Η ΑΣΠΙΡΙΝΗ

Μαζί με τους γονείς ή ελεύθεροι; 

Ασπιρίνη

(Μουσική Γεράσιμος Ευαγγελάτος, Στίχοι Κώστας Τσίρκας, Τραγούδι Νατάσα Μποφίλιου , Δίσκος Δεύτερη ακρόαση της Μικρής Άρκτου)

Σαν παιδιά χωρίς γονείς όλοι εμείς, μετά τις 12 στα σπίτια μας γυρνάμε,
τόσοι φίλοι, συγγενείς κι όμως κανείς, ένα τηλέφωνο να μάθει πώς περνάμε,
τα παιδιά που συναντώ, όταν θα βγω, έχουν παράπονα που μοιάζουν στα δικά μου,
πίνουν, καπνίζουν κι αγαπούν όπως εγώ, όμως κανένας τους δεν ήρθε πιο κοντά μου.
γι’ αυτό κι εγώ θα κοιμηθώ με το παράθυρο ανοιχτό, να μετρηθώ με τη ζωή που μου ’ χει μείνει,
γι αυτό κι εγώ θα κοιμηθώ κι όταν ξυπνήσω, πριν ντυθώ, θα νικηθώ με ένα καφέ και μια ασπιρίνη.
Σαν παιδιά χωρίς γονείς πόσο να πιεις, να δεις διπλά όσα και μόνα τους πονάνε,
πόσα χρόνια ν’ αρνηθείς προτού τα δεις, μπροστά στα μάτια σου χαμένα να περνάνε.
Τα παιδιά που συναντώ μελαγχολούν, βλέπουν το μέλλον σαν αγάπη που ‘χει αργήσει
κάνουνε όνειρα τις νύχτες όταν πιουν, κι όμως κανείς τους δε τολμάει να τα ζήσει.
Γι’ αυτό κι εγώ θα κοιμηθώ με το παράθυρο ανοιχτό, να μετρηθώ με τη ζωή που μου ‘χει μείνει,
γι αυτό κι εγώ θα κοιμηθώ κι όταν ξυπνήσω, πριν ντυθώ, θα νικηθώ μ’ ένα καφέ και μια ασπιρίνη.

Ερμηνευτικά σχόλια

Σαν παιδιά χωρίς γονείς: σύγχρονο, ωραίο τραγούδι, με πολλά νοήματα. Οι έφηβοι, αλλά και οι νέοι της εποχής μας συνήθως έχουν ελευθερία, μπορούν να γυρίσουν όποια ώρα θέλουν, ιδίως όταν περνούνε στο Πανεπιστήμιο και φεύγουν από το σπίτι τους, όμως αυτό που τους λείπει είναι η αγάπη και το ενδιαφέρον. Δεν έχουν κάποιον που να τους τηλεφωνήσει από αγάπη, από ανιδιοτέλεια, για να δει τι κάνουνε. Οι νέοι της εποχής, ενώ είναι ελεύθεροι από δεσμεύσεις των γονέων τους, συχνά αισθάνονται μόνοι. Κι ενώ οι γονείς υπάρχουν, δεν υπάρχει επικοινωνία μαζί τους.   

κανένας τους δεν ήρθε πιο κοντά μου: οι νέοι μοιάζουν μεταξύ τους στην συμπεριφορά. Υιοθετούν συγκεκριμένο στυλ ζωής. Θα πιουν το ποτό τους και θα διασκεδάσουν, θα καπνίσουν για να δείξουν ότι μεγάλωσαν, αλλά και για να ξεφύγουν από τις σκέψεις τους ή να μοιάσουν στην παρέα τους, θα ψάξουν την αγάπη όπως όλοι, μέσα από τις ερωτικές σχέσεις, με το αγόρι τους ή το κορίτσι τους, συνήθως για λίγο, για να ξεφύγουν από την μοναξιά τους, αλλά δύσκολα έρχονται κοντά ο ένας στον άλλο. Δεν θέλουν να εμπιστευθούν είτε από φόβο και ανασφάλεια είτε επειδή κάποια στιγμή πληγώνονται είτε επειδή η επικοινωνία σήμερα είναι πολύ εύκολη μέσα από το FB και το κινητό και δεν υπάρχουν μυστικά που νιώθει κάποιος την ανάγκη να μοιραστεί. Έτσι η μοναξιά παραμονεύει στο βάθος και όλοι περιμένουν από τους άλλους να κάνουν το πρώτο βήμα.   

Θα κοιμηθώ με το παράθυρο ανοιχτό: μέσα  στην μοναξιά γίνονται απόπειρες να βρεθεί λύση. Ο ύπνος με ανοιχτό παράθυρο σημαίνει την προσπάθεια να μην κλείσει η ψυχή μας στον κόσμο, στους άλλους. Σημαίνει την απόφαση να αναμετρηθεί ο νέος με τη ζωή που του έχει μείνει από τις υποχρεώσεις, το σχολείο, τα μαθήματα, τις παρέες, τις δεσμεύσεις, την τηλεόραση και τον υπολογιστή. Κι όταν κανείς μετριέται με τη ζωή που του έχει μείνει διαπιστώνει τι έχει αξία και νόημα στη ζωή του και τότε μπορεί να βρει έναν δρόμο λίγο διαφορετικό. Εδώ μπορεί κάποιος να σκεφτεί την ανάγκη της παρουσίας του Θεού, ο Οποίος φωτίζει τη ζωή μας, της δείχνει την ανάγκη για αγάπη, για μοίρασμα, για προσφορά, για να έχεις και να μπορείς να δώσεις στους άλλους, αλλά και να μπορείς να χαρείς ότι υπάρχεις, να αγωνιστείς να θεραπεύσεις τους πόνους σου και τις λύπες σου που πηγάζουν από το γεγονός της μοναξιάς.  Η πίστη δίνει αγάπη και νόημα.

με έναν καφέ και μια ασπιρίνη:  ο καφές είναι για να ανοίξουν τα μάτια μας. Είναι για να δώσει ενέργεια στον εαυτό μας ώστε να παλέψουμε στη ζωή μας κάθε καινούρια μέρα. Είναι η απόφασή μας να μην το βάλουμε κάτω, όσο κι αν αισθανόμαστε μόνοι. Η ασπιρίνη κάνει τον πονοκέφαλο να περνάει. Μας δείχνει ότι τα πραγματικά μας προβλήματα δεν είναι τεράστια. Ότι μπορούν εύκολα να περάσουν, μέσα από την αγάπη και το κέφι, αλλά και το άνοιγμα της ψυχής στους φίλους, στους γονείς, σε όσους νιώθουμε ότι μπορούμε να εμπιστευθούμε, ακόμη κι αν δεν είναι όπως ακριβώς τους θέλουμε. Το ίδιο συμβαίνει και με τη σχέση μας με το Θεό. μας δίνει ενέργεια και μας βοηθά να ξεπεράσουμε τους πονοκεφάλους της ζωής, γρήγορα και απλά. 

να δεις διπλά: οι λύσεις στην μοναξιά δεν έχουν να κάνουν με την καταστροφή του εαυτού μας. Με το ποτό, με τα ναρκωτικά, ούτε όμως και με την προσποίηση της ψεύτικης ευτυχίας επειδή έχουμε την δυνατότητα να επικοινωνούμε με τους άλλους με τα δεδομένα της εποχής. Η αληθινή επικοινωνία βρίσκεται όταν μπορούμε να είμαστε προσωπικότητες και να έχουμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας και στους άλλους. Την ίδια στιγμή δεν ωφελεί να προσποιούμαστε ότι όλα είναι καλά στη ζωή μας και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Ο χρόνος περνάει και γι’ αυτό χρειάζεται να παλεύουμε, να μην κρυβόμαστε πίσω από το ψεύτικο του κόσμου. 

βλέπουν το μέλλον σαν αγάπη που ‘χει αργήσει: τα όνειρα δεν λείπουν από τον νέο. Όμως κανείς δεν τολμά να ζήσει τα όνειρά του, γιατί παραδίδεται στο σήμερα, στα δεδομένα του πολιτισμού. Η νεότητα χρειάζεται τόλμη και κριτική σκέψη. Να μάθει να βλέπει την αλήθεια και την ίδια στιγμή να ετοιμάζεται να παλέψει για να τη ζήσει. Να μην αποδέχεται  τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλη και την ίδια στιγμή να μην καταφεύγει στα υποκατάστατα της ευτυχίας, ούτε και να παραδίδεται στην μελαγχολία που γίνεται δικαιολογία για την στασιμότητα. Ούτε πάλι ωφελεί να μένει ο νέος κολλημένος στην απόρριψη των πάντων. Μπορεί ο νέος να χτίσει ψυχή και καρδιά, να νιώσει ότι έχει φτερά και να πετάξει. Με την μιζέρια και την απαισιοδοξία δεν αλλάζει τίποτα. Γι’ αυτό έχει σημασία νεώτεροι και μεγαλύτεροι να αισθανθούν την ανάγκη για αληθινή επικοινωνία, για μοίρασμα και αγάπη. Χρέος των μεγαλύτερων είναι να ακούνε τους νέους και να μοιράζονται μαζί τους την πείρα τους, όπως επίσης και το μάθημα από τα λάθη τους και την ίδια στιγμή να αφουγκράζονται τους καημούς τους, να ζητούνε αλήθεια και ειλικρίνεια, αλλά και να τους δείχνουν ότι είναι κοντά τους, έτοιμοι να συγχωρέσουν τα λάθη και τις παραλείψεις τους και να τους δώσουν δεύτερες ευκαιρίες. Η αγάπη είναι το φάρμακο που θεραπεύει τις δυσκολίες στις ανθρώπινες σχέσεις, όπως επίσης και η ενέργεια που ο άνθρωπος παίρνει από την πίστη στο Θεό, στον εαυτό του, σε ό,τι αγαπά.  Η ζωή θέλει συνεχή επανεκκίνηση, τόσο για τους μεγάλους όσο και για τους νέους! Κανείς να μην νικηθεί!  

Β. Μαζί με τους γονείς ή ελεύθεροι;

          Η Εκκλησία μας ακολουθεί την εντολή της Παλαιάς Διαθήκης:  «να τιμάς τον πατέρα σου και την μητέρα σου». Αυτή η εντολή όμως δεν συνεπάγεται την υποταγή στο θέλημα των γονέων, όταν μάλιστα αυτό έρχεται σε αντίθεση με το θέλημα του Θεού. Είναι άλλο αυτό όμως και άλλο το να αρνούμαστε να ακούσουμε, να συζητήσουμε με τους γονείς, να καταθέσουμε τις απόψεις μας σ’  εκείνους, ακόμη και να διαφωνούμε μαζί τους και να διαφωνούνε μαζί μας. Όμως χρειάζεται ο σεβασμός και η τιμή στους γονείς. Κι εκείνοι όμως με τη σειρά τους χρειάζεται να μας σέβονται, για να μπορούμε κι εμείς να αισθανόμαστε ότι έχουμε το δικαίωμα να βρούμε την ταυτότητά μας, την προσωπικότητά μας. την ελευθερία μας.

Η εφηβεία είναι η χρονική περίοδος στη ζωή του ανθρώπου στην οποία απομυθοποιεί ό,τι έχει μάθει ως σωστό. Το κρίνει και δεν το θεωρεί ότι πρέπει να γίνεται στη ζωή του αυτομάτως. Έτσι ούτε οι γονείς ξεφεύγουν από αυτή την κριτική, ούτε η Εκκλησία, ούτε το σχολείο και οι καθηγητές ούτε η κοινωνία ολόκληρη. Η εφηβεία δεν είναι θέμα ηλικίας. Μπορεί η απομυθοποίηση να έρθει στα 13, μπορεί και στα 20 ή και αργότερα, ανάλογα με την συναισθηματική ωριμότητα του εφήβου. Αυτή η κριτική, αυτή η απομυθοποίηση δεν συνεπάγεται όμως συμπεριφορά προσβολής, ειρωνείας και κακίας έναντι των γονέων.

Οι γονείς κάνουν λάθη και ίσως περισσότερα από ό,τι φαίνονται. Αν όμως είναι καλοί και ενδιαφέρονται για τα παιδιά τους, η στάση τους έναντί τους δικαιολογείται από την αγάπη, αλλά και την έγνοια να μην δυσκολέψει η ζωή των παιδιών ακόμη περισσότερο εξαιτίας των λαθών. Γιατί ο έφηβος δεν έχει πείρα ούτε σκέψη να προβλέψει τις συνέπειες των πράξεων ή των ιδεών του. Γι’  αυτό και ο γονιός φοβάται. Γι’  αυτό και βάζει όρια. Ας μην είμαστε απορριπτικοί έναντι των γονέων γιατί μας αγαπούνε. Ας προσπαθούμε όμως να κερδίζουμε και την εμπιστοσύνη τους.

Έφηβος χωρίς ειλικρίνεια και χωρίς σεβασμό έναντι των γονέων του θα βρίσκεται ή σε ρήξη μαζί τους ή σε εσωστρέφεια ή σε μία ελευθερία που θα είναι στηριγμένη στο ψέμα. Η απουσία επικοινωνίας με τους γονείς δεν βοηθά, όπως επίσης και η συνεχής ικανοποίηση των επιθυμιών των παιδιών από τους γονείς οδηγεί σε μία ελευθερία που δεν είμαστε έτοιμοι να την αξιοποιήσουμε με ωριμότητα. Παράλληλα, η καταπίεση από την μεριά των γονέων στερεί από το παιδί την ευκαιρία να ωριμάσει, να αναπτύξει τον  αυτό του και να μάθει από τα λάθη του.

Ισορροπία λοιπόν χρειάζεται. Ούτε παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς γονείς, γιατί τότε απουσιάζει αυτό το αίσθημα αγάπης και ασφάλειας που δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να πετάξει μακριά από την φωλιά της οικογένειας με επίγνωση του τι θέλει στη ζωή του, ούτε όμως προσκόλληση των παιδιών προς τους γονείς και των γονέων (ακόμη χειρότερα) στα παιδιά. Η ελευθερία είναι μια διαδικασία ωρίμανσης.

Αξίζει να ακούνε οι γονείς τα παιδιά και τα παιδιά τους γονείς. Μέσα από τον διάλογο χτίζονται υγιείς σχέσεις, που κάνουν την λύπη από τα λάθη και τις πιθανές αποτυχίες να φεύγει με μια ασπιρίνη, χωρίς να χρειάζεται εγχείρηση ή χωρίς να αισθανόμαστε ότι δεν υπάρχει ελπίδα. Το αληθινό νόημα στις σχέσεις είναι η αγάπη, που κάνει την ελευθερία όμορφη. Κι εδώ η πίστη και ο Χριστός βοηθούνε αποφασιστικά.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ ΠΟΛΕΩΣ 

ΝΕΑΝΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ-ΛΥΚΕΙΟΥ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ  10              

7.12.2013