«Ὅς ἔδωκεν ἑαυτόν ὑπέρ ἡμῶν, ἵνα λυτρώσηται ἡμᾶς ἀπό πάσης ἀνομίας καί καθαρίσῃ ἑαυτῷ λαόν περιούσιον, ζηλωτήν καλῶν ἔργων» (Τίτ. 2, 14)
«Αυτός έδωσε τον εαυτό του για μας, για να μας λυτρώσει από κάθε ανομία, να μας καθαρίσει και να μας κάνει έναν λαό που ανήκει μόνο σ’ αυτόν και να καταγίνεται με ζήλο στα καλά έργα»
Πιστεύουμε στον Τριαδικό Θεό, στον Θεό που υπάρχει ως Αγάπη, που φανερώνεται ως Αγάπη, που ζητά Αγάπη, που θα κρίνει τα πάντα με βάση την Αγάπη. Ο Τριαδικός Θεός υπάρχει αχρόνως για μας, αλλά φανερώνεται και εν χρόνω. Με την Δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου η Αγάπη δεν μένει στο πλήρωμα της θεότητος, αλλά αφήνει εμφανή τα σημάδια της. Εν χρόνω φανερώνεται κατά τα Άγια Θεοφάνια. Εν χρόνω φανερώνεται στο όρος Θαβώρ. Εν χρόνω φανερώνεται κατά την Ανάσταση. Εν χρόνω φανερώνεται εν τη Εκκλησία. Το εν χρόνω συνεπάγεται με τον τρόπο του χρόνο. Με τον τρόπο της πρόσληψης από τις αισθήσεις μας. Με τον τρόπο της αποκάλυψης της Αλήθειας, η οποία ζητά πίστη, δηλαδή εμπιστοσύνη, άφημα της ύπαρξής μας όπως το παιδί αφήνεται στην αγάπη του γονέα του και στην αγκαλιά του, χωρίς να εξετάζει κάτι άλλο.
Διότι τέκνα Του εσμέν. Πλαστήκαμε κατ’ εικόνα και ομοίωσίν Του. Λάβαμε χρόνο και αθανασία μαζί. Η αθανασία της ψυχής μας μάς δόθηκε για να μην υπάρχει αμφιβολία ότι είμαστε θεοί κατά χάριν. Ο χρόνος για να αποφασίσουμε αν θέλουμε να είμαστε θεοί κατά χάριν. Διότι η αγάπη δεν δεσμεύει, αλλά ελευθερώνει. Δεν υποχρεώνει, αλλά προτείνει. Δίνει, αλλά δεν βάζει προϋπόθεση για την δωρεά. Και βλέπει τον άλλον στην σύνολη ανάγκη του, υλική και πνευματική. Μόνο ο Θεός της Αγάπης θα μπορούσε να ενεργήσει έτσι. Γι’ αυτό και η πίστη μας είναι μοναδική. Καμία ανθρώπινη θρησκεία δεν μπορεί να συναγωνιστεί την δύναμη και την μοναδικότητα της θεϊκής αποκάλυψης. Διότι το ατελές ζητά υποχρεωτικότητα. Για να καλύψει την ανασφάλειά του, απαιτεί. Για να υπερβεί τα κενά του, έχει ανάγκη από οπαδούς. Για να παρηγορηθεί για το πρόσκαιρο και φθαρτό του, ζητά να ακολουθηθεί. Δεν ανοίγει το ίδιο δρόμους, διότι δεν μπορεί να ελευθερώσει πραγματικά.
Κατά τη εορτή της θείας Επιφανείας βλέπουμε το μεγαλείο του Τριαδικού Θεού. Βλέπουμε τον Λόγο, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, να συγκαταβαίνει στα ανθρώπινα δείχνοντας ότι είναι ένας από μας, ότι ακολουθεί τον δρόμο που μπορεί να φτάσουμε οι άνθρωποι, τον δρόμο δηλαδή του Προδρόμου, για να τον υπερβεί αγιάζοντάς τον. Φτάνει στο βάπτισμα της μετανοίας, εισέρχεται στην κτιστή φύση του Ιορδάνη ποταμού, δείχνοντας ότι η συγκατάβασή του δεν θα αφήσει έξω κάτι από τα ανθρώπινα, αλλά την ίδια στιγμή θα βγει έξω από το νερό, διότι δεν έχει να κοντοσταθεί στον χρόνο, δεν έχει να αποφασίσει αν θέλει να είναι με τον Θεό, καθώς είναι ο ίδιος ο Θεός που προσέλαβε την ανθρώπινη φύση και το θέλημα του ανθρώπου το υπέταξε στο θεϊκό θέλημα. Ενσωματώνει έτσι τον χρόνο στην αθανασία. Ενσωματώνει την ελευθερία στην αγάπη. Και ανοίγει τον δρόμο της Βασιλείας του Θεού για όποιον και όποια Τον ακολουθήσει.
Εμπόδιο είναι η ανομία. Και στον Ιορδάνη η ανομία καθαρίζεται. Δεν είναι η κτιστότητα καθαυτή που μας χωρίζει από τον Θεό, διότι θα ήταν σα να λέγαμε ότι επίτηδες ο Θεός μας έπλασε ελλειμματικούς. Είναι το θέλημα, η γνώμη, η απόπειρα να αυτοθεωθούμε που μας χωρίζει από την Αγάπη. Η υπακοή του Χριστού στο θέλημα του Πατρός, ο εξαγιασμός της φύσης μας, αλλά και όλου του κόσμου από τον Ίδιο, όπως επίσης και η διαβεβαίωση του Πατρός διά της φωνής και του Αγίου Πνεύματος διά της μορφής της περιστεράς, μας δείχνουν ότι τα πάντα γίνονται καινά, καθώς και τα πάντα προϋποθέτουν την απόλυτη μετοχή της ύπαρξής μας σ’ αυτόν τον καινούργιο κόσμο της κοινωνίας με τον Θεό. Λόγος, όραση, κόσμος αγιάζονται. Και διά πάντων φανερώνεται ο Θεός.
Στον Ιορδάνη καθαρίζεται η ανομία. Και το κακό δεν έχει να κάνει μόνο με την απουσία του Θεού από την ζωή μας. Έχει να κάνει και με το πρόσωπο του διαβόλου, ο οποίος έχοντας επιλέξει ο ίδιος την πνευματική πορεία χωρίς τον Θεό, τον πνευματικό θάνατο δηλαδή, κοινωνεί την δική του επιλογή στον άνθρωπο, στον καθέναν από μας. Και γι’ αυτό εντός του Ιορδάνη δεν ξεπλένεται μόνο η προσωπική μας ανομία. Βυθίζεται στον Ιορδάνη και ο δράκοντας του κόσμου τούτου, ο οποίος νιώθει ανίσχυρος μπροστά στην δύναμη της παρουσίας του Θεανθρώπου. Βουλιάζουν τα δικά του σύμβολα, που είναι η αυτάρκεια, η οχύρωση στο συμφέρον, η ικανοποίηση των επιθυμιών που βλάπτουν την σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και τον συνάνθρωπο, η υπερηφάνεια ότι μπορώ και μόνος μου. Ακόμη και τον Πρόδρομο επιχείρησε να παρασύρει ο δράκοντας, για να μην του επιτρέψει να δεχτεί την επιθυμία του Χριστού, στο όνομα μιας ταπείνωσης που την στιγμή εκείνη ο Χριστός δεν την ήθελε.
Ο Χριστός μας λυτρώνει από την ανομία και μας δίνει ως σημάδι του νέου κόσμου το να γίνουμε ζηλωτές καλών έργων, δηλαδή έργων αγάπης. Η πίστη δεν είναι θεωρία. Είναι πράξη. Και κάθε έργο αγάπης, από το πιο ασήμαντο έως το πιο σπουδαίο, από την μικρή προσφορά έως την συγχώρεση και την θυσία είναι σημάδι ότι ανήκουμε στον Τριαδικό Θεό. Ότι είμαστε περιούσιος λαός Του.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν. Ας αναζητήσουμε. Ας αφεθούμε. Ας εμπιστευθούμε! Για να είναι η Επιφάνεια του Τριαδικού Θεού η αρχή της φώτισής μας! Το χρειαζόμαστε σε καιρούς που η αυτοθέωση, ο χωρισμός, η απαίτηση, ο εγωκεντρισμός θριαμβεύουν! Και όλα βιώνονται στην Εκκλησία. Εκεί όπου τα πάντα είναι μία συνεχής και συνεπώς ανανεούμενη και αναβιούμενη Θεοφάνεια!
Χρόνια πολλά κι ευλογημένα!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Άγια Θεοφάνια 2020
