Οι μαθητές που ετοιμάζονται για τις Πανελλήνιες σχεδόν κάθε Κυριακή γράφουν διαγώνισμα. Τα φροντιστήρια και όσοι κάνουν ιδιαίτερα «σέβονται» τον εαυτό τους και δεν μπορούν να αφήσουν την Κυριακή εκτός του προγράμματος των μαθητών. Αλλά και όσοι ασχολούνται με την διασκέδαση των ανθρώπων, με την έξοδό τους, τον καφέ, το φαγητό, το ποτό τους είναι αυτονόητο ότι την Κυριακή περιμένουν. Τώρα πλέον έχει καταργηθεί και η κυριακάτικη αργία των εμπορικών καταστημάτων. Η μισή κοινωνία περιμένει την άλλη μισή την Κυριακή για να της προσφέρει υπηρεσίες, να ζήσει, να κερδίσει...
Η γενιά των γονέων των σημερινών υποψηφίων, όταν έδινε Πανελλήνιες, θεωρούσε αδιανόητο η Κυριακή να μην είναι ελεύθερη. Τα διαγωνίσματα γράφονταν το Σάββατο, εναλλάξ με την Έκθεση. Η Κυριακή είχε ιερότητα. Ακόμη κι αν δεν πήγαινες εκκλησία, ήταν μέρα αλλαγής ρυθμού. Ακόμη κι αν το απόγευμα ήταν αφιερωμένο στο διάβασμα, έφτανε το αλλιώτικο κυριακάτικο πρωινό ώστε η ημέρα να είναι γιορτή. Σήμερα είναι ευκαιρία εργασίας και κατανάλωσης. Σημεία των καιρών.
Έχουμε συμβιβαστεί ως κοινωνία με το γεγονός ότι το ήμισυ των συνανθρώπων μας δεν τηρεί την εντολή της Γραφής «μία ημέρα να είναι αφιερωμένη στον Κύριο τον Θεό σου». Βοηθούμε μάλιστα αποφασιστικά προς αυτή την κατεύθυνση. Απέχουμε από τον εκκλησιασμό κανονίζοντας άλλες δραστηριότητες, αθλητικές, πολιτισμικές, εκδρομικές, κοινωνικές, φυσιολατρικές. Έχουμε ήσυχη την συνείδησή μας όταν χτυπά η καμπάνα, διότι νιώθουμε τόσο κουρασμένοι και δικαιούμαστε την συνέχεια του ύπνου. Δεν καταλαβαίνουμε ότι αν η Κυριακή δεν ξεκινά από τον ναό, τότε ήδη έχει απο-ιεροποιηθεί. Γιατί να μην πάμε για ψώνια μετά; Γιατί να μην πιούμε έξω τον καφέ μας ή να μην φάμε το φαγητό μας εκτός του σπιτιού μας; Γιατί να μη είναι η πιο εκκοσμικευμένη ημέρα της εβδομάδας, η οποία ξεκινά από το Σαββατόβραδο του ξενυχτιού, ενίοτε και της αμαρτίας;
Η οικονομία ζητά η Κυριακή να είναι ημέρα κατανάλωσης. Θεωρεί υποκρισία να ανοίγουν τα μαγαζιά μετά την ώρα του εκκλησιασμού. Κι αν τηρήσει την ρήτρα αυτή, οι εργαζόμενοι είναι από νωρίς εκεί. Η Κυριακή είναι η ευκαιρία να κάνουμε τις δουλειές που δεν προλάβαμε την εβδομάδα, όχι η ημέρα που μαζευόμαστε στο τραπέζι ως οικογένεια, η μέρα της συνάντησης και της ενότητας, αλλά μία ακόμη συνέχεια του τρόπου ζωής που ξεχνά Θεό και πλησίον.
Η Εκκλησία δεν αντέδρασε ιδιαίτερα στο άνοιγμα των καταστημάτων και τις Κυριακές. Δεν αντιδρά όταν τα παιδιά κάνουν μάθημα την Κυριακή, ούτε φωνάζει, έστω και βοώσα εν ερήμω, στους γονείς ότι χωρίς ιερή μέρα, δεν υπάρχει ζωή που να γίνεται ιερή. Καταλαβαίνει το άγχος των παιδιών που πρέπει να προετοιμασθούν για τις εξετάσεις. Το άγχος των οικογενειών που πρέπει να συμπληρώσουν τα ψώνια που δεν έκαναν την εβδομάδα. Το άγχος των ανθρώπων να κάνουν κάτι διαφορετικό τις Κυριακές. Δεν τόνισε ότι ο μόνος λόγος εργασίας της Κυριακής είναι η ανάγκη της αγάπης. Η μάνα που μαγειρεύει. Ο εργαζόμενος στα νοσοκομεία, στην συγκοινωνία, όπου υπάρχει ωφέλεια. Δεν επέμεινε, αν δε γίνεται αλλιώς, όλα να ξεκινούν μετά την λειτουργία. Τουλάχιστον να λειτουργούνται μικροί και μεγάλοι, να ανταλλάσσουν το άγχος με την εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού. Την μόνη που σε κάνει να νικάς τον χρόνο!
Η ευθύνη και πάλι είναι προσωπική...
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
στο φύλλο της Τετάρτης 6 Δεκεμβρίου 2017