριακή μετά την Χριστού Γέννηση