1991, αμφιθέατρο της Φιλοσοφικής στου
Ζωγράφου. Ο καθηγητής Μητσάκης μας διδάσκει "Άξιον Εστί" του Ελύτη.
Ωραία ανάλυση. Ευκαιρία σπουδής στην ταυτότητα του Ελληνισμού, αλλά και στην
πρόσληψη της ζωής από όλες τις γενιές. Ο "κύκλος των χαμένων
φοιτητών" και άλλες αριστερές δυνάμεις δεν πάνε τον καθηγητή για
πολιτικούς λόγους. Λένε λοιπόν να του κάνουν αντιπερισπασμό. Έτσι, ενώ έχει
έρθει για να ξεκινήσει το μάθημα, εμφανίζεται μια παρέα με ένα κασετόφωνο τότε
και βάζει το " Ανοίγω το στόμα μου". Δεν μου ήταν γνωστό. Από το
" Άξιον Εστί' είχαμε μάθει το " Ένα το χελιδόνι" και το
"της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ" στις γιορτές για το Πολυτεχνείο. Την ώρα
που ακούμε το τρίλισμα του μπουζουκιού, τον βαθύ καημό, την ελεγεία της φωνής
του Μπιθικώτση νιώσαμε ότι ο Θεοδωράκης δεν ήταν μόνο ένας αριστερός
επαναστάτης, που ονειρευόταν έναν κόσμο δικαιοσύνης, κατά τα κομμουνιστικά
ιδεώδη. Ήταν και ένας έμπειρος της παράδοσης του λαού μας, της ψαλμωδίας του,
του λυγμού του Παπαδιαμάντη, αλλά και του καημού των ερωτευμένων κοριτσιών. Γι'
αυτό και μπόρεσε να μελοποιήσει αξεπέραστα τους ποιητές μας. Γιατί ζούσε την
Ρωμηοσύνη ως την ταυτότητά του. Δάκρυσα ακούγοντας αυτή την εισαγωγή στο
τραγούδι. Τον τρόπο που μου θύμισε το "Ανοίξω το στόμα μου και
πληρωθήσεται πνεύματος" του βυζαντινού ποιητή και την πρόσληψη από τον
Ελύτη. Κυρίως όμως το πώς ο Μίκης "χώνεψε" στην μουσική του έμπνευση
όλα τα βιώματα του Ελληνισμού. Από όλα τα τραγούδια του, τα οποία με συνοδεύουν
από το πικάπ του πατέρα μου, τους δίσκους που τριζοβολούσαν στην φθαρμένη
βελόνα, που τα τραγουδήσαμε στις γιορτές και τις επετείους, αλλά και μας
συντροφεύανε στην παρέα του ραδιοφώνου με την οποία διαβάζαμε αυτό, το "
Ανοίγω το στόμα μου", ήταν, είναι και θα είναι για μένα ο Μίκης
Θεοδωράκης. Ο καθηγητής Μητσάκης δεν είπε τίποτα εκείνη την ώρα που γινόταν το happening. Ούτε το σχολίασε. Αφέθηκε κι αυτός μαζί μας στην μαγεία
του Θεοδωράκη. Ένα ευχαριστώ και μία μνημόνευση ας είναι η προσευχή μας γι'
αυτό τον μεγάλο Έλληνα. Και ο Θεός να του ανταποδώσει το ότι έκανε μουσική και
τραγούδι τα αισθήματα, τις ιδέες, τους καημούς, τις χαρές, τα δάκρυά μας. Αυτό είναι άλλωστε αγάπη.
