«Μὴ ψεύδεσθε εἰς ἀλλήλους, ἀπεκδυσάμενοι τὸν παλαιὸν ἄνθρωπον σὺν ταῖς πράξεσιν αὐτοῦ καὶ ἐνδυσάμενοι τὸν νέον τὸν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ᾿ εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν» (Κολοσ. 3, 9-10).
«Μὴ λέτε ψέματα ὁ ἕνας στὸν ἄλλο, ἀφοῦ βγάλατε ἀπὸ πάνω σας τὸν παλιὸ ἁμαρτωλὸ ἑαυτό σας μὲ τὶς συνήθειές του. Τώρα πιὰ ἔχετε ντυθεῖ τὸν καινούριο ἄνθρωπο, ποὺ ἀνανεώνεται συνεχῶς σύμφωνα μὲ τὴν εἰκόνα τοῦ δημιουργοῦ του, ὥστε μὲ τὴ νέα ζωή του νὰ φτάσει στὴν τέλεια γνώση τοῦ Θεοῦ».
Γιατί λέμε ψέματα οι άνθρωποι; Υπάρχουν μερικές προφανείς αιτίες, όπως το
ότι θέλουμε να δικαιολογηθούμε για πράξεις μας, τις οποίες κατανοούμε ότι δεν
μπορούμε να χαρακτηρίσουμε ως καλές και σωστές, ενώ άλλοτε θέλουμε να κάνουμε
επίδειξη χαρισμάτων, ικανοτήτων, επιτυχιών, χωρίς πραγματικό αντίκρισμα. Κάποιοι
δεν έχουμε συνειδητοποιήσει τι πραγματικά μάς συμβαίνει, με αποτέλεσμα να
παρουσιάζουμε έναν ψεύτικο εαυτό. Άλλοτε, δεν έχουμε φιλοσοφήσει στη ζωή και το
νόημά της κι έτσι κοροϊδεύουμε τον εαυτό μας και τους άλλους, ότι δεν θα έχουμε
τέλος, ότι έχουμε δίκιο σε όλα, ότι εμείς είμαστε και κανένας άλλος. Η ηδονή
όμως της εξουσίας, της επικράτησης, της δόξας, της αποδοχής μάς κάνει να
επιλέγουμε την οδό και τον τρόπο του ψέματος.
Η
Βίβλος ξεκινά την διήγησή της για τον κόσμο με την ιστορία ενός μεγάλου ψέματος:
αυτού που είπε ο διάβολος στους ανθρώπους, ότι αν έτρωγαν από το δέντρο της
γνώσης του καλού και του κακού δεν θα πέθαιναν, αλλά θα γίνονταν θεοί. Ο διάβολος
κατηγορεί τον Θεό ότι είπε ψέματα στους ανθρώπους. Οι άνθρωποι τον πιστεύουν,
συνυπολογίζοντας και την εικόνα μπροστά στα μάτια τους, της ωραιότητας του
καρπού του δέντρου. Έτσι, επιλέγουν να ακολουθήσουν την οδό του ψέματος του
διαβόλου και όχι την αλήθεια της σχέσης με τον Θεό. Θα διαλύσουν αυτή τη σχέση μη αναλαμβάνοντας την
ευθύνη της επιλογής τους. Θα δικαιολογηθούν για το ότι έχουν κρυφτεί από τα
μάτια του Θεού, λόγω της γυμνότητάς τους. Έτσι, θα αναγκαστούν να παραδεχτούν την
αμαρτία τους, μόνο που θα κατηγορήσουν ο άνδρας τη γυναίκα και η γυναίκα τον
διάβολο, κανείς όμως δεν θα παραδεχθεί ότι φταίει. Το ένα ψέμα φέρνει το άλλο.
Το
ψέμα έρχεται όταν οι άνθρωποι δεν είμαστε έτοιμοι να έχουμε γνήσιες σχέσεις με
τους συνανθρώπους μας, αλλά θέλουμε είτε να πούμε τη μισή αλήθεια ή να
στηρίξουμε τις σχέσεις μας τους άλλους στο ψέμα που εντυπωσιάζει πρόσκαιρα,
αλλά δεν λυτρώνει. Η ζωή μας βρίθει περιπετειών, ακριβώς διότι στηρίζεται στη
φαντασία και στο ψέμα. Άλλοτε θα κερδίσουμε και άλλοτε θα χάσουμε, καθώς ο
κόσμος αποδέχεται το ψευδές, μέχρις ότου να γίνει κουραστικό ή να φανεί ένα πιο
πειστικό ψέμα. Ο κόσμος αρέσκεται να ζει στο ψευδές, διότι δεν θέλει να αναλάβει
ευθύνες και όποιος του υποδεικνύει το ψέμα του, εξασφαλίζει το μίσος και την
απόρριψη. Όμως η ζωή μόνο με την αλήθεια μπορεί να πάει μπροστά. Ο λαός μας το
λέει. «Το ψέμα έχει κοντά ποδάρια».
Ο απόστολος Παύλος, στην προς Κολοσσαείς επιστολή του, μας προτρέπει, αν θέλουμε να είμαστε άνθρωποι του Χριστού, άνθρωποι της βασιλείας των ουρανών, άνθρωποι της καινούργιας ζωής και δημιουργίας, να μη ψευδόμαστε ο ένας προς τον άλλο. Να μην ψευδόμαστε προς τον εαυτό μας, αλλά να μάθουμε από την νεαρή μας ηλικία να είμαστε ειλικρινείς, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες για τα λάθη μας και παλεύοντας για την μετάνοια και αλλαγή. Να θυμόμαστε ότι είμαστε πλασμένοι κατ’ εικόνα Θεού, που είναι η αλήθεια, η οδός και η ζωή. Και μέσα στην αλήθεια, ακόμη κι αν δυσκολευόμαστε στις σχέσεις μας, θα βρούμε την αυθεντικότητα της αγάπης και της κοινότητας, διότι ο Χριστός δεν θα μας εγκαταλείψει. Ίσως χρειαστεί να αφήσουμε πίσω ανθρώπους που δεν θέλουν την αλήθεια, αλλά μόνο την κολακεία. Αυτό όμως είναι αναγκαίο, για να μη φθειρόμαστε. Εκεί όμως που δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι, διότι οι σχέσεις είναι υποχρεωτικές, ας επιλέξουμε να λέμε και να είμαστε αληθινοί, με διακριτικότητα και αγάπη. Για να μην τρέφουμε κι εμείς ψευδαισθήσεις.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
19 Ιανουαρίου 2025
Κυριακή ΙΒ’ Λουκά
