Ένα από τα συγκλονιστικότερα συναξάρια της χριστιανικής παράδοσης είναι αυτό των αγίων μαρτύρων Λαυρεντίου του αρχιδιακόνου, Σίξτου, πάπα Ρώμης, και Ιππολύτου, που γιορτάζουν στις 10 Αυγούστου. Στα χρόνια του αυτοκράτορα Βαλεριανού ξέσπασε διωγμός, στον οποίο οι κληρικοί εκτελούνταν με απλή εξακρίβωση της ταυτότητάς τους. Ο Σίξτος συνελήφθη και ο αρχιδιάκονος Λαυρέντιος, με δάκρυα στα μάτια, λίγο πριν το μαρτύριο, τον παρακάλεσε να μην τον εγκαταλείψει: «πού πας, πατέρα, χωρίς τον γιο σου; Ποια θυσία ετοιμάζεσαι να κάνεις χωρίς τον διάκονό σου; Με κρίνεις ανάξιο γι’ αυτήν;». Και ο επίσκοπος της Ρώμης του απάντησε ότι δεν τον εγκαταλείπει, αλλά τον προορίζει για μεγαλύτερους αγώνες. «Εμείς, σαν γέροι που είμαστε, δίνουμε αγώνα πιο ελαφρύ. Εσύ, νέος και γεμάτος σφρίγος, θα ζήσεις ενδοξότερο θρίαμβο».
Ο Λαυρέντιος θα μοιράσει τα όποια χρήματα είχε η Εκκλησία της Ρώμης στους φτωχούς. Θα συλληφθεί από τον αυτοκράτορα και θα παραδοθεί προς φύλαξη στον τριβούνο Ιππόλυτο. Ο Λαυρέντιος θα τον βαφτίσει χριστιανό. Ο αυτοκράτορας θα ζητήσει τους θησαυρούς της Εκκλησίας και ο Λαυρέντιος θα τους παρουσιάσει: «Φτωχοί, τυφλοί, χωλοί είναι οι θησαυροί μας, βασιλιά», του είπε. Το μαρτύριο ακολούθησε για όλους.
Πόσο ωραία η αντίθεση στην Εκκλησία ανάμεσα στον ηλικιωμένο και τον νέο! Η κάθε ηλικία καλείται να δώσει τον δικό της αγώνα. Ο σκοπός όμως παραμένει ο ίδιος: η αγάπη για τον Θεό και τον άνθρωπο. Όχι η δόξα, όχι τα χρήματα, όχι η καλή ζωή, όχι ο φόβος. Τα πάντα περνούνε από το αγαπημένο πρόσωπο του Χριστού και την σχέση μαζί Του. Τα πάντα περνούνε από αυτούς που αγαπά ο Χριστός: όλους τους ανθρώπους και, ιδίως, όσους έχουν ανάγκη, αυτούς που η κάθε εξουσία περιφρονεί, μαζί και τους χριστιανούς.
Ο γέροντας και ο νέος. Σε μια εποχή στην οποία το να περνούνε τα χρόνια θεωρείται νόσος, το να μιμείται ο μεγαλύτερος τον νεώτερο θεωρείται υγιές, το να υπάρχει ένας πολιτισμός στον οποίο η τρίτη ηλικία θεωρείται απευκταία, όταν οι ηλικιωμένοι έχουν ως προορισμό τους τους οίκους ευγηρίας και εκεί την μοναξιά, η Εκκλησία δείχνει αυτόν τον ευλογημένο σεβασμό σε όλη την εξέλιξη της ζωής. Κάθε ηλικία είναι του Θεού. Δεν είναι ο θάνατος τυραννία, ούτε φόβος, ούτε καν λύτρωση. Είναι η έξοδος από τα λυπηρότερα προς τα θυμηδέστερα και, την ίδια στιγμή, η κληροδότηση της πείρας της ζωής και της ομορφιάς της αγάπης ως μνήμη και ως προτροπή στους πιο νέους. Αν βλέπουμε τους ανθρώπους, κάθε ηλικίας, ως εικόνες Θεού, ως πρόσωπα που πορεύονται προς την αγιότητα, τότε όλα φωτίζονται αλλιώς.
Θησαυροί της Εκκλησίας είναι οι περιφρονημένοι. Στους καιρούς μας οι ηλικιωμένοι, εκτός από τον φόβο του θανάτου, έχουν και τον φόβο της μοναξιάς. Γι’ αυτό και αντιδρούν κάποτε με επιθετικότητα και παράπονο εναντίον των νεώτερων. Στην θεία λειτουργία της Εκκλησίας χωρούνε όμως όλοι. Και στον αγώνα της Βασιλείας του Θεού δεν περισσεύει κανείς. Χρειάζονται όμως, και είναι ανθρώπινο αυτό, οι μεγαλύτεροι την έκφραση της αγάπης, το ενδιαφέρον και την στοργή. Και εκείνοι ας μην οχυρώνονται πίσω από την ιδιοτροπία τους, αλλά να ανοίγουν τον δρόμο για τον Θεό με την αγάπη και την προσευχή τους για τους νεώτερους. Αυτή είναι η νίκη κατά του όποιου χάσματος των γενεών.
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
Δημοσιεύθηκε στην "Ορθόδοξη Αλήθεια"
στο φύλλο της Τετάρτης 10 Αυγούστου 2022
