ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΒΑΣΑΜΕ 126- ΙΑΚΩΒΟΣ Θ. ΜΑΡΤΙΔΗΣ, “ΠΛΑΘΟΝΤΑΣ ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ”, εκδόσεις ΑΡΜΟΣ
Μία από τις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε οι περισσότεροι γονείς σήμερα είναι το ότι δεν έχουμε ένα συγκεκριμένο σχέδιο-πλάνο σχετικά με την ανατροφή των παιδιών μας. Έχουμε υπόψιν ότι το παιδί μας έχει ανάγκες και, συνήθως, το αφήνουμε αυτό να μας κατευθύνει στην όποια πορεία προς το μεγάλωμά του. Το παιδί είναι το κυριαρχικό και αυτό γεννά μεγάλες δυσκολίες, τόσο απέναντί μας, όσο και όταν καλείται να κοινωνικοποιηθεί, σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης, από τον παιδικό σταθμό έως το Λύκειο. Στο Πανεπιστήμιο και στη ζωή οι ψευδαισθήσεις έχουν τελειώσει, τόσο για εκείνο όσο και για μας.
“Γονείς δεν γεννιόμαστε, γινόμαστε”, υποστηρίζει ο εξαίρετος ψυχίατρος, ψυχοθεραπευτής και συγγραφέας Ιάκωβος Θ. Μαρτίδης, σε ένα πολύ δυνατό βιβλίο του με τίτλο “Πλάθοντας ευτυχισμένα παιδιά” (εκδόσεις ΑΡΜΟΣ). Ο συγγραφέας καταγράφει μέσα από ένα πολύ ενδιαφέρον αλφαβητάρι 24 θέματα που απασχολούν ή θα έπρεπε να απασχολούν τους γονείς, κατά την ανατροφή των παιδιών, μη παραμένοντας στο επίπεδο του γενικού, αλλά παραθέτοντας περιπτώσεις μελέτης από την κλινική του εμπειρία, οι οποίες λειτουργούν πολύ βοηθητικά στον λόγο. Το βιβλίο είναι έτσι κι αλλιώς γραμμένο για κάθε αναγνώστη, εύληπτο, σοβαρό και, ταυτόχρονα, γοητευτικό, καθώς η γλώσσα του είναι προσιτή και ζωντανή. Το ταξίδι όμως στα θέματα της ανατροφής μπορεί να κινητοποιήσει τον κάθε γονέα να δει πού υστερεί και, την ίδια στιγμή, να διαπιστώσει ότι πάντοτε υπάρχει περιθώριο για καινούργιες αρχές.
Κλειδί η έννοια του “πλάθω”. Για τον συγγραφέα μάς έχει δοθεί να ζητούμε το καλό. Επομένως, είναι θέμα ανατροφής πώς θα πάρουμε σχήμα, θα πλαστούμε ώστε να το επιδιώκουμε στη ζωή μας και αυτό προϋποθέτει γονείς με στόχους, γονείς που νιώθουν ότι υπάρχουν αξίες με τις οποίες μπορούν να μπολιάσουν τα παιδιά τους. Τέτοιες, κατά τον συγγραφέα, είναι:
Η αγάπη που λειτουργεί διακριτικά και όχι υπερπροστατευτικά.
Η ελευθερία τού να μεγαλώνουμε παιδιά που θα μας καταστήσουν “άχρηστους”, δηλαδή αχρείαστους γονείς, για τα επόμενα βήματά τους και που θα ανταποδώσουν αγάπη και όχι εξάρτηση και υποχρέωση.
Η χαρά διότι το παιδί θα μαθαίνει να διαμορφώσει τη δική του ταυτότητα, χωρίς το άγχος ότι θα πρέπει να ικανοποιήσει τους γονείς, που το θεωρούν αντίγραφό τους ή όργανο επίτευξης δικών τους, εκπληρωμένων ή και μη, στόχων, αλλά και χωρίς φόβους και φοβίες που θα το κρατάνε εγκλωβισμένο σε απουσία δημιουργικότητας.
Η δυνατότητα, ακόμη και σε αποτυχημένες σχέσεις των μεγάλων (διαζύγιο), το παιδί να κρατήσει όμορφα στοιχεία, την έγνοια για τον άλλο, την κριτική ικανότητα, την ομορφιά, την προσμονή της δικής του επιλογής για το τι αξίζει αληθινά, την απεμπλοκή του από τους ανταγωνισμούς των γονέων, ώστε να πάρει το μεγάλο μάθημα, πως σε κάθε ήττα δεν έρχεται το τέλος, αλλά η καινούργια αρχή.
Η κατανόηση της σημασίας της αγκαλιάς ως βάσης για την ανατροφή των παιδιών, της συμπόρευσης με το παιχνίδι και τη διάθεση ποιοτικού χρόνου σ’ αυτό, τα όρια και τον διάλογο ως κλειδιά για να μη διαμορφωθεί μια προσωπικότητα που θα νομίζει ότι δικαιούται να τα έχει όλα, όπως επίσης και ένας άνθρωπος που θα νιώθει ενοχές λόγω των ανερμήνευτων “πρέπει” με τα οποία οι γονείς θα τον έχουν φορτώσει.
Η υπενθύμιση του ενός γονέα στον άλλο ότι παραμένουν ζευγάρι, το οποίο χρειάζεται να στηρίζει τη δική του σχέση, για να μπορεί να δώσει στα παιδιά του.
Ευτυχισμένο τελικά είναι το παιδί που μεγαλώνει με αγάπη, βρίσκει ως νόημα της ζωής του την αγάπη και μπορεί με την αγάπη να νικά, να αντέχει, να μοιράζεται, να χτίζει, να ζει. Αυτός είναι ο τρόπος του Θεού, ο οποίος αγάπη εστί.
Η αγάπη, πέρα από τις αποτυχίες, είναι τελικά το παράδειγμα που οι γονείς μπορούν να δώσουν, για να νιώσει το παιδί τους τελικά ότι η ευτυχία δεν είναι στα λόγια, αλλά στην πράξη.
Ένα εξαιρετικό βιβλίο-οδηγός για γονείς που θέλουν να έχουν σκοπό στην ανατροφή των παιδιών τους.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
20 Νοεμβρίου 2023