«Ο Ησαΐας προεικόνισε την σύλληψη του Χριστού από την Παναγία ενεργώς με όσα αξιώθηκε ήδη μακαρίως να πάθει. Διότι αυτός δεν είδε τον Σεραφείμ να παίρνει αμέσως τον άνθρακα από το νοητό θυσιαστήριο του ουρανού. Τούτον τον πήρε ο Σεραφείμ με την λαβίδα, με την οποία έγγισε και τα χείλη του, δίδοντας την κάθαρση. Αυτή η εμπειρία της λαβίδας ήταν το ίδιο μ’ εκείνο το μεγάλο θέαμα που είδε ο Μωυσής, μια βάτος που ήταν αναμμένη με πυρ και δεν κατακαιόταν.
Ποιος δεν γνωρίζει ότι εκείνη η βάτος και αυτή η λαβίδα ήταν όπως η παρθενομήτωρ, που συνέλαβε μέσα της το θείο πυρ απυρπολήτως, αφού και εδώ αρχάγγελος μεσίτευε στην σύλληψη και συνήνωνε δι’ αυτής τον αίροντα την αμαρτία του κόσμου με το ανθρώπινο γένος και με την απόρρητη συνάφεια μας εξάγνισε; Επομένως αυτή η παρθενομήτωρ είναι η μόνη μεθόριο κτιστής και άκτιστης φύσεως. Όσοι βέβαια γνωρίζουν τον Θεό θα αναγνωρίσουν και αυτήν ως χώρα του αχωρήτου θα υμνήσουν μετά τον Θεό όσοι υμνούν τον Θεό. Αυτή είναι και η αιτία των πριν από αυτή και προστάτιδα των μετά από αυτή και πρόξενος των αιωνίων αγαθών. Αυτή είναι υπόθεση των προφητών, αρχή των Αποστόλων, εδραίωμα των μαρτύρων, κρηπίδα των διδασκάλων. Αυτή είναι η δόξα των επί γης, η τερπνότητα των ουρανίων, το εγκαλλώπισμα όλης της κτίσεως. Αυτή είναι η καταρχή, η πηγή και η ρίζα της αποθησαυρισμένης για μας ελπίδος στους ουρανούς» (Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, « Ομιλία ΙΔ’ εις τον Ευαγγελισμόν»)
Στην εορτή του Ευαγγελισμού βλέπουμε μία μοναδικής σημασίας αλήθεια της πίστης μας: ότι ο άνθρωπος συμμετέχει ενεργά στον ερχομό του Θεού στον κόσμο και δεν λειτουργεί παθητικά. Συμμετέχει με την ελεύθερη αποδοχή της κλήσης του από τον Θεό. Συμμετέχει με όλη του την ύπαρξη, καθώς συζητά, διαλέγεται με τον Θεό, διά μέσω του Αρχαγγέλου Γαβριήλ, χρησιμοποιεί τον νου του θέτοντας εύλογα ερωτήματα, όπως είναι το πώς θα γεννηθεί ο Θεός χωρίς να μεσολαβήσει η συνάφεια ανδρός και γυναικός, πώς θα ξεπεραστεί δηλαδή η φύση του κόσμου και του ανθρώπου, για να έρθει με τρόπο υπέρ την φύσιν ο Θεάνθρωπος. Συμμετέχει και προς τον άνθρωπο, διότι η Υπεραγία Θεοτόκος μάς δείχνει μέχρι πού μπορεί να φτάσει η ανθρώπινη φύση, δηλαδή να γίνει «άσπιλη, αμόλυντη, άφθορη, άχραντη, αγνή» και να αξιωθεί να παραμείνει εν παρθενία. Κι όμως, ενώ φτάνει τόσο ψηλά πνευματικά και να προσελκύσει κάθε ομορφιά και χάρη, εντούτοις, αν δεν γίνει Θεόνυμφος, αν δηλαδή δεν κοινωνήσει πλήρως τον Θεό με όλη την ύπαρξη, ψυχοσωματικά, τότε δεν μπορεί να σωθεί, να νικήσει τον θάνατο, να καταξιωθεί στην αιωνιότητα. Δεν είναι επειδή πλαστήκαμε κτιστοί. Είναι διότι το άκτιστον δεν επιβάλλει. Αγκαλιάζει το κτιστόν μόνο με την σύμφωνη γνώμη του τελευταίου. Του έχει μεταδώσει εξ αρχής της δημιουργίας του τόσο την εικόνα όσο και το καθ’ ομοίωσιν μαζί Του. Όμως η ομοίωση δεν έρχεται στανικά. Είναι δωρεά και ενεργοποιείται εν ελευθερία. Η Παναγία δείχνει το όριο του κτιστού, αλλά και την συγκατάβαση και την αγάπη του ακτίστου, διά της οποίας το κτιστό ενώνεται μαζί Του και θεοποιείται. Δεν γίνεται ο άνθρωπος θεός από μόνος του. Δεν του δόθηκε η θεία φύση, αλλά η δυνατότητα μετοχής σ’ αυτήν. Και η Παναγία μάς δείχνει ότι η αγάπη του ανθρώπου προς τον Θεό ολοκληρώνει την ύπαρξή μας, ενώ η παρουσία του Θεού εντός μας δεν μας συντρίβει, δεν μας κατακαίει, δεν μας εξουθενώνει, αλλά μας αγιάζει, θεοποιεί!
Στην εορτή του Ευαγγελισμού, της είδησης της χαράς και της ελπίδας, αναγνωρίζουμε στο πρόσωπο της Παναγίας μας την πηγή της αποθησαυρισμένης για μας ελπίδας στους ουρανούς. Ελπίζοντας στον τρόπο της , αυτόν της επίγνωσης των ορίων μας αλλά και της εμπιστοσύνης στον Θεό και στο θέλημά Του, πορευόμαστε στους καιρούς μας τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Βρίσκουμε στην Εκκλησία την ενεργοποίηση αυτής της ελπίδας και παλεύουμε για το ταξίδι προς την υπέρβαση των ορίων μας. Μόνο που ζητούμε την παρουσία, την εγκατοίκηση του Χριστού και στις δικές μας καρδιές. Αγαπώντας, ενεργοποιώντας κάθε χάρισμά μας, με πορεία προς τον ουρανό, μπορούμε να αλλάξουμε και τα γήινα. Είναι αυτό που λείπει στον θόρυβο και την απελπισία της εκκοσμικευμένης πραγματικότητας. Είναι το ΝΑΙ στον ορθόδοξο δρόμο να νικήσουμε τον θλιβερό εγωτισμό μας, να υπερβούμε την φύση μας που είναι η προσκόλληση στην ζωή με κάθε τρόπο, να αγγίξουμε την ελευθερία τόσο του σώματος όσο και της ψυχής. Να θυμηθούμε τελικά τους προγόνους μας οι οποίοι νίκησαν την φύση τους και πάλεψαν μέχρι θανάτου για τον τρόπο του υπέρ την φύσιν, που είναι η ελευθερία της αγάπης μέσα από την αγάπη για την ελευθερία!
