«Καὶ εἶπεν αὐτῷ Ναθαναήλ· ἐκ Ναζαρὲτ δύναται τι ἀγαθὸν εἶναι; λέγει αὐτῷ Φίλιππος· ἔρχου καὶ ἴδε» (Ιωάν. 1, 47)
«Μπορεῖ ἀπὸ τὴ Ναζαρὲτ νὰ βγεῖ τίποτα καλό;» τὸν ρώτησε ὁ Ναθαναήλ. «῎Ελα καὶ δὲς μόνος σου», τοῦ λέει ὁ Φίλιππος.
«Έρχου και ίδε», λέει ο Φίλιππος στον Ναθαναήλ,
στην απορία του τελευταίου για το αν είναι δυνατόν κάποιος που καταγόταν από
περιοχή στην οποία κατοικούσαν πολλοί ειδωλολάτρες και οι Ιουδαίοι ήταν αρκετά
ιδιόρρυθμοι, να είναι αυτός που περίμεναν ως Μεσσία. Ο Φίλιππος, έχοντας γίνει
ήδη μαθητής του Χριστού, προτρέπει τον φίλο του να δοκιμάσει την γνωριμία. Και
ο λόγος αυτός έχει μείνει στην ιστορία της πίστης ως ένας λόγος συνεχούς
πρόσκλησης να δοκιμάσουμε ποιος είναι ο Χριστός και να αποφασίσουμε αν θέλουμε
να Τον ακολουθήσουμε. Μένει το ερώτημα σήμερα, Κυριακή της Ορθοδοξίας, ποιος
μας καλεί να έρθουμε και τι θα δούμε.
Μας καλεί η Εκκλησία. Αυτό όμως δεν είναι κάτι που
το κατανοούμε εύκολα, διότι Εκκλησία είναι τα πρόσωπα. Μας καλούν λοιπόν αυτοί
και αυτές που θεωρούν τους εαυτούς τους χριστιανούς. Μας καλούν οι επίσκοποι,
οι ιερείς, οι μοναχοί και οι μοναχές που έχουν αφιερώσει όλη τους την ζωή ή μεγάλο
μέρος της στον Χριστό. Και μας καλούν να συναντήσουμε τον Χριστό. Όμως αυτή η
πρόσκληση περνά μέσα από τα πρόσωπά τους. Μας καλούν να συναντήσουμε στα πρόσωπά
τους τον Χριστό. Να ακούσουμε λόγους, ερμηνείες, να συμμετάσχουμε σε δράσεις
κατηχητικές και φιλανθρωπικές, κυρίως να κοινωνήσομε στην θεία λειτουργία τον
Χριστό που είναι ο προσφέρων και προσφερόμενος. Όμως εμείς τι βλέπουμε;
Βλέπουμε, άραγε, το πρόσωπο του Κυρίου Ιησού, το
πρόσωπο που είναι η αγάπη και μας δίνει την αγάπη; Βλέπουμε το πρόσωπο που
είναι η ανάσταση και μας δίνει την ανάσταση; Βλέπουμε το πρόσωπο που είναι το
φως και μας δίνει φως, χαρά και ελπίδα; Ή βλέπουμε «ανθρώπων έργα» στο όνομά
Του; Βλέπουμε ανθρώπους που ζούνε με απόσταση από μας, δεν έχουν επαφή με την
καθημερινότητα της ζωής, λειτουργούν σαν μικροί πρίγκιπες, υπηρέτες ενός θεσμού
που συχνά συσχηματίζεται με το ρεύμα του αιώνος τούτου. Βλέπουμε πάλι ανθρώπους
οι οποίοι δεν έχουν καμία επαφή με τον κόσμο αυτό, ονειρεύονται επιστροφή σε ένα
χτες, το οποίο έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί, ή σκέφτονται με τους όρους ενός
μέλλοντος που είναι μεταθανάτιο και μόνο, χωρίς παρόν. Βλέπουμε ανθρώπους που
επιλέγουν, στο όνομα των μικροσυμφερόντων, να μην αίρουν τον σταυρό της εξόδου
από τους τέσσερις τοίχους των ναών, ούτε να τολμούν να ομολογήσουν την αλήθεια,
όπως η Εκκλησία στην μακραίωνη ιστορία της θεωρούσε χρέος να ομολογήσει. Βλέπουμε
ανθρώπους που έχουν εγκαταλείψει την ιεραποστολή, στο όνομα της πολιτικής: γιατί πολιτική είναι να ασχολείται κάποιος,
επικαλούμενος τον Χριστό, με θεωρίες συνωμοσίας, να σπέρνει φόβο για το μέλλον,
για το τέλος του κόσμου, να μην τολμά να καταδικάσει όποιον πόλεμο, από όπου κι
αν προέρχεται, αλλά να σκέφτεται με κριτήριο το τι συμφέρει στην δική του ζωή
και στην δική του θέαση περί της Εκκλησίας, και να σιωπά επιλεκτικά ή να
διαμαρτύρεται επιλεκτικά. Βλέπουμε ανθρώπους που, για να γίνουν αρεστοί, λαϊκίζουν, αντί να γίνονται παιδαγωγοί του
λαού εις Χριστόν και εις την Εκκλησίαν. Κυρίως, βλέπουμε ένα σώμα το οποίο δεν
τολμά να φύγει από αγκυλώσεις της ζωής που πέρασε, να συζητήσει αλλαγές και
τομές που θα κάνουν την γλώσσα του, τον τρόπο του, την μαρτυρία του φρέσκο
κρασί, όπως είναι ο Χριστός, πάντοτε νέος και ανακαινίζων. Βλέπουμε μία εκμετάλλευση
του λόγου αγίων γερόντων, ενίοτε και παρουσίαση ψευδών τοποθετήσεων ως
αυθεντικών, για να δικαιολογηθεί ένας ζηλωτισμός που δεν είναι παροξυσμός
αγάπης, καλών έργων, προσευχής και αληθείας, αλλά ζηλωτισμός φόβου,
κινδυνολογίας και πνευματικής παραζάλης.
«Για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά πολλή», λέει
ο ποιητής. Και συνεχίζει: «θέλει νεκροί χιλιάδες να ‘ναι στους τροχούς, θέλει
κι οι ζωντανοί να δίνουν το αίμα τους» (Οδ. Ελύτης). Αυτό ήταν, είναι και θα
είναι η Ορθοδοξία. Οι άγιοί της, οι οποίοι ανέβαιναν στους τροχούς της ιστορίας
με το μαρτύριο της αγάπης και το μαρτύριο του αίματος. Οι ζωντανοί κάθε εποχή
που είχαν την απόφαση όχι να βλέπουν εχθρούς γύρω τους, αλλά να έχουν την ειρήνη του Χριστού στις καρδιές
τους και την χαρά της αγάπης, ακόμη κι αν ο κόσμος τους μισεί. Ορθοδοξία
σημαίνει συγχώρηση. Σημαίνει συνύπαρξη. Σημαίνει περίσσια ζωής και ελπίδας, που
δίνεται αφειδώλευτα. Ορθοδοξία σημαίνει παρηγοριά του θλιμμένου και χορός με
τον χαίροντα! Ορθοδοξία σημαίνει ο Χριστός εις τους αιώνας. Ο Χριστός της
αλήθειας, της αγάπης και της ανάστασης.
Κυριακή της Ορθοδοξίας. Το «έρχου και ίδε», ξεκινά από την ευθύνη μας όποιος έρθει και μας δει, να πει «αληθείς Ισραηλίται εσμέν, εν οις ουκ έστι δόλος», αλλά μόνο αγάπη και φως!
π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός
13 Μαρτίου 2022
Κυριακή της Ορθοδοξίας
