ΓΕΦΥΡΕΣ ΑΓΑΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΦΗΒΟΥΣ ΜΑΣ!
(ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ 40- ΑΛΕΞΗ ΛΑΠΠΑ, «ΤΟ ΔΩΡΟ ΤΗΣ ΕΦΗΒΕΙΑΣ», εκδόσεις ΕΝ ΠΛΩ)
Ένα εξαιρετικό βιβλίο για την εφηβεία έγραψε ο ψυχίατρος παιδιών, εφήβων και γονέων Αλέξης Λάππας (εκδόσεις ΕΝ ΠΛΩ). Διαβάζοντας «Το δώρο της εφηβείας» ο γονέας κατανοεί πολύ καλύτερα όχι μόνο την πραγματικότητα, σωματική και ψυχική, του εφήβου, αλλά και τον νέο κόσμο στον οποίο ο έφηβος ήδη ζει. Είναι δώρο Θεού η εφηβεία, διότι μέσα από αυτήν μας δίνεται η δυνατότητα να δούμε ή να ξαναδούμε τον εσωτερικό μας κόσμο, τόσον αυτόν που ζήσαμε ως έφηβοι, όσο και αυτόν που ζούμε τώρα. Δεν μπορούμε, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο συγγραφέας, να αποφύγουμε την αλήθεια, διότι «ο έφηβος υπακούει μόνο σε αντιλήψεις για τις οποίες ο γονιός θα πέθαινε γι’ αυτές» (σελ. 12). Επομένως, δεν μπορούμε να προσποιηθούμε, να ξεγελάσουμε, να αποφύγουμε την πραγματικότητα που ο έφηβος θέτει ενώπιόν μας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άποψη ότι δεν πρέπει ούτε οι γονείς ούτε οι έφηβοι να φοβούνται την σύγκρουση. Προβληματική είναι η σχέση που δεν μπορεί να εμπεριέχει και να αντέχει την σύγκρουση, αρκεί αυτή να γίνεται στον κατάλληλο χρόνο και για επιλεγμένους λόγους. Γονείς και έφηβοι καλούνται να αρνηθούν έναν ανώφελο πόλεμο, που σηματοδοτεί την άρνηση ανάληψης προσωπικής ευθύνης ή την εθελοτυφλία. Παράλληλα, τα όρια πρέπει να μπαίνουν χωρίς φόβο ότι θα δυσαρεστηθούν οι έφηβοι, όπως επίσης και τα όρια μπορούν να επαναπροσδιορίζονται, χωρίς όμως να καταπατούνται. Τα όρια να γίνουν ευκαιρία συνάντησης, ευκαιρίες εμπιστοσύνης, καθώς οι κανόνες θα είναι καθαροί!
Γονείς και έφηβοι χρειάζονται ποιοτικό χρόνο, που για το συγγραφέα είναι ραντεβού αποκλειστικότητας, να μπορούν δηλαδή οι γονείς με τους εφήβους να συνομιλήσουν χωρίς κανέναν άλλον περισπασμό. Ο ποιοτικός χρόνος πρέπει να είναι επαναλαμβανόμενος. Η εξαίρεση στο πρόγραμμα και των δύο πλευρών δεν έχει ιδιαίτερο νόημα. Η εφηβεία, έτσι κι αλλιώς, είναι μία ευκαιρία να επιλέξουμε συνειδητά οι γονείς τα παιδιά μας και τα παιδιά τους γονείς, πέρα από την φυσική συγγένεια και τις μνήμες, δηλαδή είναι μία σπουδαία ευκαιρία να χτιστεί δυνατή σχέση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά του συγγραφέα στον ψηφιακό κόσμο και την παρουσία των εφήβων εντός του. Ο ενήλικας είναι ψηφιακός μετανάστης. Ο έφηβος είναι ψηφιακός ιθαγενής. Ο γονιός, αντί να οργίζεται για την παγκοσμιοποίηση, για την ψηφιακή πραγματικότητα, για την αδυναμία του να συμμετέχει με τον τρόπο και την ταχύτητα, κάποτε και τον εθισμό, των εφήβων του, καλείται να εργαστεί για να απαντήσει μαζί με τον έφηβο αν θα μπορέσουν αμφότερες οι πλευρές να παραμείνουν ελεύθερες, ανεξάρτητες και δημιουργικές προσωπικότητες. Οι έφηβοι χρησιμοποιούν τρεις φράσεις: «μπαίνω στον ψηφιακό κόσμο και είμαι συνδεδεμένος», «κολλάω» και «είμαι καμένος» (σελ. 180). Προφανώς και η δεύτερη και η τρίτη φράση περιγράφουν καταστάσεις που δεν μπορούμε να τις θεωρήσουμε ανεκτές. Για να τις αποφύγουμε όμως χρειάζεται ένα αλλιώτικο συμβόλαιο υπευθυνότητας: το διαδίκτυο μπορεί να είναι εργαλείο γνώσης και ψυχαγωγίας, αλλά δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις ανθρώπινες σχέσεις, την ποιότητα του νου και της επαφής με την πραγματικότητα, δεν μπορεί να γίνεται ο μοναδικός κόσμος! Οι μεγάλοι είναι το παράδειγμα!
Το βιβλίο δίνει μία πραγματικά σύγχρονη προσέγγιση, μας δίνει αφορμές να προβληματιστούμε και την ίδια στιγμή να αναζητήσουμε λύσεις προσέγγισης και αυθεντικής επικοινωνίας. Το να τρομοκρατούμαστε ενώπιον της εφηβείας, το να μένουμε στην διαπίστωση ότι μιλούμε εκ των πραγμάτων μία άλλη γλώσσα, το να αγωνιούμε, να γκρινιάζουμε, να ταξιδεύουμε σε όνειρα του χτες δεν βοηθά! Με ρεαλισμό, επίγνωση και αποφασιστικότητα καλούμαστε οι μεγάλοι να ρίξουμε γέφυρες αγάπης!
Το τελευταίο έχει να κάνει ιδιαίτερα και με την Εκκλησία, ο λόγος της οποίας ταλαντεύεται από την μεμψιμοιρία για την νέα πραγματικότητα, η οποία, αντί να θεωρείται ευκαιρία για μπόλιασμα με πνευματικότητα, ταυτίζεται με το τέλος του κόσμου, στην κολακεία της νεότητας, η οποία δεν φταίει για τίποτα και επομένως δεν χρειάζεται να αναλάβει καμία ευθύνη για το χτίσιμο κριτηρίων ποιότητας! Το αγκάλιασμα των νέων, η κατανόηση του νέου κόσμου και η προσφορά της αγάπης μαζί με την αλήθεια για το νόημα της ζωής μπορούν να συμβάλουν στο χτίσιμο ταυτότητας που η παράδοση θα συνδυάζεται με την πραγματικότητα! Βιβλία, όπως αυτό, συμβάλλουν αποφασιστικά!
Κέρκυρα, 10 Δεκεμβρίου 2019
