«Καί ἐμβάντων αὐτῶν εἰς τό πλοῖον ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος» (Ματθ. 14, 32)
«Και μόλις ανέβηκαν στο καΐκι κόπασε ο άνεμος».
Οι άνθρωποι βλέπουμε τον χρόνο στην προοπτική της αμεσότητας, του «εδώ και τώρα». Η επιθυμία μας, ο λογισμός μας, ο στόχος μας πρέπει να εκπληρωθεί άμεσα, για να μην καθυστερήσει η ευχαρίστηση. Ό,τι παρατείνεται, ό,τι δεν εκπληρώνεται σύντομα, ό,τι αντιμετωπίζει εμπόδια μας κάνει ή να φοβόμαστε ή να απογοητευόμαστε. Φοβόμαστε την ήττα, την αδυναμία, την αποτυχία που παίρνουν την μορφή του θανάτου. Απογοητευόμαστε ότι δεν είμαστε ικανοί να οργανωθούμε, να πετύχουμε, να ξελογιάσουμε, να γίνουμε αποδεκτοί, να κάνουμε τις σωστές επιλογές στα πρόσωπα που επιλέγουμε σε κάθε δοκιμασία της ζωής μας. Ο φόβος φέρνει κριτική και απόρριψη. Η απελπισία φέρνει αυτο-απαξίωση.
Τα αισθήματα αυτά μεταφέρονται και στην σχέση μας με τον Θεό. Έχουμε την πεποίθηση ότι εφόσον πιστεύουμε, εφόσον παλεύουμε για τον Θεό, ότι είμαστε εκλεκτοί, ότι δεν πρέπει να περάσουμε δοκιμασίες ή ότι ο Θεός θα ακούσει τις προσευχές και τα αιτήματά μας εδώ και τώρα. Η αλήθεια όμως είναι ότι ο Θεός έχει τον δικό Του τρόπο με τον οποίο βλέπει τον χρόνο και αυτός ο τρόπος συχνά λειτουργεί στην προοπτική του μυστηρίου, δηλαδή ενός μυστικού τρόπου θέασης και δράσης, δια του οποίου το αποτέλεσμα αποσκοπεί στο πραγματικά καλό μας και όχι στην ευχαρίστηση της στιγμής. Το πραγματικά καλό έχει να κάνει με το μέγεθος της πίστης μας, η οποία στο Ευαγγέλιο περιγράφεται ως «κόκκος σινάπεως». Όπως το ασήμαντο σπυρί του σιναπιού γίνεται ένα δέντρο που κάνει σκιά και τα πουλιά κάθονται πάνω σ ’αυτό, έτσι και η πίστη, που δεν φαίνεται, σε χρόνο πάλι που δεν αναμένεται, γίνεται δέντρο που αγκαλιάζει όλους όσους βρίσκονται γύρω μας και σκιάζει και ξεκουράζει. Η πίστη δεν αποδεικνύεται ούτε αυξάνει με τα λόγια και τις δηλώσεις. Επωάζεται εντός μας μέσα από την σχέση εμπιστοσύνης με τον Θεό, η οποία δεν φανερώνεται άμεσα. Λειτουργεί εν ταις περιστάσεσι και έχει ως σήμα κατατεθέν την προσμονή του Χριστού σε κάθε τρικυμία, σε κάθε σκοτάδι, σε κάθε περικύκλωση από τις ζάλες του βίου.
Μετά το θαύμα του πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων ο Χριστός αφήνει τους μαθητές Του να φύγουν και ο Ίδιος προσεύχεται στο όρος κατ’ ιδίαν. Οι μαθητές περνούν με το πλοίο την θάλασσα της Τιβεριάδος και πέφτουν σε νυχτερινή φουρτούνα. Φόβος και απόγνωση τους συνοδεύουν γιατί η πίστη ήταν στα λόγια. Και όταν βλέπουν τον Χριστό να περπατά στα κύματα περισσότερο φωνάζουν, συνδέοντας την θαλασσοταραχή με το φάντασμα που νομίζουν ότι βλέπουν. Εκείνη την στιγμή ο Χριστός τους καλεί να μην φοβούνται, αλλά να εμπιστευθούν την παρουσία Του και ο Πέτρος αναφωνεί με σκεπτικισμό: «Αν είσαι εσύ, Κύριε, απόδειξέ το κάνοντάς με να έρθω προς Εσένα περπατώντας κι εγώ στα κύματα». «Αν είσαι εσύ, απόδειξέ το με ένα θαύμα που να μη μένει μόνο σε Σένα, αλλά που να συμπεριλαμβάνει κι εμένα». Μόνο που το θαύμα δεν έχει να κάνει με την πίστη που είναι σαν τον κόκκο του σιναπιού, αλλά με την πίστη των ματιών και του νου, την πίστη του ορθολογισμού, την πίστη που ζητά αποδείξεις «εδώ και τώρα». Κι όμως, ο Χριστός τον καλεί, για να διαπιστώσει ο Πέτρος πως αυτό το «εδώ και τώρα» που ζητά απαιτεί απόλυτη εμπιστοσύνη, κλείσιμο των ματιών του σώματος και άνοιγμα των ματιών της καρδιάς. Βουλιάζει, αλλά ο Χριστός τον σώζει. Και τότε ακούμε τον λόγο του ευαγγελιστή ως συμπέρασμα: «μόλις ανέβηκαν στο καΐκι, κόπασε ο άνεμος». Ο Χριστός κρατά από το χέρι τον Πέτρο και του δείχνει την δύναμη της εμπιστοσύνης. Και δεν σταματά τον άνεμο και την θαλασσοταραχή, αλλά αφού ανέβουν και οι δύο στο πλοίο, αφού πειστούν οι άλλοι μαθητές για την δύναμη της πίστης, για τον χρόνο που ο Θεός ορίζει, τότε θα τερματιστεί η δοκιμασία!
Πίστη στον Θεό και εμπιστοσύνη στον δικό του τρόπο θέασης του χρόνου για όλους μας μάς χρειάζονται! Αναζήτηση του Θεανδρικού Προσώπου στην Εκκλησία, που είναι το πλοίο στο οποίο συνταξιδεύουμε με όσους επίσης θέλουν να Τον αναζητούν και να Τον αγαπούν. Άνοιγμα των ματιών της καρδιάς και καλλιέργεια της πίστης που φωλιάζει μέσα μας σαν κόκκος σιναπιού, με έγνοια για τους άλλους! Και αναζήτηση της χαράς που καλύπτει κάθε πρόσκαιρη λύπη, με ταυτόχρονη αντίσταση στο «εδώ και τώρα» του κόσμου μας, που έχει ταυτίσει την ευτυχία με την ηδονή της στιγμής και όχι με την υπομονή της προσμονής και την βίωση της αγάπης του Θεού.
Ας ζούμε στον πολιτισμό της στιγμής. Το εφόδιο της πίστης θα υπάρχει περιμένοντάς μας να το οικειωθούμε!
Κέρκυρα, 18 Αυγούστου 2019
Κυριακή Θ’ Ματθαίου
